طول دوره پریود بین 3 تا 8 روز است و اکثر زنان تا 6 روز خونریزی دارند.
امروز 28 مه برابر با 7 خردادماه، روز جهانی بهداشت قاعدگی نامگذاری شده است. پریود، دوره قاعدگی (Menstruation Period) یا عادت ماهانه بخشی از چرخه قاعدگی است که در آن زنان به مدت چند روز از واژن خونریزی میکنند و ما میخواهیم شما را بهطور کامل با آن آشنا کنیم.
بیشتر زنان هر 28 روز یک بار این پدیده را تجربه میکنند. اگرچه ممکن است این بازه برای برخی بین 21 تا 40 روز متغیر باشد.
طول دوره پریود بین 3 تا 8 روز است و اکثر زنان 6 روز خونریزی دارند. خونریزی در دو روز آغازین دوره در شدیدترین حالت خود قرار دارد.
رنگ خون قاعدگی در شدیدترین حالت خونریزی قرمز است و در روزهای سبکتر رو به رنگهای صورتی، قهوهای یا سیاه میرود. بهطور متوسط، هر زن در هر دوره قاعدگی 30 تا 72 میلیلیتر (معادل با 5 تا 12 قاشق چایخوری) خون از دست میدهد.
دوره قاعدگی که معمولاً بهاختصار از آن بهعنوان یک دوره یا پریود یاد میکنیم، ریزش پوشش داخلی رحم (آندومتر) است. خون و بافت آندومتر از طریق دهانه رحم و واژن جریان مییابد.
پریود بافتی را آزاد میسازد که برای حمایت از بارداری احتمالی رشد کرده است. این پدیده پس از هر سیکل قاعدگی که در آن حاملگی صورت نمیگیرد، رخ میدهد؛ اگر تخمک بارور نشود یا خودش را به دیواره رحم متصل نکند، رحم پوششی را که برای دریافت تخمک بارور رشد داده بود، از بین میبرد.
چرخه قاعدگی بدن از سیگنالهای هورمونی بهعنوان نشانههایی برای انجام دستورهای بعدی استفاده میکند.
در اولین بخش از چرخه، یکی از تخمدانها برای آزادکردن تخمک آماده میشود. همچنین مقدار فزایندهای از هورمون استروژن را تولید میکند. استروژن به رشد و آمادهسازی پوشش داخلی رحم (آندومتر) برای بارداری احتمالی کمک میکند.
پس از اینکه تخمدان یک تخمک آزاد کرد (تخمکگذاری)، هورمون پروژسترون تولید میشود. پروژسترون همچنین به آمادهسازی رحم برای بارداری احتمالی کمک میکند و آندومتر را در رحم ثابت و آماده دریافت تخمک بارورشده نگه میدارد.
اگر تخمک بارور شود، در طی چند روز به رحم میرود، در دیواره رحم کاشته میشود و شروع به رشد جفت تولیدکننده هورمون میکند.
اگر تا آن زمان، بدن سیگنالی هورمونی مبنی بر شروع بارداری دریافت نکند، سطح استروژن و پروژسترون کاهش مییابد. این افت هورمونها آندومتر را برای فروپاشی آماده میسازد و باعث تولید پروستاگلاندینهای هورمونمانند میشود که منجر به انقباض رحم و پریود خواهند شد. درنهایت چرخه دوباره از نو آغاز میشود.
علاوه بر خونریزی دوره قاعدگی، برخی افراد لکهبینی خفیفی را در اواسط چرخه تخمکگذاری نیز تجربه میکنند.
پروستاگلاندینها در برخی منجر به گرفتگی عضلات و اسهال در پایان و شروع هر سیکل میشوند.
بهطور معمول پریود یا قاعدگی در سن 12 سالگی آغاز میشود؛ بااینوجود، برخی از دختران زود یا دیرتر پریود را تجربه میکنند.
تأخیر در آغاز اولین دوره از پریود مسئلهای نگرانکننده نیست؛ بیشتر زنان بین سنین 16 تا 18 سالگی به پریودهای منظم میرسند.
