عوارض واکسن کرونا این روزها یکی از دغدغه‌های شایع بین افراد جامعه است. گاهی گفته‌ها و شایعات نامعتبری شنیده می‌شود که با حقایق علمی و صحبت‌های متخصصان در تعارض‌اند. برخی افراد در ذکر این عوارض زیاده‌روی می‌کنند و برخی هم لزومی برای واکسن‌زدن نمی‌بینند. با توجه به همین دغدغه‌مندی جامعه و نیز اهمیت این موضوع برای سلامت افراد، ما در تیم تحریریه «چطور» تصمیم گرفتیم با دکتر رکسانا پی‌سپار، متخصص بیماری‌های داخلی و پزشک مسئول ICU کرونا، گفت‌وگویی کنیم و اطلاعات معتبر و قابل‌اطمینانی را به شما مخاطبان گرامی ارائه دهیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
عوارض واکسن کرونا | برطرف‌کردن عوارض | عوارض انواع واکسنها | حساسیت به واکسن | لزوم واکسن‌زدن | افراد مستعد عوارض | زنان باردار و شیرده | افرادی که نباید واکسن بزنند | گرفتگی عروق و ایجاد لخته‌های خونی | اولویت افراد برای واکسیناسیون | ابتلا به کرونا بعد واکسینه‌شدن | مراقبت‌های بعد از تزریق واکسن | استفاده از ماسک بعد از واکسن‌زدن
واکسنها در طول تاریخ بهترین ابزار بشر برای مقابله با بیماری‌هایی مثل کرونا بوده‌اند. برای مقابله با ویروس کرونا و مهار همه‌گیری آن نیز تاکنون چندین واکسن تولید شده است و چندتایی از آنها به مرحله استفاده رسیده‌اند. منتها اهمیت این موضوع و رابطه مستقیم آن با سلامت همگانیِ افراد جامعه سبب شده است بسیاری از مردم نگران عوارض واکسن کرونا باشند.
با وجود این نگرانی، لزوم ارائه اطلاعات صحیح و معتبر، برای مقابله با انواع شایعه درباره واکسن کرونا، بیش‌ازپیش تأثیرگذار و مهم شده است. علاوه بر چگونگی عوارض واکسن کرونا برای بدن، مواردی مانند اولویت افراد برای واکسیناسیون، حساسیت‌زابودن آنها، ابتلا به کرونا بعد واکسینه‌شدن، و مراقبت‌های بعد از تزریق واکسن نیز از دیگر موارد مهمی‌اند که اطلاعات پراکنده‌ای درباره آنها بین مردم رایج است. برای کسب اطلاعات معتبر و دست‌اول در این زمینه‌ها، با ما در ادامه این مقاله همراه بمانید.
این مقاله حاصل گفت‌وگوی «چطور» با دکتر رکسانا پی‌سپار است.
نام پزشک: رکسانا پی‌سپار
تخصص: متخصص بیماری‌های داخلی (دانشگاه علوم پزشکی تهران)
سوابق مرتبط: پزشک مسئول ICU کرونا، پزشک مشاور اسنپ‌دکتر
شماره نظام پزشکی: ۱۴۶۴۷۴
دکتر پی‌سپار فارغ‌التحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند و در حوزه‌های تخصصی زیر مشاوره پزشکی می‌دهند:
در این مطلب، سعی شده است به مهم‌ترین و کاربردی‌ترین ابهامات و سؤالات راجع‌به عوارض واکسن کرونا پاسخ داده شود. در ادامه، ۱۴ پرسش‌وپاسخ مهم را برای شما قرار داده‌ایم.
خانم دکتر پی‌سپار درمورد عوارض واکسن کرونا توضیح دادند که عوارض عمومی این واکسنها عموما شامل عوارضی خفیف تا متوسط است، یعنی علائمی شبیه به آنفولانزا:
درباره عوارض نادرتر واکسن کرونا نیز عوارضی مثل تهوع و بی‌اشتهایی و درد شکم، گیجی، احساس سرما، سرفه، و لخته‌شدن خون هم گزارش شده است.
به‌گفته ایشان، عوارض موضعی محل تزریق مثل درد و تورم و قرمزی نیز ممکن است رخ بدهد.
این عوارض در حدود ۳ روز خودبه‌خود برطرف می‌شوند. برای کاهش این عوارض، می‌توان از تب‌بر و مسکن و آنتی‌هیستامین استفاده کرد، البته فقط با نظر پزشک مشاور.
بنا به توضیحات دکتر پی‌سپار، نمی‌توان گفت واکسن خاصی عارضه بیشتری دارد. گرچه برخی عوارض فقط از واکسن‌های خاصی گزارش شده است، منتها عوارض واکسن، بیشتر از آنچه به نوع واکسن وابسته باشد، به واکنش بدن فرد وابسته است.
در تعدادی از افراد، احتمال شوک انافیلاکسی به‌دنبال تزریق واکسن یا هر داروی دیگری وجود دارد؛ بنابراین، واکسن باید در مراکز مجهز به تیم و تجهیزات احیا انجام شود. همچنین، بعد از تزریق نیز تا حدود نیم ساعت حضور در مرکز لازم هست.
شوک انافیلاکسی قابل‌پیش‌بینی نیست، ولی عارضه‌ای جدی است. افرادی که با دوز اول دچار شوک شده‌اند نباید دوز دوم را دریافت کنند.
