کشف معبدی 1600 ساله که به عبادت «اجداد امپراتوران روم» اختصاص داشت

این معبد غیرمسیحی که در دوران اولین امپراتور مسیحی روم بنا شده است، نشان می‌دهد که پذیرش مسیحیت از سوی امپراتوری روم رویدادی کاملا تدریجی بوده است

فرادید: محققان در شهر کوچکی در شمال رم، معبدی ۱۶۰۰ساله کشف کردند که وقف پرستش اجداد یک امپراتور رومی شده است. این سازه که در زمان سلطنت کنستانتین در قرن چهارم میلادی ساخته شده، روند تدریجی تغییر دین امپراتوری از بت‌پرستی به مسیحیت را روشن می‌کند. 

همانطور که داگلاس بوین، مورخ دانشگاه سنت لوئیس اخیراً در نشست سالانه مؤسسه باستان‌شناسی آمریکا اعلام کرد، او و تیمش تابستان گذشته در حفاری‌ها سه دیوار از ساختار یادبود در اسپلو، ایتالیا کشف کردند. 

«این یافته به درک وضعیت شهرهای باستانی و جامعه شهری در امپراتوری رومی کمک خواهد کرد. این یافته استمرار بین دنیای بت‌پرستی کلاسیک و دنیای اوایل روم مسیحی را نشان می‌دهد که غالباً از روی روایات تاریخی گسترده، بدون فکر گفته یا نوشته شده است.» 

این معبد در Spello، ایتالیا کشف شد. بوئین نخستین بار به خاطر آنچه در یک نامۀ به جا مانده از کنستانتین به مردم اسپلو یافته بود، به تحقیق در محوطۀ تاریخی این شهر اسپلو علاقه‌مند شد. این نامه (یک پیام تحکم‌آمیز از یک امپراتور) در دهه ۱۷۰۰ دوباره کشف شد و اکنون در تالار شهر اسپلو به نمایش گذاشته شده است. 

در این نامه، کنستانتین به مردم اجازه داد به جای سفر طولانی به شهری دیگر، با یک شرط، در شهر خودشان فستیوال مذهبی را جشن بگیرند؛ شرط این بود که آن‌ها باید معبدی بسازند که وقف اجداد امپراتور کنستانتین شود. 

آن زمان، امپراتوری روم در میانه یک تغییر فرهنگی چشمگیر بود. مردم روم پس از قرن‌ها پرستش خدایان غیرمسیحی مانند مشتری، جونو و مینِروا، به طور فزاینده به مسیحیت روی آوردند. کنستانتین با صدور فرمانی مبنی بر رسمیت مسیحیت در ۳۱۳ پس از میلاد، تغییر آیین امپراتوری را رهبری کرد. 

نسخه مجدد قرن چهارم نشان می‌دهد اگرچه امپراتور ارزشهای مختلف دینی را به طور همزمان پذیرفت: به نظر می‌رسد که او علاوه بر مسیحیت، از سنت‌های فرقه امپراتوری هم حمایت کرد که بر این اعتقاد رومی قدیمی استوار بودند که امپراتورها چهره‌های الهی هستند. 

بوین بر اساس نامه‌ای که توسط کنستانتین نوشته شده بود، فکر کرد معبد ممکن است در اسپلو باشد

بوین می‌گوید: «این ایده که کنستانتین به همان اندازه که درگیر ترویج فرقه پرستش امپراطورها بود، از مسیحیت نوظهور خودش هم استقبال می‌کرد، یکی از فصل‌های عجیب و غریب در تاریخ است که من شخصاً آن را دوست دارم چون به ما نشان می‌دهد روش منظم و مرتب ما برای درک گذشته، بسیار بیشتر از آن چیزی که شاید مایل به پذیرش آن باشیم، پیچ و خم داشته است.» 

در اسپلو، تیم بوین تصویربرداری زیرزمینی انجام داد تا مکان‌های باستان‌شناسی بالقوه را بررسی کند. آن‌ها بر اساس یافته‌هایشان، تصمیم گرفتند زمین زیر یک پارکینگ را حفاری کنند، جایی که آن‌ها چیزی را کشف کردند که بوین فکر می‌کند دیوارهای داخلی معبد است. او این یافته را مهم‌ترین مدرک مربوط به فرقۀ پرستش امپراتوری در اواخر امپراتوری روم می‌داند. 

«مدارکی از جاهای دیگر در سراسر جهان رومی وجود دارد که نشان می‌دهد حکام مسیحی از پرستش فرقه امپراتوری حمایت می‌کردند. ما می‌دانیم غیرمسیحیان در قرن چهارم در معابدشان عبادت می‌کردند، اما این یافته‌ها همگی کوچک و بی‌اهمیت بوده‌اند و ما می‌دانستیم مسیحیان از  این فرقه حمایت می‌کردند و ما اینها را بدون هیچ گونه فهمی از اینکه کجا اتفاق می‌افتادند، می‌دانستیم.»

بوین می‌افزاید ساختار تازه کشف‌شده، شکاف‌های موجود در سوابق تاریخی را پر می‌کند: «هر گونه مطالعه در مورد فرقۀ پرستش امپراتور در امپراتوری روم قرن چهارم اکنون باید این معبد را در نظر بگیرد.» 

احتمالاً حداقل دو نسل از این معبد استفاده کردند، تا اینکه مقامات در اواخر قرن چهارم پرستش‌های غیرمسیحی را ممنوع اعلام کردند. استفاده مداوم از معبد در طول دوره تغییرات فرهنگی، نقش آن را به عنوان یک نیروی متحدکننده نشان می‌دهد. 

بوین می‌گوید: «این ساختمان، به شکل بسیار بنیادینی به خودی خود، نمایانگر تداوم سنت‌های غیرمسیحی است که قرن‌ها پیش از ظهور مسیحیت رواج داشتند. این یافته به ما نشان می‌دهد چگونه امپراطوران رومی به مذاکره در مورد ارزش‌هایشان، امیدها و آرزوهای خودشان برای آینده امپراتور و امپراتوری، ادامه دادند بدون اینکه گذشته را از بین ببرند یا دفن کنند.

مترجم: زهرا ذوالقدر