به کمک محصولات بهداشتی میتوان خون حاصل از قاعدگی را جذب و جمعآوری کرد؛ اصلیترین آنها عبارتند از:
کاپ قاعدگی: کاپ یا فنجان قاعدگی جایگزینی برای پد بهداشتی یا تامپون است. این کاپ سیلیکونی داخل واژن قرار میگیرد. کاپ قاعدگی بیشتر از اینکه خون را جذب کند، آن را جمعآوری میکند. بر خلاف پد بهداشتی و تامپون که پس از استفاده دور ریخته میشوند، کاپهای قاعدگی قابلیت مصرف مجدد را دارند. پد بهداشتی پارچهای نیز قابلشستوشو و استفاده مجدد است.
تعیین زمان مناسب برای باردارشدن (دوره باروری) ممکن است چندان ساده نباشد، اما بهطور تقریبی میتوان گفت در نزدیکی زمان تخمکگذاری است: 12 تا 14 روز پیش از پریود بعدی؛ هرچند اسپرم میتواند از 7 روز پیش از تخمکگذاری در بدن یک زن زنده بماند؛ بدان معنا که دوره باروری ممکن است زودتر رخ دهد.
با بهرهگیری از یک تقویم قاعدگی میتوان زمان پریود و تخمکگذاری را محاسبه کرد.
زنان درصورت عدم تخمکگذراری قادر به باروری نیستند. برخی از روشهای هورمونی جلوگیری از بارداری عبارتند از: قرص ضدبارداری، چسب ضدبارداری، تزریق ضدبارداری.
بروز تغییرات در پریود امری محتمل است؛ به عنوان مثال، ممکن است خونریزی طولانی یا سبک باشد. این مسئله الزاماً نگرانکننده نیست؛ اما نیازمند بررسی است.
در این میان خونریزی بین دورههای قاعدگی، خونریزی پس از رابطه جنسی یا خونریزی پس از یائسگی نیازمند مراجعه به پزشک است. بروز این پدیدهها ممکن است حاصل از عفونت، ناهنجاری در دهانه رحم یا موارد نادری چون سرطان باشد.
درصورتیکه رابطه جنسی داشته و یک دوره پریود خود را از دست دادهاید، ممکن است باردار باشید. درصورتیکه پاسخ آزمایش بارداری شما منفی است (باردار نیستید) و سه دوره پشت سر هم پریود نشدهاید، به یک متخصص مراجعه نمایید.
بهطور معمول، زنان تا اواخر دهه 40 یا اواسط دهه 50 زندگی خود، زمانی که دچار یائسگی میشوند، پریود را تجربه میکنند.
در ماه یا سالهای پیش از یائسگی، پریود ممکن است دچار تکرر کمتری شود و یا یکباره متوقف گردد.
بیشتر دختران در 12 سالگی اولین دوره پریود خود را تجربه میکنند؛ حال آنکه ممکن است این سن در برخی دیگر به 8 سال هم برسد. بنابراین آمادگی برای این پدیده و صحبت در مورد آن از سنین پایین حیاتی است.
پریود تجربهای نرمال و طبیعی است؛ به سؤال یا ابهامات این دختران نوجوان با آغوشی باز پاسخ دهید.
سعی کنید بیشتر در یک مکالمه عادی روزانه سر صحبت از پریود را باز کنید تا با برگزاری یک جلسه رسمی و خشک.
اولین تجربه پریود به این معنا است که از آن به بعد بدن قادر به باروی است. از ادبیات و واژگان صریحی مانند واژن استفاده نمایید و تأکید کنید که پریود پدیدهای کاملاً نرمال، طبیعی و بخشی از رشد است.
پسرها نیز باید در مورد پریود بیاموزند. به آنها در مورد موارد حائز اهمیتی مانند تغییرات خلقوخو در زمان پریود و دلایل بیولوژیکی آن آموزش دهید.
در ادامه تعدادی از سؤالهای متداولی را که دخترها از والدین خود در مورد پریود میپرسند، بررسی میکنیم:
رشد موی زیربغل و ناحیه تناسلی یکی از نشانههایی است که از نزدیکبودن قاعدگی خبر میدهد. بهطور معمول، خونریزی پریود حدود دو سال پس از رشد سینهها و یک سال پس از شروع ترشحات سفید واژن آغاز میشود. بهطور متوسط دختران در 12 سالگی برای اولینبار پریود را تجربه میکنند، اما این زمان از فرد به فردی دیگر متفاوت است.
قاعدگی زمانی آغاز میشود که بدن آماده آن باشد؛ بین 10 تا 16 سالگی یا دو سال پس از بلوغ.
دلایل احتمالی تأخیر در قاعدگی عبارتند از: کمبود وزن، انجام زیاد ورزشهای سنگین (ازجمله رقص، ژیمناستیک و دوومیدانی)، استرس و عدم تعادل هورمونی.
درصورتیکه تا 16 سالگی پریود را تجربه نکردهاید یا درصورتیکه در 14 سالگی علائمی از بلوغ ندارید، برای مشاوره به یک پزشک مراجعه نمایید.
با والدین خود یا بزرگسال دیگری که به آن اعتماد دارید، صحبت کنید.
بهتر است با خود نوار بهداشتی بههمراه داشته باشید.
اولین قاعدگی شما ممکن است چندان طولانی نباشد؛ ممکن است بدن به چند ماه فرصت برای رسیدن به یک الگوی منظم نیازمند باشد. بهعنوان یک قاعده کلی، پس از گذر از این مرحله، هر 28 تا 30 روز یک بار پریود خواهید شد که 3 تا 7 روز به طول میانجامد.
اگرچه ممکن است خونریزی زیاد بهنظر برسد، تنها در حدود 3 تا 5 قاشق غذاخوری است که به تدریج آزاد میشود.
تا زمان تعویض لباس، راههایی برای پوشاندن لکه وجود دارد؛ مانند بستن یک گرمکن به دور کمر. بهتر است یک شلوار و لباس زیر اضافی بههمراه داشته باشید.
به خودتان بستگی دارد: تامپون، کاپ قاعدگی و پد (نوار) همگی ایمن و مناسب هستند. اما ممکن است برای اولین دوره پد را ترجیح دهید. علاوهبراین، توجه به این نکته ضروری است که کاپ و تامپون بهطور کامل وارد واژن میشوند و ممکن است به پرده یا غشای واژن آسیب جدی وارد کنند.
خیر؛ چنین چیزی ممکن نیست. تامپون در محیط واژن باقی میماند و میتوانید با نخی که از آن آویزان و خارج از بدن است، آن را بردارید.
درصورتیکه فراموش کنید تامپون را بردارید، ممکن است تامپون به طرفین بچرخد یا در بالای واژن فشرده شود. در این صورت ممکن است بیرون کشیدن آن دشوار شود. اگر قادر به خروج آن نیستید، از یک پزشک عمومی کمک بگیرید.
زندگی روزمره برخی افراد متحمل مشکلات ناشی از پریود میشود. در این صورت میتوان با یادداشت تاریخ چرخه قاعدگی، از راهنماییهای یک پزشک بهره برد.
تغییرات هورمونی پیش از پریود، نوسانات فیزیکی و روحی را در پی دارند. این پدیده با عناوینی چون پیاماس/PMS (سندروم پیش از قاعدگی) یا پیامتی/PMT (تنش پیش از قاعدگی) شناخته میشود. تصور میشود PMS با تغییر سطح هورمونها در طول چرخه قاعدگی در ارتباط است؛ اما همه خانمها به پیاماس مبتلا نمیشوند. علائم سندروم پیش از قاعدگی طیف وسیعی را در بر میگیرند:
این علائم معمولاً از 2 هفته قبل از قاعدگی شروع و تشدید میشوند و پس از شروع پریود کاهش یافته و از بین میروند.
کورکومین، یک ماده شیمیایی طبیعی در زردچوبه، ممکن است به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک کند. نتایج یک مطالعه در سال 2015 روی 70 زن که 7 روز پیش از پریود و 3 روز بعد از آن دو کپسول کورکومین مصرف کردهاند، حاکی از کاهش قابلتوجه علائم PMS بوده است.
علاوهبراین، پیروی از دستورالعملهای زیر میتواند مفید واقع شود:
همچنین در این راستا بهتر است از مصرف الکل و استعمال دخانیات نیز پرهیز کنید.
احساس درد در اطراف شکم، پایین کمر و رانها در دوره قاعدگی امری رایج بوده و بهدلیل انقباض رحم برای بیرون راندن خون، درد در دوره پریود شایع است.
برخی از افراد علائم زیر را از خود نشان میدهند:
پزشکان هنوز مطمئن نیستند که چرا تنها برخی از زنان متحمل این علائم دردناک میشوند. برخی از عوامل مؤثر در ایجاد درد شدید عبارتند از:
ورزش و همچنین مصرف مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک و آسپرین ممکن است به تسکین درد کمک کنند. بااینحال، اگر آسم یا مشکلات معده، کلیه یا کبد دارید، بهتر است این داروها را مصرف نکنید.
در این صورت میتوانید پاراستامول را برای تسکین درد پریود امتحان کنید؛ هرچند مطالعات نشان دادهاند که بهاندازه ایبوپروفن یا آسپرین درد را کاهش نمیدهد.
در ادامه برخی از روشهای مؤثر در کاهش درد پریود را برمیشماریم:
1. مصرف داروهای بدون نسخه
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) نخستین شکل مسکنهایی هستند که در تسکین دردهای قاعدگی و خونریزی شدید پریود توصیه میشوند و شامل ایبوپروفن و ناپروکسن میشوند.
این داروها به کاهش تولید پروستاگلاندین در بدن کمک میکنند. لازم به ذکر است که داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بهاندازه داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری در کاهش پروستاگلاندین مؤثر نیستند، اما میتوانند به کاهش درد کمک کنند.
2. گرم نگهداشتن ناحیه درد
گرمکردن شکم و کمر ممکن است درد را تسکین دهد. نتایج یک مطالعه در سال 2018 نشان داده است که گرما درمانی با یک کیسه یا پچ گرماده بهاندازه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در درمان درد قاعدگی مؤثر است و عوارض جانبی کمتری ایجاد میکند. بااینحال، پژوهشگران خاطرنشان کردهاند که مطالعات بیشتری در این خصوص نیاز است.
درصورتیکه به کیسه آب گرم دسترسی ندارید، میتوانید از دوش آب گرم یا حوله داغ نیز بهره ببرید.
3. ماساژ با روغنهای درمانی
بیست دقیقه ماساژ تراپی در تسکین درد مؤثر است:
ماساژ درمانی برای تسکین درد پریود شامل فشاردادن نقاط خاصی در حالتی است که دستهای درمانگر در اطراف شکم، پهلو و پشت حرکت میکنند.
استفاده از روغنهای درمانی به سبک ماساژ آروماتراپی مزایای بیشتری را همراه دارد.
پژوهشی در سال 2018 نشان داده است که ماساژ و رایحهدرمانی میتواند درد قاعدگی را کاهش دهد. برخی از روغنهای ضروری در این زمینه عبارتند از:
4. تجربه ارگاسم جنسی
با وجود اینکه درحالحاضر پژوهشی در سطح درمانی در خصوص تأثیر ارگاسم بر دردهای پریود وجود ندارد، شواهد علمی حاکی از مؤثربودن این پدیده هستند.
دکتر کومیساروک، پروفسور رواندرمانی در دانشگاه راتگرز، با مطالعه روی اندامهای زنان دراینخصوص به BBC چنین میگوید:
«ارگاسم واژینال در درون بدن رخ میدهد و تمامی بخشهای آن را درگیر میکند. احتمالاً به این دلیل است که اعصابی که حواس کلیتوریس را حمل میکنند با اعصاب واژن متفاوت هستند.»
دکتر بری کومیساروک
ارگاسم واژینال تمام بدن ازجمله نخاع را درگیر میسازد که نشان از آزادشدن انتقالدهندههاست. ارگاسم واژینال میتواند مغز را در آزادسازی انتقالدهندههای عصبی مانند اندورفین و اکسیتوسین تحریک کند. اندورفین در کاهش درد مؤثر است.
