چرا لیگ ایران، ازبکستان شد؟

با نزدیک شدن به آغاز لیگ برتر فوتبال ایران، تب و تاب نقل و انتقالات به اوج خود رسیده است.

روزنامه اعتماد: با نزدیک شدن به آغاز لیگ برتر فوتبال ایران، تب و تاب نقل و انتقالات به اوج خود رسیده است. در فصلی که فدراسیون فوتبال با هدف شکستن قیمت‌های کاذب بازیکنان داخلی، سهمیه بازیکنان خارجی را به ۷+۱ (هفت خارجی به علاوه یک آسیایی) افزایش داده بارزترین تغییر در لیست خرید باشگاه‌ها، تمرکز بی‌سابقه بر جذب بازیکنان ازبکستانی است. این رویکرد، در حالی که کشورهای همسایه در حال جذب ستاره‌های تراز اول جهانی هستند سوالات جدی را در مورد استراتژی و کیفیت لیگ  ایران  مطرح  می‌کند.

واقعیت این است که فوتبال ازبکستان در سال‌های اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته و به عنوان یکی از قدرت‌های نوظهور آسیا مطرح شده است. حضور بازیکنانی مانند جلال‌الدین ماشاریپوف در استقلال و اوستون اورونوف در پرسپولیس، نمونه‌های اخیر این رویکرد هستند. به خصوص اورونوف که با عملکرد استثنایی خود البته در زمان‌هایی که مصدوم نبوده، نشان داد پتانسیل بالایی در فوتبال ازبکستان وجود دارد. جذب‌های جدیدی چون رستم آشورماتوف برای استقلال و احتمال پیوستن اودیل خامرابکوف به تراکتور و اتابک شوکوروف به پرسپولیس، این روند را تشدید کرده است. تاریخ لیگ ایران نیز مملو از بازیکنان ازبکستانی بوده، از جباروف و لوبانوف گرفته تا تمیروف و آمانوف.

اما آیا این سرمایه‌گذاری همیشه نتیجه‌بخش بوده است؟ داده‌ها نشان می‌دهد که در سال گذشته، در کنار درخشش خیره‌کننده اورونوف، بسیاری از بازیکنان ازبکستانی دیگر که به ایران آمده‌اند نتوانسته‌اند انتظارات را برآورده کنند و تاثیرگذاری لازم را نداشته‌اند. مثلا شرزود تمیروف! این در حالی است که کشورهای همسایه ایران با جذب بازیکنانی در سطح جهانی، کیفیت لیگ‌های خود را به شکل چشمگیری ارتقا داده‌اند. لیگ ایران به جای جذب ستاره‌های جهانی، به نوعی به قطب جذب بازیکنان ازبکستانی تبدیل شده است. این وضعیت، سوالاتی را درباره «ارزش هزینه» و «کیفیت» بازیکنان ازبک در مقایسه با همتایان ایرانی‌شان مطرح می‌کند. آیا واقعا بازیکنان ایرانی از ازبک‌ها کمتر هستند؟ قطعا  خیر. فوتبال ایران همواره استعدادهای درخشانی داشته است. اما به نظر می‌رسد افزایش سهمیه خارجی و تمرکز بر ازبکستان بیشتر به دلیل ملاحظات قیمتی و دسترسی آسان‌تر باشد تا لزوما برتری کیفی مطلق. هدف فدراسیون برای «شکستن قیمت‌های کاذب بازیکنان داخلی» قابل تقدیر است اما اگر بازیکنان خارجی جذب شده، به جز موارد معدود نتوانند کیفیت فنی لیگ را ارتقا بدهند یا جایگزین‌های شایسته‌ای برای استعدادهای داخلی نباشند این سیاست به اهداف خود نخواهد  رسید. برای فصلی که در پیش است، عملکرد بازیکنان ازبکستانی جدید و میزان تاثیرگذاری آنها به دقت زیر ذره‌بین خواهد بود تا مشخص شود آیا این «رویکرد ازبک‌محور» برای فوتبال ایران سودمند است یا خیر یا اینکه لیگ ایران، با نادیده گرفتن تنوع   و کیفیت سایر بازارهای خارجی خود را از  پتانسیل‌های  بزرگ‌تر  محروم  می‌کند.