همه چیز در مورد سوزن پروانه ای!

سوزن پروانه ای یا اسکالپ وین وسیله ای است که برای خون گیری از رگ (ورید) یا تزریق دارو داخل وریدی (IV) استفاده می شود. یک سوزن پروانه ای از یک سوزن بسیار نازک، دو "بال" انعطاف پذیر، یک لوله شفاف انعطاف پذیر و یک رابط لوله ای (کانکتور) تشکیل شده است.

کانکتور را می توان به یک لوله برای جمع آوری خون یا به لوله از یک کیسه IV برای رساندن مایعات یا داروها متصل کرد. داروها همچنین می توانند مستقیماً از طریق یک سرنگ به کانکتور تحویل داده شوند.

سوزن های پروانه ای نسبت به سوزن های مستقیم مزایایی دارند. به عنوان مثال، آنها امکان قرارگیری دقیق تری را می دهند، به ویژه در رگ هایی که دسترسی به آن ها سخت است. مواردی وجود دارد که ممکن است نیاز به استفاده از سوزن های دیگر باشد.

در این مقاله سوزن پروانه ای یا اسکالپ وین و مواردی که در آنها استفاده می شود، و همچنین برخی از مزایا و معایب آن بررسی می شود.

سوزن پروانه برای چه مواردی استفاده می شود؟

فلبوتومیست ها (افرادی که خون می گیرند) به طور مرتب از سوزن های پروانه ای برای گرفتن نمونه خون برای آزمایش های مبتنی بر خون استفاده می کنند.

سوزن های پروانه ای همچنین می توانند برای رساندن مایعات داخل وریدی در صورت کم آبی بدن و یا نمی توانند مایعات بنوشند یا نمی توانند به اندازه کافی برای جبران از دست دادن مایعات بنوشند، استفاده شوند.

علاوه بر این، آنها برای رساندن داروها (مانند داروهای ضد درد) مستقیماً به داخل ورید یا تزریق درمان های مانند شیمی درمانی یا آنتی بیوتیک ها به صورت داخل وریدی مفید هستند.

اگر چه سوزن های پروانه ای را می توان در صورتی که به درستی به بیمار زده شوند، به مدت پنج تا هفت روز در رگ قرار داد، اما معمولاً برای تزریق های کوتاه مدت استفاده می شود.

انواع اسکالپ وین

اگرچه تمام سوزن های پروانه ای به طور مشابه طراحی شده اند، اما کاربرد آنها با یکدیگر متفاوت است. سوزن های پروانه ای بر حسب گیج اندازه گیری می شوند و معمولاً بین 18 تا 27 گیج هستند. هر چه گیج بالاتر باشد، سوزن کوچکتر است.

به عنوان مثال، یک سوزن گیج 27 معمولا برای تزریق انسولین استفاده می شود. اگر مایع تزریق غلیظ باشد یا اگر خون برای انتقال خون جمع آوری شود، از سوزن های گیج کوچکتر استفاده می شود. بیشتر سوزن های پروانه ای بیش از سه چهارم اینچ (19 میلی متر) طول ندارند.

اندازه لوله ها می تواند از 20 تا 35 سانتی متر متغیر باشد. برای جمع آوری نمونه خون از لوله های کوتاهتر استفاده می شود. لوله های بلندتر برای کاربردهای تزریق وریدی طراحی شده اند و ممکن است دارای شیرهای غلتکی برای تنظیم جریان باشند. لوله ها همچنین ممکن است رنگی باشند تا پرستاران بتوانند لوله ها را در صورت استفاده بیش از یکی تشخیص دهند.

برخی از کانکتورهای پروانه ای دارای پورت های "نری" داخلی هستند که می توانند در لوله های خلاء وارد شوند. سایر کانکتورها دارای پورت های "مادگی" هستند که در آن سرنگ ها یا خطوط را می توان وارد کرد.

نحوه استفاده از سوزن پروانه ای 

در طی رگ‌گیری (قرار دادن سوزن در رگ)، یک فلبوتومیست یا پرستار، سوزن پروانه ای را با بال‌های بین انگشت شست و سبابه نگه می‌دارد. از آنجایی که سوزن زیرپوستی کوتاه است، سوزن پروانه ای را می توان با دقت بیشتری نسبت به سوزن مستقیم وارد رگ کرد که اغلب می تواند در انگشتان بغلتد یا تکان بخورد.

یک سوزن نازک کوتاه با زاویه کم وارد رگ می شود. پس از وارد شدن، فشار وریدی، مقدار کمی خون را وارد لوله شفاف می‌کند، که تأیید می‌کند که سوزن به درستی قرار گرفته است.

بال ها همچنین می توانند برای تثبیت سوزن پس از قرار گرفتن در جای خود عمل کنند و از چرخش یا حرکت آن جلوگیری کنند. پس از استفاده (خونگیری یا تحویل دارو)، کل اسکالپ وین در یک ظرف مخصوص مانند سرجی فیکس دور ریخته می شود. سپس زخم سوراخ شده بانداژ می شود.

فواید سوزن پروانه ای

سوزن های پروانه ای به دلیل اندازه کوچک (بسیار کوچکتر از کاتتر داخل وریدی) و طراحی زاویه کوچک، به وریدهای سطحی نزدیک به سطح پوست دسترسی دارند.

سوزن‌های پروانه‌ای برای افرادی که رگ‌های کوچک یا اسپاستیک (غلتان) دارند ایده‌آل هستند و حتی می‌توانند در رگ‌های کوچک روی بازوها، پاها، پاشنه‌ها یا پوست سر قرار داده شوند.

آنها همچنین برای افرادی که در مورد استفاده از سوزن ها مردد هستند ایده آل هستند، زیرا درد کمتری دارند و کمتر باعث خونریزی شدید، آسیب عصبی یا تخریب رگ پس از برداشتن سوزن می شوند.

مدل های جدیدتر دارای غلاف قفل کشویی هستند که به طور خودکار روی سوزن می لغزد و از رگ خارج می شود. این کار از آسیب سوزن زدن و استفاده مجدد از سوزن های استفاده شده جلوگیری می کند.

اگر به شما گفته شده است که رگهای کوچکی دارید و در گذشته خونگیری دشواری داشته اید، ممکن است از شما خواسته شود که از سوزن پروانه ای استفاده کنید.

معایب اسکالپ وین

با این حال، سوزن پروانه برای همه نیست. به دلیل اندازه سوزن کوچک آنها، خونگیری کندتر است. اگر فرد در شرایط اورژانسی باشد که نیاز سریع به خون باشد، مشکلی در بانک خون وجود دارد. در مواردی مانند این، انتخاب اندازه سوزن کلیدی است.

حتی با خونگیری معمول، سوزن با اندازه نامناسب می تواند باعث انسداد شود و در صورت نیاز به مقدار زیادی خون، نیاز به خونگیری مجدد است.

از آنجایی که سوزن به جای کاتتر برای تزریق در بازو باقی می ماند، سوزن پروانه ای می تواند در صورت انقباض ناگهانی به ورید آسیب برساند. حتی اگر سوزن با اندازه مناسب استفاده شود، اگر سوزن به درستی قرار نگیرد، ممکن است در طول درمان مسدود شود.

منبع: verywellhealth.com