در دنیایی پر از ارضای فوری خواستهها، اسباببازیهای چشمگیر و فهرست آرزوهای بیپایان، آموزش کودکان برای سپاسگزار واقعی بودن میتواند شبیه شنا کردن در جهت مخالف جریان آب باشد.
والدین امروزی تنها به پرورش کودکان باهوش یا موفق فکر نمیکنند، بلکه هدفشان پرورش کودکانی سپاسگزار است. اگر تا به حال فکر کردهاید که چگونه در عصر فراوانی، سپاسگزاری را آموزش دهید، شما تنها نیستید. بسیاری از والدین امروز به دنبال راههای عملی و متمرکز بر ارزشهای انسانی برای کمک به کودکانشان در درک ارزش آنچه دارند، هستند.
این راهنما به این موضوعات میپردازد: چرا سپاسگزاری امروز بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد، محیط امروزی چگونه بر آن تأثیر میگذارد، و چگونه میتوانید از طریق عادتهای روزمره، این حس را در کودکان پرورش دهید.
سپاسگزاری فراتر از گفتن «متشکرم» است. این یک طرز فکر و نگرش است – راهی برای دیدن و قدردانی از جهان اطرافمان.
🧠 فواید عاطفی و اجتماعی
مطالعات نشان میدهند کودکان سپاسگزار، شادتر، همدلتر و تواناتر در مدیریت احساسات خود هستند. آنها همچنین روابط قویتری دارند و بهتر با استرس کنار میآیند.
💖 شخصیت پایدار میسازد
سپاسگزاری، ارزشهایی مانند فروتنی، مهربانی و صبر را تقویت میکند. اینها ویژگیهای اساسی برای رشد و تبدیل شدن به یک بزرگسال دلسوز هستند.
🌍 مقابله با احساس استحقاق
در فرهنگی که «بیشتر» هرگز کافی نیست، سپاسگزاری، قناعت را آموزش میدهد. کودکان یاد میگیرند که لذت در اسباببازی یا خوراکی بعدی نیست، بلکه در قدردانی از آنچه هماکنون هست، نهفته است.
پرورش کودکان سپاسگزار در دنیای امروز، به معنای والدگری آگاهانه و عمدی است. در اینجا دلایلی آورده شده که چرا سپاسگزاری در محیط کنونی همیشه به طور طبیعی ایجاد نمیشود:
📱 فرهنگ ارضای فوری خواستهها
اپلیکیشنها، نمایشهای درخواستی و تحویل دو روزه، کودکان (و بزرگسالان) را شرطی کردهاند که انتظار داشته باشند همه چیز فوراً فراهم شود. انتظار کشیدن – و قدردانی کردن – میتواند حس غریبی باشد.
🎁 فراوانی بیش از حد وسایل
بسیاری از کودکان با فراوانی اسباببازی و وسایل الکترونیکی احاطه شدهاند و این موضوع داشتن چیزها را امری عادی و پیشپاافتاده جلوه میدهد.
🛒 تبلیغات مصرفگرایی
کودکان به طور مداوم هدف تبلیغات قرار میگیرند – از جعبههای غلات تا تبلیغات یوتیوب – و این پیام به آنها القا میشود که خوشبختی از داشتن «فقط یک چیز بیشتر» به دست میآید.
🧒 کمبود لحظات آگاهانه
زندگیهای بیشازحد برنامهریزیشده، فضای کمی برای تأمل یا مکث باقی میگذارد. سپاسگزاری به سکون نیاز دارد – زمانی برای توجه کردن، درک کردن و احساس شکرگزاری.
این به معنای ناامیدی نیست. بلکه به سادگی به این معناست که والدین باید در پرورش حس قدردانی، عامدانهتر عمل کنند.
