پژوهشگران در مطالعه‌ای جالب‌توجه نشان داده‌اند که در ابتدای دنیاگیری ویروس کرونا، کدام تیپ‌های شخصیتی متمایل به خرید بیشتر دستمال کاغذی‌ها و ذخیره‌سازی آن بودند.
داستان‌های تخیلی آینده‌نگرانه که دنیاهای ویران را به تصویر کشیده‌اند، ما را برای تمام موقعیت‌های آخرالزمانی آماده کرده‌اند: زامبی‌های متحرک، تهاجم بیگانگان و البته امراض واگیردار مرگبار. اما حتی خلاق‌ترین ذهن بشری نیز نمی‌توانست به اتمام رسیدن فاجعه‌بار یکی از ارزشمندترین منابع را پیش‌بینی کند: دستمال توالت.
چرا مردم تمام خمیردندان‌ها یا جوراب‌ها را نخریدند؟ ما هنوز پاسخ تمام پرسش‌ها درباره‌ی رفتار مردم در مواقع بحران را نمی‌دانیم؛ اما پژوهشگران درحال جست‌وجو هستند و احتمالا فهمیده‌اند چه کسانی را باید مسئول کمبود دستمال توالت دانست. مطالعه‌ای جدید با استفاده از پرسشنامه‌های شخصیتی، بر برخی از خصوصیات رایج بین افرادی تأکید کرده است که درجریان قرنطینه، اقدام به ذخیره‌سازی کالاها کرده‌اند.
آن دسته از افرادی که احتمال دارد بیش از همه دستمال توالت ذخیره کرده باشند، ظاهرا احساساتی‌تر، وظیفه‌شناس‌تر و درباره‌ی کووید ۱۹ نگران‌تر از سایر جمعیت هستند. این یافته به‌طور کلی غافلگیرکننده نیست، اما اطلاعات جالبی درباره‌ی شخصیت افراد ارائه می‌دهد. نتایج پژوهش همچنین حاکی از آن است که هجوم سراسیمه برای خرید بسیاری از محصولات، آنچنان رفتاری خودخواهانه برای محروم‌کردن دیگران نیست و درعوض به همان اندازه ابراز نگرانی برای دوستان و خانواده درحین دوران سخت است. گذشته از همه، چه کسی می‌تواند دیگران را برای پیگیری منافع شخصی خودشان سرزنش کند؟
مردم در همه جا درمواجهه با دنیاگیری یک بیماری مرگبار، تمام تلاششان را کردند تا برای بدترین وضعیت ممکن آماده شوند. برای برخی، این آمادگی به‌معنای اطمینان از دسترسی به ملزومات، ذخیره‌سازی آب و مواد غذایی فاسدنشدنی و البته مواد ضدعفونی‌کننده و داروها است. هرچند دراختیار داشتن اقلامی نظیر پاستا و دستمال مرطوب الکلی منطقی به‌نظر می‌آید، به‌ندرت کسی می‌تواند تصور کند که دستمال توالت درصدر فهرست مهم‌ترین وسایل مورد نیاز باشد. فروش دستمال توالت در دوران دنیاگیری ویروس کرونا به‌قدری افزایش یافت که برخی تولیدکنندگان اروپایی افزایش ۷۰۰ درصدی فروش این محصول را گزارش دادند.
این نخستین‌بار نیست که جهان با چنین اتفاق غیرمعمولی مواجه می‌شود. تقریبا نیم‌قرن پیش، هجومی مشابه به سوپرمارکت‌ها موجب اتمام موجودی دستمال توالت در سرتاسر آمریکا شد. در نوامبر ۱۹۷۳، مجموعه‌ای از عناوین خبری در این کشور بر کمبود دستمال در ژاپن تأکید کردند و همین امر، اضطراب عمومی در آمریکا و هجوم برای خرید این محصول را به‌دنبال داشت. اما ازآنجا که اکنون بحرانی واقعی مردم را نگران کرده، توجیه رفتار گله‌وار درجریان دنیاگیری قدری پیچیده‌تر است. آنچه اغلب با‌عنوان «خرید عصبی» خودخواهانه نگریسته می‌شود، ممکن است بتوان ازنظر منطقی‌تر با‌عنوان برنامه‌ریزی متداول البته به شیوه‌ای ناهماهنگ توصیف کرد.