5. پرهیز از برخی مواد غذایی
در حین دوران پریود بهتر است از غذاهایی که منجر به کاهش آب بدن یا نفخ میشوند، دوری کنید؛ برخی از این مواد غذایی عبارتند از:
درعوض میتوانید از نوشیدنیهای بدون کافئین همچون دمنوش زنجبیل، نعناع، یا آب گرم همراه با عصاره لیمو بهره ببرید.
6. گنجاندن گیاهان دارویی در رژیم غذایی
این داروهای گیاهی حاوی ترکیبات ضدالتهابی و ضداسپاسمی هستند که میتوانند انقباضات عضلانی و تورم مرتبط با درد قاعدگی را کاهش دهد.
برخی از زنان بهطور طبیعی پریودهای سنگینتری را نسبت به سایرین تجربه میکنند، اما درصورتیکه پریودهای شما آنقدر شدید است که بر زندگی روزمره تأثیر میگذارد، نیاز به کمک خواهید داشت.
با پزشک عمومی خود در مورد خونریزی خود صحبت کنید؛ ازجمله اینکه چند وقت یک بار مجبور به تعویض لوازم بهداشتی خود هستید.
پزشک عمومی علت خونریزی شدید را با معاینه فیزیکی، آزمایش خون یا اسکن بررسی میکند.
درمان پریودهای سنگین میتواند شامل موارد زیر باشد:
یک دوره پریود معمولاً 2 تا 7 روز و بهطور متوسط 5 روز به طول میانجامد.
طول چرخه قاعدگی در زنان متفاوت است، اما بهطور متوسط هر 28 روز یک بار پریود رخ میدهد. چرخههای منظم که طولانی یا کوتاه تر از این بین 21 تا 40 روز هستند.
اما برخی از زنان چرخه قاعدگی نامنظم دارند، هنگامی که:
پریودهای نامنظم در دوران بلوغ و پیش از یائسگی شایع هستند. تغییر روش پیشگیری از بارداری نیز میتواند چرخه طبیعی قاعدگی را مختل کند.
دلایل زیادی برای ازدستدادن یک نوبت یا توقف کلی پریود وجود دارد؛ برخی از آنها عبارتند از:
اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافتی که رحم را می پوشاند (آندومتر) در خارج از رحم، مانند تخمدانها و لولههای فالوپ رشد می کند.
همه زنان علائمی ندارند، اما اندومتریوز میتواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
برخی از خانمها هنگام تخمکگذاری دچار درد یکطرفه در زیر شکم میشوند.
درد میتواند یک گرفتگی مبهم یا تیز و ناگهانی باشد. این درد ممکن است تنها چند دقیقه یا 1 تا 2 روز ادامه یابد.
تخمکگذاری دردناک را معمولاً میتوان با درمانهای سادهای مانند حمام آب گرم یا مصرف مسکنهای بدون نسخه مانند پاراستامول کاهش داد.
اگر ناراحتی زیادی دارید، در مورد سایر گزینههای درمانی به پزشک عمومی مراجعه کنید.
خون پریود یا قاعدگی مانند باقی خون بدن است و خون آلوده نیست.
البته؛ حمام آب داغ میتواند به تسکین درد موقتی نیز کمک کند.
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) بهطور گستردهای بهعنوان یک واقعیت پزشکی پذیرفته شده است و اعتقاد بر این است که بیشتر زنان و دختران در سنین باروری متحمل آن میشوند.
درواقع هیچ اصطلاح پزشکی واقعی برای علائم پس از قاعدگی وجود ندارد. همچنین تحقیقات زیادی در مورد آن انجام نشده است. نام سندرم پس از قاعدگی راهی است برای افراد تا تجربیات خود را آسانتر توصیف کنند.
افزایش سطح هورمون در روزهای منتهی به قاعدگی میتواند تأثیرات زیادی روی معده و روده کوچک بگذارد که ممکن است باعث ایجاد گاز، یبوست، اسهال، نفخ و محبوسشدن گاز در دستگاه گوارش شود.
پاسخ ها