گزارشهای کاربران در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی از چند روز پیش حکایت از این دارد که دسترسی به سایت ویکی پدیای فارسی در برخی اپراتورهای ارائه دهندهی اینترنت ممکن نیست. گمانه زنی کاربران بر این است که ویکیپدیا فارسی فیلتر شده و آنها نسبت به این روند اعتراض داشتهاند.
حتی مجموعه «نتبلاکس» که کاربران ایرانی از دورهی قطع اینترنت در آبان، با آن آشنایی زیادی پیدا کردند نیز در توییتی تایید کرده که فیلترینگ ویکیپدیا در ایران رسماً اتفاق افتاده است. نتبلاکس گمانهزنی کرده است که احتمالاً این اقدام مربوط با گسترش ویروس کرونا در ایران است. اما آیا واقعا ویکیپدیا فارسی فیلتر شده است؟
«محسن سالک» مدیر ارشد ویکی پدیای فارسی در گفتگو با دیجیتال اعلام میکند که او هم دقیقاً نمیداند منشا اختلالهای ویکی پدیای فارسی از کجاست. او میگوید اختلالات پیرامون دسترسی به صفحات ویکی پدیای فارسی، از دو الی سه هفته پیش و در بستر همراه اول شروع شد و حالا از دیروز تقریبا اکثر اپراتورهای ارائه دهنده خدمات اینترنت این مشکل را دارند. او در همین رابطه به دیجیتال گفت:
«در حال حاضر نسخه موبایل ویکی پدیا برای تمامی کاربران در دسترس است اما نسخه دسکتاپ که بیشتر نویسندگان یا همان ویکینویسهای ما و کاربران ما از آن استفاده میکنند در تمامی اپراتورهای ارائه دهنده خطوط اینترنت بدون استفاده از وی پی ان مشکل دارند. البته هنوز نمیتوانیم بگوییم صد درصد دچار فیلترینگ شدهایم.»
او میگوید طی صحبتی که با تیم «ابر آروان» داشته و رصدی که آنها روی سایت ویکیپدیا فارسی داشتهاند، نشان میدهند که روند اختلالات اخیر بسیار مشابه با روند فیلترینگ سایتهای بزرگ در ایران است. او ضمن نگرانی از این موضوع میگوید که به نوبه خود تلاش کرده تا این اتفاق را به گوش مسئولان برساند. او در پاسخ به این سوال که دقیقا چه اقداماتی از سوی تیم ویکی پدیا فارسی انجام شده میگوید:
«ما این مشکلات را به مراجع ذیربط و وزارت ارتباطات و خود وزیر محترم نیز رساندهایم اما متاسفانه هنوز هیچ پاسخی دریافت نکردهایم.»
سالک میگوید احتمال اینکه این اختلالات مستقیما به ویکی پدیا فارسی ربط نداشته باشد هم زیاد است: «شاید قصد داشتهاند تا جای دیگری را فیلتر و یا مسدود کنند و دود آن به چشم ویکی پدیا فارسی هم رفته و فعلا در یک اختلال به سر میبریم که قرار است درست شود.»
او با اشاره به توییت نتبلاکس میگوید میگوید همچنان نمیتواند قاطعانه دم از فیلترینگ ویکی پدیای فارسی بزند و منتظر جواب و اطلاعات بیشتر است. سالک اما این نوید را میدهد که تمامی سرویسها و سایتهای خواهر ویکیپدیا فارسی حتی در نسخه دسکتاپ نیز در دسترس است: «ویکی پدیا به زبانهای دیگر نیز قابل دسترس است و سرویسهایی چون «ویکیگفتاورد» و «ویکینبشته» و ... نیز در تمامی اپراتورها کار میکنند.»
سالک در پاسخ به این سوال که آیا احتمال میدهد ویکی پدیا به خاطر اخبار مربوط به کرونا فیلتر شده باشد نیز به دیجیتال میگوید: «صفحه کرونا و صفحات مربوط به این نوع ویروس در ویکی پدیا در این روزها بیشترین بازدید را داشته و توانستهایم اطلاعات جامع و خوبی را به گوش مردم برسانیم. در این صفحات هیچگونه تشویش اذهان عمومی و یا نشر اکاذیب صورت نگرفته و آمار بر اساس مراجع رسمی خبرگزاریها و با ذکر منبع روایت شده است.»
پیگیریهای دیجیتال از ماجرای اختلالات به وجود آمده در ویکی پدیای فارسی از وزارت ارتباطات نیز پاسخ دقیقی در بر نداشت. یکی از مسئولان اعلام میکند که در حال بررسی این موضوع و پیگیری آن است. از طرفی تاکنون خبری رسمی درخصوص صدور دستور فیلتر این سایت پرکاربرد به شکل رسمی منتشر نشده است؛ هرچند باید منتظر ماند و دید آیا واقعا دستوری در این رابطه صادر شده است یا خیر.
پاسخ ها