تیم پژوهشی در گزارش خود اشاره می‌کند که «هرچند ذخیره‌سازی درنتیجه‌ی تهدیدی درک‌شده ممکن است ازنظر عده‌ای خودخواهانه تلقی شود، باید درنظرداشت که این رفتار لزوما بازتاب‌دهنده‌ی فقدان ذاتی نوع‌دوستی [در جامعه] نیست. درعوض، حتی فروتن‌ترین و اخلاق‌مدارترین اشخاص نیز احتمالا تا وقتی به‌اندازه‌ی کافی ازجانب دنیاگیری احساس تهدید می‌کنند، دستمال توالت ذخیره خواهند کرد.»
به‌منظور درک بهتر رواشناسی واقعی پشت این خرید جمعی، روانشناسان از دانشگاه مونستر و مؤسسه‌ی انسان‌شناسی تکاملی ماکس پلانک در آلمان و دانشگاه سنت گالن در سوئیس، هم‌زمان با آنکه دولت‌ها برنامه‌هایشان برای قرنطینه را در واکنش به افزایش شمار بیماران کووید ۱۹ اجرا می‌کردند، پرسشنامه‌ی شخصیتی هگزاکو را به‌صورت اینترنتی گردآوری کردند. پژوهشگران درمجموع پاسخ‌های تقریبا هزار بزرگسال را از ۳۵ کشور جمع‌آوری کردند. تجزیه‌وتحلیل پاسخ‌های شرکت‌کنندگان، نشان داد که کدام توصیف‌گرهای شخصیتی در مدل هگزاکو با تمایل به خرید بیش از اندازه‌ی دستمال توالت هم‌راستا است.
نتایج، سه یافته‌ی مهم را به‌دست داد. اول، خرید دستمال کاغذی بیشتر ازسوی افرادی که کووید ۱۹ را به‌عنوان تهدیدی بزرگ‌تر دیدند، محتمل‌تر بود. علاوه بر این، آن دسته از افرادی که در آزمون شخصیت به‌عنوان احساساتی توصیف شدند (یعنی بیشتر دچار نگرانی می‌شوند و همدلی و پیوند عاطفی بیشتری با دیگران دارند) تمایل بیشتری به ذخیره‌سازی نیز داشتند. درنهایت، وظیفه‌شناسی و سختکوشی در کار با خرید بیش از اندازه‌ی دستمال توالت همبستگی داشت.
بااین‌حال، خصیصه‌های شخصیتی یادشده تنها نزدیک به ۱۰ درصد از تغییرات در الگوهای رفتار مصرفی را پوشش می‌دهند؛ بدان معنی که مولفه‌های تأثیرگذار احتمالی بیشتری وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند. مطالعه‌ی اخیر همچنین نشان می‌دهد که احتمال خرید دستمال کاغذی بیشتر در افراد مسن‌تر اندکی بیشتر بود. یافته‌ها حاکی از آن است که تناوب خرید آمریکایی‌ها نیز کمتر از مصرف‌کنندگان اروپایی است؛ اما هربار زیاد خرید می‌کنند.
فعلا با موفقیت تولیدکنندگان در رفع تقاضای بازار، بحران کمبود دستمال کاغذی در سال ۲۰۲۰ را پشت سر گذاشته‌ایم. بااین‌حال هنوز نصف سال پیش‌رو است و ازآنجا که برخی پژوهش‌ها طغیان دوباره‌ی ویروس کرونا را در پاییز پیش‌بینی می‌کنند، شاید همین امسال بحران‌های مشابه بیشتر در انتظارمان باشند. پژوهش اخیر در نشریه‌ی پلاس وان منتشر شده است.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها