گیربکس یکی از حساسترین اجزای هر خودروست و در برلیانس نیز، بهویژه در نسخههای اتوماتیک و نیمهاتومات، خرابیهای متعددی مشاهده میشود. هنگامی که عملکرد گیربکس مختل شود، تجربه رانندگی بهطرز محسوس افت میکند و ممکن است هزینه تعمیر بسیار بالا برود. در این مقاله به بررسی رایجترین مشکلات گیربکس برلیانس، علل آنها و راهکارهایی برای پیشگیری یا تعمیر میپردازیم. البته برای کسب اطلاعات دقیقتر بهتر است به نمایندگی برلیانس در تهران مراجعه کنید.
مشکلات گیربکس معمولاً پیش از خرابی کامل، علائم هشداردهندهای دارند. برخی از این علائم شامل تقه زدن هنگام تعویض دنده، تاخیر در درگیری دندهها، زوزه کشیدن هنگام حرکت در دنده معکوس و لرزش یا ضربه هنگام دنده عقب یا حرکت رو به جلو هستند. اگر این نشانهها را دیدید، نباید آنها را نادیده بگیرید — ادامه استفاده بدون رسیدگی ممکن است باعث آسیبهای شدید و هزینههای بالا شود. تشخیص بهموقع این علائم و بررسی سریع گیربکس، راه نجات از خرابی کامل است.
یکی از علل اصلی مشکلات گیربکس، استفاده از روغن گیربکس نامناسب یا کهنه است. اگر روغن گیربکس کیفیت مناسب نداشته باشد یا مدت زیادی تعویض نشده باشد، خواص روانکاری و انتقال حرارت آن کاهش مییابد. در این حال، قطعات داخلی گیربکس (مانند رینگها، یاتاقانها و دیسکها) بیشتر در معرض سایش قرار میگیرند.
یکی دیگر از علل رایج، کاهش فشار روغن یا نشتی در سیستم روغنکاری گیربکس است. اگر شیرها، پمپ گیربکس یا کانالهای انتقال روغن دچار انسداد یا نقص شوند، فشار لازم برای عملکرد نرم گیربکس تأمین نخواهد شد. همچنین، قطعاتی مانند کلاچهای داخلی، صفحات و فنرها با گذر زمان فرسوده میشوند و کارایی خود را از دست میدهند.
در برلیانس، نسخههای اتوماتیک با گیربکس AL4 یا مشابه، بیشتر در معرض این مشکلات هستند زیرا ساختار آنها پیچیدهتر است و کنترل دقیقتری نیاز دارد.
برای تشخیص دقیقتر مشکل گیربکس برلیانس، چند روش مفید وجود دارد:
دیاگ و خواندن کد خطا: بسیاری از خودروهای برلیانس مجهز به سیستم الکترونیکی هستند که خطاهای مرتبط با گیربکس را ثبت میکند. با وصل کردن دیاگ میتوان کد خطا را دید و به تشخیص دقیقتر رسید.
تست فشار روغن گیربکس: بررسی فشار واقعی روغن در سیستم گیربکس، نشان میدهد آیا پمپ یا سیستم روغنکاری درست کار میکند یا خیر.
نمونهگیری روغن گیربکس: روغن را بررسی میکنند که آیا ذرات فلزی یا سوختگی دارد یا خیر. وجود ذرات فلزی نشانه سایش قطعات داخلی است.
تست رانندگی کنترلشده: با رانندگی در سرعتهای مختلف و تغییر دندهها، وضعیت درگیری دندهها، ضربه یا تأخیر قابل لمس میشود.
بازکردن گیربکس (در صورت نیاز): اگر علائم شدید وجود داشته باشد، باز کردن گیربکس و بررسی قطعات داخلی مانند دیسکها، کلاچها، بوشها و بلبرینگها ضروری است.
با ترکیب این روشها، میتوان علت دقیق را یافت و برای تعمیر مناسب برنامهریزی کرد.
وقتی مشکل گیربکس برلیانس تشخیص داده شد، باید به موقع اقدام کنید. اما علاوه بر تعمیر، راهکارهای نگهداری پیشگیرانه بسیار مهم هستند:
تعویض به موقع روغن گیربکس بر اساس توصیه کارخانه یا فنی کار متخصص. استفاده از روغن با کیفیت بالا و مناسب مدل گیربکس ضروری است.
استفاده دقیق از دندهها: در خودروهای اتوماتیک، از تعویض ناگهانی بین دندهها پرهیز کنید. در زمانی که نیاز نیست خلاص کردن یا گرفتن دنده معکوس سنگین نکنید.
پرهیز از بار زیاد یا کشش سنگین: اگر خودرو بار زیادی حمل میکند یا در سربالایی زیاد کار میکند، فشار بیشتری به گیربکس وارد میشود.
بررسی دورهای قطعات اصلی گیربکس: مانند کلاچها، صفحات، شیرهای کنترل، پمپ روغن گیربکس، سنسورها و کابلها.
کالبره کردن مجدد گیربکس (Reset / Recode) در مواقعی که نرمافزار کنترل گیربکس به مشکل خورده باشد؛ این کار ممکن است عملکرد روانتری به مجموعه بدهد.
اجتناب از حرکات ناگهانی و فشار لحظهای زیاد در هنگام شروع حرکت یا تعویض دنده، چون اینها باعث ضربه به گیربکس میشود.
با این اقدامات، عمر مفید گیربکس به میزان قابل توجهی افزایش پیدا میکند و هزینه تعمیرات ناگهانی کاهش مییابد.
اگر مشاهده کردید که حتی پس از تعمیرهای جزئی، مشکلات زیر همچنان باقیاند، احتمالاً نیاز به باز کردن کامل گیربکس و تعمیر اساسی دارید:
درگیری دندهها به طور کامل از بین رفته است (دنده نگرفته یا خلاص نمیشود).
وجود صدای شدید، ضربه محسوس یا لقی زیاد بین قطعات هنگام حرکت.
وجود ذرات فلزی زیاد در روغن گیربکس یا روغن کاملاً سیاه و سوخته.
فشار روغن بسیار پایین است یا پمپ نمیتواند فشار لازم را تأمین کند.
خرابی قطعات حیاتی مانند کلاچها، صفحهها، بوشها و توپیها – که با تعمیر ساده قابل رفع نیستند.
در این شرایط، باید گیربکس باز شود، قطعات معیوب تعویض شوند و کل سیستم دوباره مونتاژ و کالیبره شود. هزینه این کار بالاست، اما اگر دیر اقدام شود، ممکن است به سایر قطعات مانند موتور یا سیستم انتقال نیرو آسیب بزند.
معمولاً اگر پس از حدود ۸۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر علائمی مانند تقه، تأخیر در دنده یا لرزش ظاهر شود، باید گیربکس را بررسی کرد. رسیدگی زودهنگام باعث کاهش هزینه و آسیبهای بعدی میشود.
بله، روغن نا مرغوب یا غیر منطبق با مشخصات گیربکس ممکن است خواص روانکاری و انتقال حرارت لازم را نداشته باشد، باعث افزایش سایش، داغ شدن بیش از حد و آسیب به قطعات شود.
کالبره یا ریست نرمافزاری ممکن است بسیاری از مشکلات کوچک را رفع کند، بهویژه وقتی نقص از تنظیمات نرمافزاری باشد. اما اگر نقص سختافزاری قطعات داخلی وجود داشته باشد، آن بخشها باید تعمیر یا تعویض شوند—کالبره به تنهایی کافی نیست.
پاسخ ها