محققان دانشگاه کمبریج در قالب چند بازی ساده، سیستم تشخیص احساسات مبتنی بر هوش مصنوعی را طراحی کردهاند که نه تنها نمیتواند درک درستی از احساسات کاربران داشته باشد، بلکه به راحتی فریب میخورد.
سیستم تشخیص احساسات طراحی شده توسط وبسایت «emojify» با طراحی چند بازی ساده، تلاشی کوچک در زمینه فناوری تشخیص احساسات را به نمایش گذاشته است. به گمان بسیاری این بازی ها تنها جنبه تفریح و سرگرمی دارند و هوش مصنوعی در عمل نمیتواند احساسات افراد را به درستی تشخیص بدهد.
محققان دانشگاه کمبریج با طراحی چند بازی ساده، نمایشی ساده از نحوه عملکرد ابزار تشخیص احساسات مبتنی بر هوش مصنوعی به نمایش گذاشتهاند. کاربران میتوانند با مراجعه به وبسایت emojify.info وارد بازیهای تشخیص احساسات شوند. در وبسایت توضیح داده شده است که این سیستم میتواند شش احساس مختلف شادی، غم، ترس، تعجب، نفرت و عصبانیت را تشخیص بدهد، اما آنچه در عمل با آن روبرو هستیم، بیشتر شبیه شوخی است و فاصله زیادی با تشخیص احساسات دارد.
در یکی از بازیها وقتی کاربر لبخند میزند سیستم او را فردی خوشحال تشخیص میدهد و وقتی اخم میکند، به عنوان فردی عصبانی معرفی میشود. در واقع سیستم تشخیص احساسات تنها براساس حالات و فرمت ظاهری چهره قصد، برچسب خوشحال یا عصبانی به کاربران میزند که اطلاعات موثق و درستی نیست.
بسیاری منتقدان بر این باور هستند که هوش مصنوعی در حال حاضر قادر به تشخیص احساسات نیست و اگر فردی بتواند چنین سیستمی را فریب بدهد، دیگر نمیتوان گفت که آن احساس واقعی بوده است.
سیستم تشخیص احساسات emojify ادعا میکند که قوانین مربوط به حریم خصوصی را رعایت کرده و دادههای تصویری کاربران در سرورهای این سیستم ذخیره نخواهد شد. در حالی که قوانین حریم خصوصی در مورد سیستم تشخیص احساسات مطرح میشود، برخی انتقادهای جدیتری در مورد چنین فناوریهایی وجود دارد که پایه و اساس آن را زیر سوال میبرد. بسیاری از منتقدان به چنین فناوریهایی معتقد هستند تشخیص احساسات افراد بدون رضایت آنها از نظر اخلاقی کار درستی نیست.
زمانی که برای نخستین بار فناوری تشخیص چهره به عنوان راهکاری برای تایید هویت مطرح شد، با مخالفتهای و موافقتهای بسیاری به دلیل نقض قوانین حریم خصوصی مواجه شد. اکنون فناوریهای نوین پا را از سیستم تشخیص هویت بیومتریک فراتر گذاشته و به سراغ فناوری تشخیص احساسات رفته است و ادعا میکند این سیستم با کمک هوش مصنوعی میتواند احساسات افراد را تشخیص دهد.
«الکسا هاگرتی» طراح این سیستم و یکی از محققان مرکز آینده پژوهی هوش مصنوعی در دانشگاه و مرکز مطالعاتی ریسک وجودی میگوید:
«یکی از شاخصههایی که این سیستم برای شناسایی احساسات در نظر میگیرد، حرکات صورت است که میتواند از طریق آن احساسات افراد را تشخیص بدهد ولی این روش عاری از خطا نیست.»
بیشک استفاده از حرکات چهره نمیتواند مولفه درستی برای تشخیص احساسات باشد. کاربران به راحتی میتوانند در حالی که واقعا ناراحت هستند، لبخندی روی لب داشته باشند و سیستم را فریب بدهند.
باید دید آیا روزی فرا خواهد رسید که فناوری تشخیص احساسات با کمک هوش مصنوعی بتواند بدون آنکه فریب بخورد، احساسات واقعی افراد را تشخیص دهد یا خیر. فناوریهای نوین مسیری را طی میکند تا همه چیز را تحت کنترل خود قرار دهند. اگر تا پیش از این بسیاری نسبت به سیستم تشخیص چهره احساس ناخوشایندی داشتند، اینک صحبت از سیستم تشخیص احساسات به میان میآید که میتواند عواطف واقعی و احساسات فرد را نیز زیر ذره بین بگذارد. حال مسیر دستیابی به این هدف چالشهای بسیاری را به همراه دارد.
پاسخ ها