ــ دکتر رکسانا پی‌سپار، متخصص بیماری‌های داخلی
این‌طور نیست که این عوارض با همه واکسنها و در همه افراد رخ دهد. به‌گفته ایشان، فایده تزریق واکسن بسیار بیشتر از عوارض موقتی آن است و نباید ترس از عوارض مانع از تزریق واکسن شود.
عوارض واکسن کرونا ۸۰ درصد در خانم‌های ۲۲ تا ۵۰ ساله رخ داده است، ولی منعی برای مصرف این واکسن در آن افراد وجود ندارد. همچنین، افرادی که سابقه لختگی خون در خود و خانواده داشته‌اند یا افرادی که قرص‌های پیشگیری از بارداری مصرف می‌کنند نیز منعی برای تزریق واکسن استرازنکا ندارند.
پاسخ این سؤال مثبت است. مادران باردار بیشتر در معرض خطر بیماری قرار دارند. به‌علاوه، عوارضی مثل زایمان زودرس در مادران باردار مبتلا به کرونا شایع‌تر است.
به‌گفته دکتر پی‌سپار، زنان باردار و شیرده می‌توانند با نظر پزشک از واکسن استرازنکا استفاده کنند (در مورد ۳ واکسن دیگر هنوز اطلاعات کافی در دست نیست).
به‌گفته خانم دکتر، این افراد فعلا نباید از واکسن کرونا استفاده کنند:
موارد منع درمورد واکسن‌های مختلف متفاوت است. باید قبل از انتخاب نوع واکسن و زمان آن، با پزشک مشورت شود.
بنا به توضیحات خانم دکتر، با وجود اینکه مواردی از لخته‌شدن خون در دریافت‌کنندگان واکسن استرازنکا (یکی از انواع واکسن کرونا در ایران) گزارش شده است، منتها این عارضه بسیار نادر است (۴ نفر از هر ۱میلیون نفر).
طبق توضیحات دکتر پی‌سپار، از روز پنجم بعد از تزریق واکسن، در صورت بروز یکی از این علائم، باید برای بررسی و شروع درمان حتما به پزشک مراجعه شود:
اولویت با افرادی است که در معرض خطر بیشتری‌اند، مانند کادر درمان یا افرادی که عوارض کرونا در آنها جدی‌تر است (مثلا خانم‌های باردار، افراد مسن یا مبتلایان به بیماری‌های خاص).
درباره ابتلای دوباره به کرونا دکتر پی‌سپار تشریح کردند که آزمایش‌های انجام‌شده در آزمایشگاه برای تخمین طول مدت اثر واکسنها نتایج مختلفی داشته‌اند. به‌گفته ایشان، ادعا می‌شود برخی واکسنها تا ۲ سال ایمنی ایجاد می‌کنند. منتها طول مدت ایمنی ناشی از هر واکسن به نیاز زمان و تحقیقات بیشتر نیاز دارد.
با توجه به درصد پایین افراد واکسینه‌شده در کشور ما، رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک در افراد واکسینه فعلا ضروری است.
هرچند تعداد چشمگیری از افراد هیچ عوارضی را تجربه نمی‌کنند، منتها در صورت بروز عوارض، با توجه به علائم، روند درمانی با مشورت پزشک شروع می‌شود. پیش از تزریق واکسن یا بعد از آن، به‌هیچ‌عنوان نباید دارویی برای پیشگیری از عوارض مصرف شود. دکتر پی‌سپار تأکید کردند که در صورت ایجاد عوارض، فقط باید با مشورت پزشک داروهای کرونا مصرف شود.
به‌گفته خانم دکتر، مصرف پیشگیرانه و بی‌دلیل دارو‌ها ممکن است عوارض بیشتری ایجاد کند و به‌علاوه، تأثیر واکسن را نیز کاهش دهد.
خانم دکتر رکسانا پی‌سپار، درمورد استفاده از ماسک بعد از تزریق واکسن توضیح دادند که طبق توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC)، افراد واکسینه‌شده می‌توانند در جمع‌های کوچک (که در معرض خطر نیستند) و در فضای باز (که ازدحام زیادی در اطرافشان نباشد) ماسک نزنند. منتها، همان طور که پیش‌تر هم ایشان اشاره کرده بودند، چون هنوز در کشورمان افراد کمی واکسینه شده‌اند، لازم است افراد واکسینه‌شده در بیشتر مواقع فاصله اجتماعی را رعایت کنند و ماسک هم بزنند.
امیدواریم با مطالعه این مطلب اطلاعات دست‌اول و معتبری راجع‌به عوارض واکسن کرونا کسب کرده باشید. همان طور که مطالعه کردید، فایده تزریق واکسن بسیار بیشتر از عوارض موقتی آن است و نباید ترس از عوارض مانع از تزریق واکسن شود.
برای آشنایی بیشتر با دکتر رکسانا پی‌سپار و ارتباط مستقیم با ایشان می‌توانید به صفحه ایشان در اسنپ‌دکتر مراجعه کنید.
شما مخاطبان عزیز می‌توانید نظرات، ابهامات و سؤالات خودتان را در قسمت «ارسال دیدگاه» بنویسید. ما این ابهامات و سؤالات شما را با دکتر پی‌سپار در میان می‌گذاریم و پاسخ ایشان را به اطلاعتان می‌رسانیم.
اگر این مقاله برایتان مفید بود، لطفا آن را برای نزدیکان و دوستانتان ارسال کنید.
محتوای این مقاله توسط دکتر پی‌سپار و در پاسخ به سوالات ارائه شده از طرف تحریریه چطور آماده شده است. محتوا توسط تحریریه چطور بازنویسی و تایید شده‌است.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها