درمان لکنت زبان کودکان

لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان یکی از اختلالات شایع گفتاری در کودکان است که می‌تواند تأثیرات زیادی بر زندگی اجتماعی و روانی آن‌ها داشته باشد. این اختلال معمولاً بین سنین 2 تا 6 سالگی ظاهر می‌شود و به دلیل تأثیرات آن بر تعاملات اجتماعی، می‌تواند منجر به اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و مشکلات ارتباطی شود. در این مقاله، به بررسی علل بروز لکنت زبان در کودکان، علائم هشداردهنده، و راه‌حل‌های موجود برای مقابله با این مشکل می‌پردازیم.

انواع لکنت زبان در کودکان

• نوع اول یا Developmental: در کودکان زیر پنج سال و خصوصا پسران دیده می شود. این اتفاق زمانی می افتد که آن ها در حال گسترش دادن مهارت زبانی خود هستند و معمولا خود به خود برطرف می شود.

• نوع دوم یا Neurogenic: در این مورد ناهنجاری های سیگنالی بین مغز و اعصاب یا عضلات دیده می شود.

• نوع سوم یا Psychogenic: بیماری بر بخشی از مغز اثر می گذارد که بر تفکر و استدلال حاکم است. به طور مثال این اتفاق زمانی می افتد که کودکی از ترس دچار لکنت زبان شده یا به در عامیانه زبانش بند آمده باشد.

• در تقسیم بندی ای دیگر انواع لکنت زبان به دو دسته ی کلونیک و تونیک تقسیم می شود.

• لکنت زبان کلونیک: کودک در هنگام ادای اولین سیلاب آن را چندین بار و با سرعت و قدرت تکرار کرده و سپس به سراغ سیلاب بعدی می رود. مثلا: ککککتاب

• علت این نوع را اختلالات فیزیولوژیکی عصبی- عضلانی می دانند که در محل ارتباط عصب -عضله به وجود آمده است و جنبه ژنتیکی قوی ای دارد.

• لکنت زبان تونیک: در این حالت عضلات دهان حین فعالیت دچار توقف چند ثانیه ای و مکث می شوند. سپس کودک برای شروع حرف بعدی به خودش فشار می آورد و آن را به حالت تشنجی ادا می کند. مثلا: می…خخخخوام ب…ررررم

• این نوع لکنت به علت انقباض عضلات و آزاد شدن ناگهانی آن ها می باشد.
   

  

علل بروز لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان می‌تواند به دلایل مختلفی در کودکان ایجاد شود. این دلایل به طور کلی به دو دسته‌ی عوامل ژنتیکی و محیطی تقسیم می‌شوند:

1. عوامل ژنتیکی:

   • برخی از کودکان به دلیل سابقه خانوادگی، مستعد بروز لکنت زبان هستند. اگر یکی از والدین یا نزدیکان کودک در گذشته با لکنت زبان مواجه بوده است، احتمال بروز این اختلال در کودک نیز افزایش می‌یابد.

2. عوامل محیطی:

   • فشارهای روانی: تجربه‌ی فشارهای روانی و استرس در خانه یا مدرسه می‌تواند به بروز لکنت زبان کمک کند. محیط‌های تنش‌زا، انتظارات زیاد از کودک، یا تجربه‌ی تغییرات ناگهانی در زندگی می‌توانند عواملی باشند که به این مشکل دامن می‌زنند.

   • تأخیر در رشد گفتار: برخی از کودکان در مقایسه با همسالان خود دچار تأخیر در رشد گفتار هستند که ممکن است باعث بروز لکنت زبان شود.

3. عوامل نورولوژیکی:

   • تحقیقات نشان می‌دهند که لکنت زبان ممکن است به دلیل مشکلات نورولوژیکی یا ناهماهنگی در فعالیت‌های مغزی رخ دهد. این ناهماهنگی ممکن است باعث ایجاد مشکل در هماهنگی عضلات گفتاری شود.

علائم هشداردهنده‌ی لکنت زبان

تشخیص لکنت زبان در کودکان نیازمند دقت و توجه والدین و مربیان است. برخی از علائم هشداردهنده‌ی این اختلال عبارتند از:

1. تکرار صداها، هجاها یا کلمات: یکی از علائم اصلی لکنت زبان، تکرار غیرارادی صداها یا کلمات است. کودک ممکن است چندین بار یک حرف یا هجا را تکرار کند.

2. طولانی کردن صداها: کشیدن صداهای مختلف نیز می‌تواند نشانه‌ای از لکنت زبان باشد. برای مثال، کودک ممکن است صداهای "مممماااا" را به صورت طولانی ادا کند.

3. توقف یا قطع ناگهانی صحبت: کودکی که دچار لکنت زبان است، ممکن است در اواسط جمله دچار توقف شود و برای تکمیل جمله مشکل داشته باشد.

4. اضطراب و تلاش زیاد در هنگام صحبت کردن: لکنت زبان می‌تواند باعث اضطراب و تلاش زیاد کودک برای صحبت کردن شود. این مسئله ممکن است با حرکات اضافی بدن مانند تکان دادن سر یا چشمک زدن همراه باشد.
    

   

راه‌حل‌های مقابله با لکنت زبان

برای درمان لکنت زبان در کودکان، مداخلات مختلفی وجود دارد که می‌توانند به بهبود وضعیت کمک کنند. این مداخلات باید به گونه‌ای باشد که کودک در فضایی امن و آرام قرار گیرد و از حمایت کامل خانواده برخوردار باشد.

1. گفتاردرمانی:

   • گفتاردرمانی یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمان لکنت زبان است. در این روش، کودک تحت نظر یک گفتاردرمانگر مجرب قرار می‌گیرد تا با تمرینات ویژه، نحوه صحیح گفتار را بیاموزد. جلسات گفتاردرمانی می‌توانند به کودک کمک کنند تا با کاهش اضطراب و تسلط بر تکنیک‌های گفتاری، لکنت زبان خود را کنترل کند.

2. ایجاد محیط آرام و حمایت‌گر:

   • محیط خانه و مدرسه باید به گونه‌ای باشد که کودک احساس آرامش و امنیت کند. اجتناب از فشارهای روانی، مقایسه با دیگران، و تشویق کودک به صحبت کردن بدون ترس، می‌تواند تأثیر مثبت زیادی بر کاهش لکنت زبان داشته باشد.

3. تمرینات تنفسی و آرام‌سازی:

   • تمرینات تنفسی و تکنیک‌های آرام‌سازی می‌توانند به کودک کمک کنند تا استرس و اضطراب خود را کاهش دهد و بهتر بتواند با موقعیت‌های گفتاری مواجه شود. این تمرینات می‌توانند شامل تمرینات تنفس عمیق و یوگا باشند.

4. همکاری با مربیان و معلمان:

   • معلمان و مربیان باید از وضعیت کودک آگاه باشند و به او در محیط مدرسه کمک کنند تا بدون استرس به گفتار خود ادامه دهد. این همکاری می‌تواند شامل تمرینات گفتاری در کلاس یا فراهم کردن فرصتی برای صحبت کردن در جمع باشد.

نتیجه‌گیری

لکنت زبان در کودکان یک مشکل قابل حل است که با تشخیص زودهنگام و استفاده از روش‌های مناسب می‌توان آن را بهبود بخشید. حمایت خانواده، گفتاردرمانی و ایجاد محیطی آرام و بدون تنش، از مهم‌ترین عوامل مؤثر در درمان لکنت زبان هستند. والدین باید توجه داشته باشند که کودکانی که با لکنت زبان مواجه هستند، نیاز به صبر، درک و حمایت بیشتری دارند تا بتوانند بر این چالش فائق آیند و به توانایی‌های کامل گفتاری خود دست یابند.