باوجود نگرانی بسیاری از فعالان دنیای کسبوکار از تعطیلیهای گسترده بهخاطر شیوع ویروس کرونا، این سیاستها در بلندمدت به سود آنها خواهد بود.
شهرهای بزرگ جهان امروز درگیری بحران عظیمی بهنام ویروس کرونا هستند. آمار ابتلا و مرگومیر بر اثر ویروس کرونا جدید، هر روز افزایش مییابد و سیاستهایی همچون تعطیلی سراسری کسبوکارها و فاصلهگذاری اجتماعی، با جدیت در سرتاسر جهان اجرا میشود. دراینمیان تعطیلیهای گسترده منجر به آشفتگی اوضاع اقتصادی هم شده است. بسیاری از رهبران سیاسی جهان از ادامهی اوضاع کنونی و فشار اقتصادی راضی نیستند و حتی برخی مانند دونالد ترامپ، سعی در بازگشایی هرچه زودتر کسبوکارها دارند.
باوجود نگرانیهای کنونی از تعطیلیهای سراسری و فشار اقتصادی که به کسبوکارها وارد میشود، برخی کارشناسان، تعطیلیهای سراسری را بهترین درمان اقتصادی میدانند. نتایج تحقیقات اخیر اقتصاددانهای بانک مرکزی ایالات متحده که با همکاری دانشگاه MIT انجام شد، نشان میدهد شهرهایی که در بحران آنفولانزای سال ۱۹۱۸، واکنش سریعتر و شدیدتری به همهگیری داشتند، پس از آن رشد بهتری را تجربه کردند.
اقتصاددانهای باسابقه احتمالا پیشبینی روشنی از آثار اقتصادی تعطیلی سراسری دارند. در ظاهر، متوقف کردن اقتصاد یک شهر، ایالت، استان یا کشور با مجبور کردن مردم به ماندن در خانه، نتایج بدی برای اقتصاد آن منطقه بههمراه دارد. ازطرفی بدون پیادهسازی سیاستهای تعطیلی اجباری هم، فعالیتهای اقتصادی مردم در دوران همهگیری کاهش پیدا میکند. درواقع حتی اگر هیچ کسبوکاری مجبور به تعطیلی نشود، مردم در دوران همهگیری بیش از همیشه تمایل به ماندن در خانه دارند و تا حد ممکن، عادتهای اقتصادی را برای جلوگیری از ابتلا به بیماری، تغییر میدهند. درنتیجه اگر تعطیلی سراسری به درمان سریعتر و بهتر همهگیری منجر شود، به درمان ضربههای اقتصادی نیز منجر خواهد شد.
همهگیری آنفولانزا در سال ۱۹۱۸، بینش قابلتوجهی به واکنشها و اقدامها در شهرهای و مناطق گوناگون به سیاستهای سلامت عمومی در اختیار ما قرار میدهد. این همهگیری در پاییز سال ۱۹۱۸ در ایالات متحده به اوج رسید. بیماری که حدود ۶۰۰ هزار نفر را در ایالات متحده و ۵۰ میلیون نفر را در سرتاسر جهان به کام مرگ کشاند.
واکنشها به همهگیری سال ۱۹۱۸، مانند همهگیری کنونی متنوع بود. برخی از شهرها و مناطق، واکنش سریع و همهجانبه داشتند و راهکارهایی مشابه شرایط کنونی پیادهسازی کردند. آنها تعطیلی گردهمآییها، فاصلهگذاری اجتماعی و قرنطینهی موردی را پیادهسازی کردند. در برخی مناطق دیگر، واکنشها متفاوت بود و سیاستهای تهاجمی و سختگیرانه اجرا نشد. تحقیقات اخیر، نتایج قابلتوجهی از دو نوع واکنش به همهگیری را در مناطق گوناگون، نشان میدهد.
در بررسی و مقایسهی رخدادهای تاریخی، ابتدا باید بهدنبال ارتباطها و وابستگیها باشیم. ابتدا باید ببینیم که آیا واکنش سریعتر در برخی مناطق، بهصورت میانگین منجر به رشد اقتصادی بهتر پس از همهگیری شده است یا خیر. چالش اصلی در بررسی شباهتها این است که نمیتوان دلیل اصلی رشد اقتصادی برخی شهرها را پس از همهگیری، اثبات کرد. بهبیان دیگر نمیدانیم که رشد اقتصادی در آن مناطق، بهخاطر واکنش سریع بود یا ارتباط دیگری بین عوامل وجود دارد. بهعنوان مثال، شاید رشد اقتصادی بهتر مناطق مذکور، بهخاطر سلامت اقتصادی پیشین آنها بوده باشد که زیرساخت واکنش بهتر را در اختیار مقامها میگذاشته است. شاید هم فاکتور سومی وجود دارد که روی هردو عامل واکنش سریع و رشد اقتصادی پس از همهگیری تأثیر میگذارد.
