شاید یک قطعه زمین کوچک توجه شما را جلب نکند. اما برای معمار ژاپنی، یاسوهیرو یاماشیتا از آتلیه تِکوتو، هیچ چیز زیباتر از یک قطعه زمین کوچک وجود ندارد.
فرادید: یاماشیتا، یکی از طراحان کهنهکار کیوشو جوتاکو یا «خانههای کوچک»، تا کنون بیش از ۳۰۰ خانه ساخته که هر کدام به شکل منحصر به فردی شکل گرفتهاند و شخصیت مخصوص به خود را دارند.
همه آنها کاملاً متفاوت هستند، تنها وجه اشتراک این خانهها اندازه کوچک آنها است، پروژههای یاماشیتا از ۱۸۲ فوت مربع شروع میشوند. تقاضا برای خانههای کوچک در ژاپن تا حدی ناشی از کمبود زمین، قیمت املاک و مالیات و همچنین خطر قریبالوقوع زلزلههای منظم و طوفانهای این کشور است. اما برخی از ساکنان فارغ از این دلایل، خانههای کوچکتر را دوست دارند و به دنبال سبک زندگی مینیمالیستی هستند.
یاماشیتا میگوید: «در ژاپن ضربالمثلی وجود که میگوید برای ایستادن فقط به نصف زیرانداز حصیری و برای خوابیدن به یک زیرانداز کامل نیاز دارید. این ایده برگرفته از بودیسم ذن است و این باور که ما به چیزی بیش از اصول اساسی نیاز نداریم.»
در ادامه، یاماشیتا ۱۰ راهبرد برای ایجاد فضایی جادارتر در اموال کوچک را معرفی میکند.
یاماشیتا میگوید: «قطعههای نامتقارن زمین را معمولاً میتوان ارزانتر از بقیه خرید و وظیفهی معمار است که با زمین کار کند و درخواست مشتری را برآورده کند.»
«قطرههای خوششانس، خانهای در مرکز شهر توکیو، نمونه خوبی است. این یک قطعه زمین باقیمانده بود که به دلیل شکل ذوزنقهای نامنظمی که داشت، ارزان بود. ما خلاقیت به خرج دادیم و نتیجهی کار زیبا شد.»
«وقتی به یک منطقه به صورت دو بعدی نگاه کنید، ممکن است بسیار کوچک به نظر برسد، شاید طرح فقط چند متر عرض داشته باشد. اما اگر به حجم فکر کنید، میتوانید خانه را بلندتر بسازید و فضای بیشتری ایجاد کنید. من خانه را طوری میسازم که انگار به سمت بالا و آسمان کشیده شده است، بنابراین این طور به نظر میرسد که آسمان بخشی از خانه است. من سقفها را هم بلند میسازم، تا ساکنان خانه احساس تنگی نکنند.»
«در ژاپن، حدود ۷۰ درصد کوه و جنگل و ۳۰ درصد زمین نسبتاً مسطح است و همین ویژگیها، آن را برای سکونت و مزارع برنج مناسبتر میکند. با این حال، ما تلاش نمیکنیم با طبیعت مبارزه کنیم، بلکه تلاش میکنیم با آن زندگی کنیم و این را میتوانید در خانههایی که طراحی میکنیم ببینید. بیشتر خانههای ما از مواد طبیعی و پنجرههای بزرگ ساخته شدند تا نور طبیعی زیادی وارد خانه شود.»
«به جای گوشههای مربعی سنتی، من معمولاً لبههای خانه را به شکل مثلثی برش میدهم. این کار سبب ایجاد ناحیه سطح و فضای بیشتری برای پنجرهها میشود. همیشه گوشهای رو به سوی آسمان باز است. به این ترتیب، همزمان با حرکت خورشید، خانه همیشه پر از نور طبیعی میشود.»
«آنچه میبینید ۶۰ درصد درک شما از فضا را نشان میدهد. فرض کنید داخل یک پوسته تخم مرغ هستید، با همان رنگ و بافت. هیچ شروع یا پایان واقعی و هیچ گوشه واقعی وجود ندارد.»
«این جلوه بصری است که سبب گسترش فضا میشود. به عقیده من، رنگ سفید فضا را بزرگتر نشان میدهد، اما من ترجیح میدهم از رنگهای طبیعی مواد استفاده کنم تا نقاشی.»
«برای فریب چشم، من از ویژگیهای فولاد ضدزنگ صیقلی استفاده میکنم. آنها نور را منعکس میکنند و سبب میشوند یک منطقه بزرگتر به نظر برسد. برای نمونه در (انعکاس مواد معدنی)، من از فولاد ضدزنگ در آشپزخانه و حمام استفاده کردم تا فضا را بزرگتر کنم.»
«مردم در طول زمان چیزهای زیادی را جمع میکنند. من میخواهم این قبیل چیزها از چشم دور بماند، بنابراین انبارهای نامرئی زیادی داخل خانه میسازم. اگر منطقه را کاملاً باز و بدون شلختگی نگه دارید، درک واقعی اندازه کوچک فضا برای مردم سخت میشود.»
«در قرن بیستم، معماری برای تودهها و عموم مردم بود. طرحها و ساختمانها به سرعت و اقتصادی ساخته میشدند و همه مصالح و ظاهر یکسان داشتند. ما در دوره جهانی شدن بودیم و همه یک چیز مشابه میخواستند.
اما حالا، مردم به مناطق و سنتهای محلی خودشان توجه میکنند. اینجاست که طراحی جابجا و به خانه نزدیکتر میشود.»
«من زمان زیادی را صرف تولید مواد جدید از چیزهایی میکنم که دیگران آنها را ضایعات میدانند. من مثل یک زبالهگرد هستم. اگر موادی پیدا کنم که معمولاً از آنها استفاده نمیشوند یا دور ریخته شدند، آن وقت است که واقعاً هیجانزده میشوم.»
«اگر نتوانم موادی مناسب ساختار پروژه پیدا کنم، یک ماده جدید اختراع میکنم. برای نمونه، من از سیمانی که برای ساخت خانهها در ژاپن استفاده میشود ناراضی بودم، بنابراین با دانشگاه توکیو برای ساخت نوع جدیدی از سیمان کار کردم. سیمان شیراسو قابلبازیافت ما از رسوبات خاکستر آتشفشانی ساخته شده است.»
«چند عامل بر طرحهای من اثر میگذارند، ویژگیهای زمین، نحوه تماس نور با ملک، محله و درخواستهای شخصی مشتری. خانه بسیار شخصی است. در خانه (انعکاس مواد معدنی)، مشتریان خواهان یک طرح قوی و شیک بودند. من هم بسته به اینکه چه چیزی برای چه فضایی بهتر است، مواد را بر اساس طرح انتخاب میکنم.»
پاسخ ها