کنیستر چیست؟ بررسی کامل عملکرد، نحوه عملکرد و خرابی شیر برقی کنیستر

کنیستر قطعه‌ای از سیستم سوخت خودرو است که بخارات بنزین را جذب و به سمت موتور هدایت می‌کند.

کنیستر قطعه‌ای کلیدی در سیستم سوخت‌رسانی خودرو است که وظیفه جلوگیری از ورود بخارات بنزین به هوا را برعهده دارد. این مخزن پلاستیکی حاوی زغال فعال (کربن فعال) است که از یک سمت به باک بنزین و از سمت دیگر به منیفولد ورودی هوا متصل می‌شود. این قطعه در بلندمدت نیاز به تعویض دارد و خرابی آن می‌تواند با علائمی همراه باشد. در این مقاله از دیجیاتو بررسی می‌کنیم کنیستر چیست، چه وظایفی دارد، نشانه‌های خرابی آن یا شیر برقی کنیستر کدام‌اند و چه زمانی باید برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد.

وظیفه کنیستر چیست؟

مهم‌ترین وظیفه کنیستر جلوگیری از انتشار بخارات بنزین به محیط زیست است. این بخارات، به‌خصوص در هوای گرم، در باک خودرو جمع می‌شوند و می‌توانند هم به محیط زیست آسیب بزنند و هم باعث هدر رفتن سوخت شوند.

نحوه عملکرد کنیستر به شرح زیر است:

• جذب بخارات: هنگامی که موتور خودرو خاموش است، کنیستر بخارات بنزین را از باک جذب کرده و در دانه‌های زغال فعال خود ذخیره می‌کند.
• استفاده مجدد: با روشن شدن موتور و تحت کنترل شیر برقی کنیستر، این بخارات از کنیستر به منیفولد هوا مکیده شده و در فرآیند احتراق موتور استفاده می‌شوند. این کار نه‌تنها آلودگی را کاهش می‌دهد، بلکه به بهینه‌سازی مصرف سوخت و روشن شدن راحت‌تر خودرو کمک می‌کند.

علائم خرابی کنیستر چیست؟

خرابی کنیستر می‌تواند با نشانه‌های زیر همراه باشد:

• بوی بنزین: اگر در کابین خودرو بوی بنزین به مشام می‌رسد، به‌خصوص به‌صورت لحظه‌ای و نه مداوم، ممکن است نشانه‌ای از خرابی کنیستر یا شلنگ‌های آن باشد.

• خروج بخار با فشار از باک: باز کردن در باک بنزین و خروج بخار با فشار زیاد نشان می‌دهد که کنیستر قادر به جذب بخارات نیست و فشار در باک افزایش یافته است.

• روشن شدن چراغ چک: خرابی شیر برقی کنیستر می‌تواند باعث روشن شدن چراغ چک و ثبت کدهای خطا در کامپیوتر خودرو شود.

• مشکل در استارت زدن: اگر خودرو برای روشن شدن نیاز به چند استارت دارد، ممکن است دلیل آن عدم انتقال بخارات بنزین از کنیستر به موتور باشد.

• صدای تق تق: اگر شلنگ‌هایی که به کنیستر متصل هستند پاره شوند، صدایی شبیه به تق‌تق در خودرو شنیده می‌شود.

• افزایش مصرف سوخت: عدم استفاده از بخارات ذخیره‌شده باعث افزایش مصرف سوخت می‌شود.

دلایل خرابی کنیستر چیست و نحوه نگهداری آن چگونه است؟

کنیستر یک قطعه مصرفی است و طول عمر مشخصی دارد. از دلایل اصلی خرابی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پر کردن بیش از حد باک: این کار باعث ورود بنزین مایع به کنیستر و اشباع و خرابی زغال فعال آن می‌شود.

• پایان عمر مفید: با گذشت زمان، زغال فعال خاصیت جذب خود را از دست می‌دهد.

• پارگی یا گرفتگی شلنگ‌ها: شلنگ‌های ارتباطی ممکن است دچار آسیب شده و عملکرد سیستم را مختل کنند.

برای جلوگیری از خرابی و افزایش عمر این قطعه، توصیه می‌شود هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر یا ۲ تا ۳ سال یک‌بار، کنیستر و شیر برقی آن توسط یک متخصص بررسی شوند. همچنین، هرگز باک بنزین را بیش از حد پر نکنید.

آیا کنیستر تنها قطعه‌ جذب بخارات بنزین در خودرو است؟

بله، این سیستم پیشرفته در تعریف مهندسی با نام EVAP شناخته می‌شود. کلمه EVAP کوتاه‌شده عبارت (Evaporative Emission Control System) به معنای سیستم کنترل آلودگی تبخیری است. همان‌گونه که از نام این سیستم برمی‌آید، وظیفه سیستم EVAP جذب بخارات بنزین و جلوگیری از ورود آن‌ها به جو اتمسفر است.

کنیستر در واقع یکی از اجزای سیستم EVAP به شمار می‌آید. این سیستم از شش بخش تشکیل شده است. این بخش‌ها شامل موارد زیر هستند:

• باک بنزین: جایی که بخار بنزین از آن خارج می‌شود.

• کنیستر: این قطعه حاوی زغال فعال است که بخارات بنزین را جذب و سپس ذخیره می‌کند.

• شیر تخلیه: شیر تخلیه توسط سیستم کامپیوتر خودرو کنترل می‌شود. هنگامی که موتور خودرو روشن است، این شیر باز می‌شود و بخارات بنزین ذخیره شده در کنیستر، به منیفولد هوا منتقل می‌شوند.

• شیر هواکش: این شیر در سمت دیگر کنیستر قرار دارد. وظیفه این شیر، جایگزینی هوای تازه با بخارات بنزین است که از کنیستر خارج می‌شوند.

• لوله‌ها و اتصالات: اتصالات و شلنگ‌ها که معمولاً از جنس پلاستیک یا فلز هستند، اجزای سیستم EVAP را به یکدیگر متصل می‌کنند.

• سنسور فشار باک: این سنسور با پایش فشار باک و ارسال آن به کامپیوتر خودرو، میزان بخارات بنزین و همچنین نشتی سوخت را مشخص می‌کند.

جمع‌بندی، کنیستر چیست و چه می‌کند؟

به‌طور کلی باید گفت که کنیستر یا مخزن جذب بخارات بنزین، قطعه‌ای حیاتی در خودروهای امروزی محسوب می‌شود. این قطعه به‌طور هم‌زمان نقش جدی در کاهش آلایندگی خودروهای بنزینی و همچنین کاهش مصرف سوخت آن‌ها دارد. مخزن جذب بخارات بنزین با جذب بخارهای مضر سوخت، از ورود آن‌ها به جو جلوگیری می‌کند.

البته کنیستر قطعه‌ای جدید نیست و حتی خودروهای کاربراتوری نیز به این قطعه مجهز بوده‌اند. بااین‌وجود، نقش کنیستر در خودروهای بنزینی جدید که به انژکتورهای پیشرفته مجهز هستند، بسیار جدی‌تر از قبل است. اگر مخزن جذب بخارات بنزین خودرو شما به خوبی کار کند، مالک خودرویی خواهید بود که مصرف سوخت مناسبی دارد و البته هوا را نیز آلوده نمی‌کند. بخارات جذب شده توسط این مخزن نیز در اختیار سیستم سوخت‌رسانی خودرو قرار می‌گیرند و در موتور می‌سوزند.

نصب مخزن جذب بخارات بنزین روی خودروهای بنزینی باعث می‌شود تا در هزینه سوخت این خودروها صرفه‌جویی شود، چرا که بخارات بنزین نیز در موتور خودرو می‌سوزند. به‌طور خلاصه، این قطعه نقش مهمی در کنترل آلایندگی و بهره‌وری خودروهای درون‌سوز دارد.

سوالات متداول