شما به یک برنامهٔ عظیم نیاز ندارید. این عادتهای کوچک اما مداوم، تأثیر شگرفی دارند:
💬 ۱. از زبان سپاسگزاری استفاده کنید
با به کار بردن عبارات الگوسازی کنید، مانند:
«مهربان نبود که او این کار را کرد؟»
«ما خوششانسیم که این غذا را داریم.»
«من خیلی سپاسگزارم که با هم هستیم.»
این کار، فضایی سرشار از قدردانی در زندگی روزمره ایجاد میکند.
📚 ۲. داستانهایی دربارهٔ قدردانی تعریف کنید
داستانهای شخصی از دوران کودکی خودتان را به اشتراک بگذارید – به ویژه زمانهایی که برای چیزی غیرمادی، مانند یک لحظه یا یک شخص، ارزش قائل بودید.
🧩 ۳. در بخشش و دادن، به آنها نقشی بدهید
بگذارید در انتخاب وسایل برای اهدا یا خرید هدیهٔ تولد برای یک دوست کمک کنند. این کار سخاوت و درک دیدگاه دیگران را میسازد.
📓 ۴. یک «ظرف سپاسگزاری» داشته باشید
هر روز یا هر هفته، از کودک خود بخواهید چیزی که بابت آن سپاسگزار است را بنویسد یا نقاشی کند و در ظرفی بیندازد. در پایان ماه، آنها را با هم مرور کنید.
🌙 ۵. روز را با شکرگزاری به پایان برسانید
یک عادت شبانه ایجاد کنید و قبل از خواب، سؤالات سپاسگزاری بپرسید. این کار تأمل و ارتباط را تقویت میکند.
🛏️ ۵ سؤال سپاسگزاری قبل از خواب برای امتحان کردن:
چه چیزی امروز تو را لبخند زد؟
امروز چه کسی با تو مهربان بود؟
یک چیز که خوشحالی داری چیست؟
امروز از انجام چه کاری لذت بردی؟
فردا منتظر چه چیزی هستی؟
به عنوان یک والد، حضور شما بزرگترین ابزار آموزش شماست. سپاسگزاری بیشتر از آنکه «آموخته» شود، «الگوگیری» میشود. این یعنی کودکان شما با مشاهدهٔ شما آن را میآموزند.
✨ از واکنشهای خودتان آگاه باشید
آیا شما دربارهٔ چیزهایی که ندارید، شکایت میکنید؟ یا به طور منظم قدردانی خود را از نعمتهای کوچک ابراز میکنید؟
🌼 تلاش را جشن بگیرید، نه فقط نتیجه را
سپاسگزاری میتواند از قدردانی از تلاش و تجربه – نه فقط دستاوردها و پاداشها – رشد کند.
🌱 فرصتهایی برای انتظار کشیدن ایجاد کنید
به تأخیر انداختن خشنودی، صبر را میسازد که مسیری به سوی شکرگزاری است. سعی کنید با هم کیک بپزید یا چیزی را از دانه پرورش دهید.
پرورش کودکی که «متشکرم» میگود عالی است. اما پرورش کودکی که احساس سپاسگزاری میکند – و بر اساس آن احساس عمل میکند – حتی بهتر است.
سپاسگزاری یک تمرین است، نه یک ویژگی شخصیتی. هر چه بیشتر به آن رسیدگی کنید، بیشتر رشد میکند – و ریشههایش عمیقتر خواهد شد.
بگذارید کودک شما بیاموزد که قدردانی به معنای کمبود نیست – بلکه به معنای دیدن فراوانی است، حتی در کوچکترین چیزها.
💡 از امروز شروع کنید: یک گام کوچک
متعهد شوید که این هفته یک سؤال سپاسگزاری قبل از خواب بپرسید – و پاسخ خودتان را نیز به اشتراک بگذارید. شگفتزده خواهید شد که این عادت کوچک چگونه میتواند ارتباطی بزرگ ایجاد کند.
منبع:
Teaching Gratitude to Children in a Material World
پاسخ ها