امروز در فضا: پرتاب اولین موشک آریان

آریان 1 اولین پرتابگری بود که با هدف اصلی ارسال ماهواره‌های تجاری به مدار ژئوسنکرون توسعه یافت.

24 دسامبر 1979، آریان 1 به فضا پرتاب شد.

اولین وسیله پرتاب فضایی اروپایی، «اروپا» نام داشت. اولین مرحله آن یک موشک بالستیک بریتانیایی به‌نام «بلو استریک» بود. مرحله دوم فرانسه و سوم آلمان بود.

اما این پروژه به‌دلیل غیرقابل اعتماد بودن‌ با مشکلاتی روبه‌رو بود و بدون یک راه‌اندازی موفقیت‌آمیز کنار گذاشته‌ شد.

پس از اروپا، «آریان 1» که براساس طرح جایگزینی برای اروپا ساخته‌ شده بود، هدف قرار گرفت.

توسعه و ساخت

در سال 1975، یازده کشور اروپایی تصمیم گرفتند همکاری مشترکی را در زمینه اکتشافات فضایی دنبال کنند و یک سازمان فراملی جدید برای انجام این مأموریت به نام آژانس فضایی اروپا را تشکیل دادند.

مدتی قبل از تشکیل ESA، فرانسه برای توسعه یک سیستم پرتاب قابل مصرف جدید اروپایی به‌عنوان جایگزینی برای موشک اروپا لابی کرده بود. بنابراین تلاش چند ملیتی به یک نقطه تمرکز سریع برای پیشنهاد توسعه L3S تبدیل شد. در اوایل، بر همکاری و ابتکار عمل بین آلمان و فرانسه تأکید شد، درحالی‌که مشارکت فزاینده سایر کشورها نیز در طول زمان به تصویر کشیده‌ شد.

در ژانویه 1973، «ویلی برانت»، صدراعظم آلمان، پس از مجموعه‌ای از رویکردهای شخصی توسط «ژرژ پمپیدو»، رئیس جمهور فرانسه، رسماً با پروژه L3S موافقت کرد و قرارداد قانونی برای L3S امضا شد.

براساس این قرارداد، اروپا III به‌طور رسمی لغو شد، درحالی‌که L3S به‌عنوان یک پروژه چند ملیتی توسعه یافت. برخلاف بسیاری از پرتابگرهای رقیب دیگر که معمولاً برای مقاصد دیگر توسعه و متعاقباً اقتباس شده بودند، پرتابگر قرار بود به‌منظور ارسال ماهواره‌های تجاری به مدار ژئوسنکرون توسعه یابد.

توسعه L3S به‌عنوان یک آزمون حیاتی برای ESA تلقی می‌شد و یکی از پروژه‌های مهندسی بزرگ اروپایی در ربع آخر قرن بود.

فرانسه بزرگ‌ترین ذینفع در برنامه L3S بود. سازنده فرانسوی «فناوری هوافضا» به‌عنوان پیمانکار اصلی خدمت کرد و مسئولیت انجام یکپارچه‌سازی تمام بخش‌های خودرو را بر عهده داشت. موتورهای مرحله اول و دوم را نیز فرانسه ارائه کرد و موتورهای مرحله سوم توسط آلمان فراهم شد.

در اوایل، احساس می‌شد که نام L3S فاقد جذابیت عمومی است. از میان چندین نام جایگزین، ازجمله فینیکس، لیرا، گانیمد و وگا، ژان شاربونل، وزیر توسعه صنعتی و علمی فرانسه، نام آریان را برای پرتابگر جدید انتخاب کرد.

موشک‌های آریان

آریان 1 اولین پرتابگری بود که با هدف اصلی ارسال ماهواره‌های تجاری به مدار ژئوسنکرون توسعه یافت. مهم‌تر از همه، طراحی آن با توانایی فرستادن‌ دو ماهواره با یک پرتابگر بود و درنتیجه هزینه‌ها را کاهش داد.

با افزایش اندازه ماهواره‌ها، آریان 1 به‌سرعت جای خود را به پرتابگرهای قدرتمندتر آریان 2 و آریان 3 داد که همه براساس موشک اصلی بودند.

آریان 4 آخرین موشکی بود که در بدنه آن از آریان 1 استفاده شد، زیرا موشک جانشین آریان 5 از عناصر کاملاً جدید استفاده می‌کرد.