هزینه اشتراک فیلیمو و نماوا به عنوان دو بازیگر اصلی حوزه VOD تقریبا دو برابر شده است. حالا که سبد سینما از خانوارها حذف شده و این پلتفرمها رسما محل تغذیه فرهنگی کاربران در ایام کرونایی شده؛ گران شدن دو برابری و هماهنگ هزینه این دو پلتفرم انتقاد بسیاری از کاربران را به همراه داشته است.
آنطور که ساترا (سازمانی متعلق به صدا و سیما که نظارت روی فعالیت VOD و به طور کلی رگولاتوری صوت و تصویر فراگیر را برعهده دارد) اعلام کرده، قرار است طی چند روز آینده این مسأله افزایش قیمت را بررسی کند و نسبت به آن موضع رسمی خود را اعلام کند. از آن سو باید خاطرنشان شد که ساترا به عنوان یک سازمان حاکمیتی نمیتواند برای پلتفرمهای ارایه دهنده سرویس در بخش خصوصی قیمت گذاری کند اما اینطور هم نیست که هیچ نظارتی روی قیمت گذاری آنها وجود نداشته باشد.
در واقع، ساترا در زمانی که دامپینگ قیمت، انحصارگرایی با قیمتگذاری نادرست یا زمانی کهقیمتگذاری مانع رشد اکوسیستم VODها شود میتواند وارد بازی شود. پیگیری های دیجیتال از ساترا حکایت از این دارد که ساترا خط قرمزهایی برای قیمت گذاری دارد و اگر تحقیقات این چند روز نشان دهد که افزایش قیمت در نماوا و فیلیمو باعث ضرر به رشد VOD ها خواهد شد؛ نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد.
اما شاید سوال اصلی این نباشد که قرار است چه اقدامی دربرابر این افزایش قیمت انجام شود. بلکه اساسا سوال این است که چرا این گرانی در هر دو پلتفرم به وجود آمده است. رقمی که حالا هزینه آن بسیار بیشتر از یک بلیت سینما است و همسو با عرف جهانی نیست چرا که که معمولا هزینه ماهیانه VODها معادل با قیمت بلیت سینما در آن کشور است.
صدف فاطمی روابط عمومی نماوا در همین مورد در گفتگو با دیجیتال به طور کلی دلیل گران شدن هزینه اشتراک را رشد تولیدات اختصاصی و هزینه بر در این سرویس می داند. او به دیجیتال در اینباره میگوید: «تا پیش از این نماوا و فیلیمو همکاریهای متعددی با یکدیگر داشتند ولی حال هر یک تولیدات اختصاصی و پرهزینه ای برای خودشان دارند. تولیداتی با کیفیت که تاثیر آن در شبکه های اجتماعی هم کاملا مشخص است و حالا با پخش هر قسمت از این تولیدات؛ کاربران و مردم درباره آن به کرات صحبت می کنند.»
مستقل شدن دو پلتفرم یک بازار رقابتی را ایجاد کرده و حالا همانطور که روابط عمومی نماوا میگوید هر دو پلتفرم محتوای اختصاصی دارند که به زودی قرار است بیشتر روزهای هفته از آنها پر شود.
به گفته او آنها با وجود اینکه تلاش زیادی کردند تا هم با ایجاد عناوینی چون پردیس نماوا؛ سینما را زنده نگه دارند و محتوای اختصاصی با کیفیتی نیز تولید کنند؛ با این وجود کماکان چالش عدم فرهنگ کپی رایت در کشور نیز به آنها ضرر مالی زده است: «ما اگر اشتراک ده هزار تومانی هم داشتیم بازهم عده ای دانلود غیرقانونی را به استفاده قانونی از این محتواها ترجیح میدهند. این موارد هم ضرر مالی به ما میزند و باید بتوانیم با وجود این چالشها به تولید محتوای با کیفیت ادامه دهیم.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا هزینه های اخیر باعث تبدیل شدن وی او دی به کالای لوکس نمیشود به دیجیتال میگوید که اساسا با توجه به موضوعی که پیش تر به آن اشاره کرد؛ یعنی عدم حاکم بودن فرهنگ استفاده از محتوای تصویری بطور قانونی و نه دانلود آن؛ استفاده از این پلتفرم ها از ابتدای امر حالتی شبیه به کالای لوکس داشته است.
فاطمی به دیجیتال میگوید منبع اصلی درآمد آنها به عنوان بخش خصوصی همین هزینه اشتراک کاربران است: «ما برای جبران بخشی از هزینه ها به سمت تبلیغات هم رفتیم ولی واقعیت اینست که این موضوع چندان برای کاربران جالب نیست و ما هم رضایت بیشتر کاربران را میخواهیم. در نتیجه با وجود اینکه خیلی مقاومت کردیم تا هزینه اشتراک بالا نرود اما برای رشد تولیدات با کیفیت و در خور سینمایی باید این اقدام انجام میشد.»
او در پاسخ به این پرسش که هزینه نماوا در حال حاضر با هزینه نتفلیکس تفاوت چندانی ندارد به دیجیتال میگوید این قیاس؛ قیاس اشتباهی است:«شما نمیتوانید مارکت جهانی و چند صد میلیونی کاربران نتفلیکس را با بازار داخلی مقایسه کنید. البته که تولیدات هم نمیتوان با یکدیگر مقایسه کرد که بحث جدا و مفصلی است ولی از بحث درآمدزایی از طریق کاربر که نگاه کنیم؛ میبینیم که مارکت ما با پلتفرم های جهانی زمین تا آسمان متفاوت است.»
فاطمی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است این افزایش قیمت ریزش کاربر به همراه داشته باشد و مانع از رشد این پلتفرم شود به دیجیتال میگوید که آنها تلاش کردند این افزایش قیمت را با ایجاد پروموشن های مختلف برای کاربران جبران کنند: «ما چند هفته است کمپین مشترکی با اسنپ و چند ده میلیون کاربرش رفتیم و اشتراک یک ماهه رایگان به آنها اعطا میکنیم. یا تخفیف های ۵۰ درصدی روی اشتراک های سه ماهه ارائه میدهیم. مشترکین اپراتورها بدون خرید حق عضویت میتوانند فیلمها را ببینند یا چند ده میلیون کاربر روبیکا نیز رایگان از خدمات ما استفاده میکنند. سعی کردیم که این گرانی روی کاغذ باشد و هزینه ها را به روش مختلف برای کاربران جبران کنیم.»
فاطمی در پاسخ به این سوال که آیا با ساترا در مورد این افزایش قیمتها صحبت شده و نظر این سازمان درباره افزایش قیمت هزینه پلتفرمها چیست میگوید که ساترا در حال تحقیق روی این موضوع است و قرار است اظهار نظر رسمی خود را به زودی ابلاغ کند. او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا با این افزایش هزینهها ممکن نیست کاربران به سمت سایتهای دانلود بروند میگوید که محتوای اختصاصی تولید شده در نماوا اعم از تولیدات و دوبلهها به نحوی است که مخاطبین خاص خودش را دارد و در سایتهای دانلود محتوا به شکل دیگری عرضه میشود.
روابط عمومی نماوا تاکید دارد که این پلتفرم تلاش دارد تا همواره رضایت مشتریان را جلب کند: «تا امروز با ریزش کاربران مواجه نبودیم و رشدمان هر روز بیشتر از دیروز میشود. تلاش داریم بتوانیم با تولید محتوای باکیفیت این هزینه ها را جبران کنیم.»
تلاش دیجیتال برای گفتگو با مدیران فیلیمو ناموفق بود و روابط عمومی این VOD اعلام کرد که مدیرعامل هلدینگ صباایده یک مصاحبه انجام داده و مصاحبه دیگری در این رابطه انجام نمیدهد. در این حالت ما مشخصا قادر نبودهایم سوالات خود را از مدیران فیلیمو بپرسیم اما در مصاحبهای که «محمد جواد شکوری مقدم» به چند سوال پاسخ داده میتوان به نظرات این گروه نیز رسید.
«محمد جواد شکوری مقدم» مدیرعامل فیلیمو در گفتگو با روزنامه صبح نو درباره گران شدن هزینه این اشتراک گفتگویی انجام داده و دلیل گران شدن هزینهها را افزایش تولیدات اختصاصی دانسته است. او با ذکر این نکته که در سال آینده قرار است هر ۶ روز برنامه اختصاصی از فیلیمو پخش شود گفته که هزینه این تولیدات باید از کاربران گرفته شود:
«با محتوا و سریالهای اختصاصی سبد محصول ما ارزشمندتر شده است و اتفاقا کار برای ما نیز سختتر شده است زیرا مخاطب با پرداخت هزینه و تمدید اشتراک نیاز دارد محصول با کیفیت ببیند و اگر انتظارش برآورده نشود دیگر حق اشتراک خود را تمدید نمیکند و این دقیقا مصداق بارز خدمات با کیفیت و بیکیفیت است اگر مخاطب از شما خدمات خوب دریافت نکند نیازهای خود را از بسترهای دیگر تأمین خواهد کرد.»
شکوری مقدم در پاسخ به این سوال چقدر از هزینه ساخت یک سریال ۴۰ میلیارد تومانی را از طریق خرید اشتراک مخاطبان تامین میکنید؟ اعلام کرد که همه هزینه را از آنها میگیرد چرا که منبع درآمد دیگری وجود ندارد. او اما از اعلام تعداد کاربران فیلیمو امتناع ورزیده و گفته که این موارد به زودی در گزارش سالانه منتشر خواهند شد. شکوری مقدم در این مصاحبه روش قیمت گذاری جدید را نیز تبیین کرده و گفته که قاعدتا با فرمول مد نظر او باید ماهانه ۱۰۶ هزار تومان از مردم گرفته میشد.
او در قیاس خود پلتفرمی مانند فیلیمو را با نتفلیکس در یک جایگاه قرار داده و این چنین توضیح داده:
«در ترکیه هزینه اشتراک نتفلیکس چهارونیم دلار است. درآمد سرانه مردم آنجا سه هزار دلار است. همین را مبنای ایران کنیم. ما باید در سال ۹۹حدود ۱۰۶هزارتومان از مخاطبان دریافت میکردیم. حالا اگر از زاویه تولید به قضیه نگاه کنیم، در نیروی انسانی تا ۴۵ درصد و در تجهیزات تا ۱۳۰ درصد رشد هزینه داشتهایم. ضمنا تا پارسال سریالها با نماوا مشترک بود که بهدلیل سرشکن شدن هزینهها، به لحاظ اقتصادی بهصرفهتر بود. جدایی این دو شرکت به لحاظ رقابتی به نفع مردم شده اما از طرفی هزینه تولید نیز افزایش مییابد.»
او به تولید بیش از ۱۴۰۰ اپیزود محتوای اختصاصی در سال آینده اشاره کرد و گفت که باید هزینه تامین ساخت این برنامهها از طریقی تامین شود: «شش اپیزود در هفته عدد بسیاری بالایی است. نقدینگی اینها باید از محل اشتراکها تأمین شود. پول را باید از دست مردم بگیریم و به تولید وارد کنیم. راه دیگری که نداریم. پس اگر اعدادی افزایش پیدا کرده حتما منطقی داشته است. همانطور که قبلا هم گفتم، با توجه به حجم تولیدات و هزینههای آن، قیمت اشتراک فیلیمو تغییر کرده است.»
او تاکید کرده که آنها به دنبال ساخت سریال با کیفیت هستند: « برای ارائه یک محصول با کیفیت تلاش خواهیم کرد، اما برای اینکه یک محصول با کیفیت باشد به عوامل مختلفی چون اتفاقات روز جامعه و تیم تولید بستگی دارد و نمیتوانیم از الان کیفیت آنها را تضمین کنیم.»
نظر شما درباره گران شدن این سرویسها چیست؟ آیا از مشترکین آنها هستید و یا قصد دارید مشترک این سرویسها شوید؟
پاسخ ها