جنین از طریق بند ناف به جفت متصل شده و از مادر تغذیه میکنه. در طول دوران بارداری، جفت عموماً در بخش بالای رحمه، اما گاهی اوقات جفت در بخش پایینی رحم قرار میگیره و میتونه دهانه رحم (سرویکس) که محل خروج جنین در زمان زایمانه رو به طور کامل یا ناقص مسدود کنه. این شرایط قرارگیری جفت به عنوان جفت سر راهی شناخته میشه.
در صورت وقوع این شرایط، در سه ماهه آخر بارداری ممکنه خونریزی از واژن رخ بده که معمولاً بدون درده. این خونریزی بی درد با حجم زیاد و به رنگ قرمز روشن شروع و اغلب از هفته بیست و هشتم بارداری آغاز میشه. این خونریزی برای جنین عوارضی نداره، مگر اینکه عملکرد جفت مختل بشه.
علت خونریزی در این موارد، گشاد شدن دهانه رحم در سه ماهه سوم بارداریه و در نتیجه جفت دچار خونریزی میشه. اگر جفت در نیمه اول بارداری در قسمت پایینی رحم قرار داشته باشه، در بیشتر موارد با پیشروی بارداری و بزرگ شدن رحم، جفت به سمت بالا کشیده میشه. در صورت وجود جفت سر راهی باید از فعالیت بدنی سنگین و همچنین نزدیکی جنسی با همسر خودداری کرد.
در سه ماهه آخر بارداری، اگر مادر خونریزی داشته باشه، دو تشخیص احتمالی وجود داره: 1. جفت سر راهی 2. جدا شدن زودرس جفت.
در این موارد، مادر باید بلافاصله به بیمارستان منتقل بشه. در صورت وجود جفت سر راهی، به خصوص اگر بارداری در هفته سی و هفتم به بعد همراه با خونریزی شدید باشه، سزارین انجام میشه. اما اگر قبل از هفته سی و هفت بارداری باشه، برای بهبود رشد ریه جنین، مادر کورتیکواستروئید دریافت میکنه و سپس سزارین انجام میشه. در صورتی که خونریزی متوقف و وضعیت مادر و جنین مطلوب باشه، میتوان تا هفته سی و هفتم منتظر ماند.
در صورتی که جفت سر راهی دهانه رحم رو به طور کامل مسدود کنه (حتی در صورت عدم خونریزی)، سزارین تنها راه حله ممکنه. اگر سزارین به دلایلی امکانپذیر نباشه، در مواردی که جفت سر راهی کامل نیست، ممکنه از فورسپس (استفاده از وسایل کمکی برای خروج نوزاد) در زایمان طبیعی (وقتی سر نوزاد پایینه) استفاده بشه. همچنین، در شرایطی که پای نوزاد پایین قرار داره، نگرانی درباره آسیب به لگن نوزادهم وجود داره.
جفت سر راهی ممکنه باعث بروز عوارض زیر بشه:
نتیجه گیری؛
جفت سر راهی یک وضعیت نادر و خطرناک در بارداریه که میتونه عوارض جدی برای مادر و جنین به همراه داشته باشه. این شرایط ممکنه با خونریزی شدید، خطرات سلامتی برای مادر، زایمان زودرس، ناراحتی جنین از کمبود اکسیژن، زایمان سزارین اورژانسی و حتی نیاز به هیسترکتومی، همراه باشه. به دلیل خطرات جدی مرتبط با جفت سر راهی، تشخیص و مداخله سریع و مؤثر ضروریه. در صورت بروز خونریزی شدید یا علائم مرتبط با جفت سر راهی، مادر باید به بیمارستان منتقل بشه و تحت مراقبت و درمان حرفهای قرار بگیره تا خطرات جدی به حداقل رسیده و سلامتی مادر و جنین حفظ بشه.
پاسخ ها