شناسایی سیگنال های رادیویی منظم و تکرار شونده از اعماق فضا

برای نخستین بار دانشمندان متوجه وجود یک الگو در سیگنال های رادیویی فضایی با یک منشاء مشخص شدند که از فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری از زمین دریافت می شوند.

فوران های رادیویی سریع (FRB) یا سیگنال های عجیب و گاهی تکرار شونده از بخش های دیگر کیهان همچنان یکی از بزرگ ترین اسرار عالم هستی به شمار می روند. طول این امواج غالبا از چند هزارم ثانیه فراتر نمی رود و در موارد نادر که تکرار می شوند الگو یا بازه زمانی خاصی را برای تکرار دنبال نمی کنند. اما حالا دانشمندان کانادایی سیگنالی را شناسایی کرده اند که هر ۱۶.۳۵ روز یکبار تکرار می شود.

در مورد این سیگنال ها رسم بر این است که ردیاب های مستقر روی زمین آنها را تشخیص می دهند و سپس در چشم برهم زدنی دیگر خبری از این سیگنال ها نمی شود؛ اخترشناسان نیز دقیقا نمی دانند که این سیگنال ها از کجا می آیند اما با افزایش این فوران های رادیویی دانشمندان نیز بیشتر و بیشتر به منشاء و علل ایجاد آنها پی می برند.

۱۳ ماهی میشود که دانشمندان مشغول بررسی فوران رادیویی سریع FRB 180916.J0158+65 هستند؛ سیگنالی که در سال ۲۰۱۸ از یک کهکشان مارپیچ با فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری آنطرف تر از زمین دریافت شد و حالا مشخص شد که با ریتم به شدت منظم در حال تکرار شدن است و این نخستین باری است که دانشمندان شاهد چنین رفتاری از یک سیگنال رادیویی فضایی هستند.

در مقاله ای که اخیرا در نشریه arXiv منتشر شده و البته قرار است که داوری همتا روی آن صورت بگیرد دانشمندان دست اندرکار پروژه نگاشت تراکم هیدروژنی فوران رادیویی سریع کانادا به توصیف فرایند رصد این سیگنال بین سپتامبر ۲۰۱۸ تا اکتبر ۲۰۱۹ پرداخته اند.

این دانشمندان با کمک تلسکوپ عظیم CHIME که در بریتیش کلمبیای کانادا استقرار داشت سیگنال های یاد شده را با تناوب شگفت انگیزی دریافت کردند. ظرف مدت چهار روز آنها این سیگنال ها را حدودا هر یک ساعت یکبار دریافت کردند تا اینکه فرایند ارسال آنها کلا متوقف شد. بعد از ۱۲ روز سکوت، اخترشناسان کانادایی مجددا همان سیگنال ها را دریافت کردند.

اولین FRB در سال ۲۰۰۷ میلادی شناسایی شد اما در سال های  اخیر و به واسطه ساخت تلسکوپ های جدید و افزایش علاقمندی به این موضوع، شمار سیگنال های شناسایی شده به شدت زیاد شده است. بسیاری از این امواج رادیویی فوق قوی همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد تکرار نمی شوند؛ آنها را می شنویم و سپس ناپدید می شوند اما بخش کوچکی از آنها هم مجددا اتفاق می افتند اما نه با الگوی زمانی منظم. حالا با شناسایی این سیگنال های منظم دانشمندان امیدوارند که به ماهیت این سیگنال های مرموز پی ببرند.

البته با انتشار این خبر برخی وبسایت های خبری مدعی شدند که انتشار این سیگنال های تکرار شونده احتمالا توسط بیگانگان فضایی صورت می گیرد اما در واقعیت چنین نیست. آدام دلر از اختر فیزیکدانان دانشگاه تکنولوژی Swinburne در این باره گفته:

معتقدم که ما به زودی توضیح طبیعی برای این رویدادها را پیدا خواهیم کرد اما دوست دارم ذهنم را باز نگه دارم و صرفا ردپای شواهد و مستندات را دنبال کنم.