تحقیقات اخیر اقتصاددانها، روی شهرهای گوناگون ایالات متحده انجام شد. آنها تلاش کردند تا فاکتورهای متفرقه را در بررسیهای خود کنترل کنند و به نتیجهای منطقی برسند. نتایج اولیه نشان میدهد شهرهایی که واکنش سریعتری به بحران سال ۱۹۱۸ داشتند، در غربیترین مناطق ایالات متحده بودند و بهنوعی شانس مشاهدهی وضعیت شهرهای شرقی و تأثیر همهگیری را داشتند. بهعلاوه، مناطقی که تعطیلی سراسری را زودتر اجرا کردند، اقتصاد مبتنی بر کشاورزی داشتند. درنتیجه دو تفاوت همزمان به شهرها وجود دارد که پیدا کردن تفاوت مهمتر را دشوار میکند.
محققان برای حل چالش بالا، اهمیت نسبی اقتصاد مبتنی بر کشاورزی و اقتصاد محلی مبتنی بر تولید را در تحلیلهای خود لحاظ کردند. آنها همچنین بهدنبال تفاوتهای سیستماتیک دیگری در تحلیلها بودند. بهعنوان مثال میتوان به تفاوت احتمالی زیرساخت مرسوم سلامتی در شهرهای غربی و شرقی اشاره کرد. آنها همچنین آمار مرگومیر بر اثر آنفولانزا پیش از سال ۱۹۱۷ را هم در مناطق گوناگون مقایسه کردند. درواقع محققان میخواستند فقط واکنش به آنفولانزا را بهعنوان فاکتور مقایسهای اصلی بررسی کرده و عواملی همچون نرخ شیوع و تأثیر مرگبار بیماری را از مقایسهها حذف کنند.
پس از حذف تمامی عوامل متفرقه از مقایسهها، محققان به این نتیجه رسیدند که شهرهایی با واکنش سریعتر و تهاجمیتر به همهگیری، رشد بهتری در نرخ اشتغال و تولید نسبت به شهرهایی با واکنش ضعیفتر داشتند. بهصورت میانگین، شهرهایی که هشت روز زودتر به همهگیری واکنش نشان داده بودند، نسبت به شهرهای دیگر، پس از اتمام همهگیری چهار درصد رشد اشتغالی بیشتر را ثبت کردند. بهعلاوه، شهرهایی که سیاستهای پیشگیرانه را حدود ۶ هفته بیشتر ادامه دادند، با ۶ درصد رشد بیشتر اشتغال در دوران پس از همهگیری روبهرو شدند.
باوجود نتایج بهدست آمده، باز هم موارد عدم قطعیت در تحلیل اخیر دیده میشود. نتایج انواع گوناگون واکنش به همهگیری بر اقتصاد هر منطقه، بسیار گسترده بود. سرعت و شدت واکنش هر شهر به همهگیری، میتواند برخی از تفاوتها در نتایج را توجیه کند، اما هنوز فاکتورهای زیادی باید بررسی شوند. بهعنوان مثال سیاتل با سرعتی برابر با سینسیناتی به همهگیری واکنش نشان داد، اما رشد اقتصادی بسیار بیشتری را پس از همهگیری تجربه کرد. البته این مثالها، تغییری در کلیت نتایج تحقیق ایجاد نمیکنند؛ اما اکنون میدانیم که عوامل بیشتری در بررسیها و تحقیقهای آتی کشف خواهند شد. درنتیجه، تحقیقات بیشتر قطعا منجر به کشف عوامل عمیقتر مؤثر بر انعطافپذیری اقتصادی میشود.
درنهایت، مقایسهی آنفلولانزای ۱۹۱۸ با همهگیری کنونی COVID-19 لزوما مقایسهای دقیق نیست. در سال ۱۹۱، همهگیری پس از پایان یک جنگ جهانی مرگبار رخ داد و بسیاری از مردم را در طبقهی کارگر به کام مرگ کشاند. طبیعت متفاوت اقتصاد مدرن با فناوریهای ارتباطی پیشرفته، زنجیرههای تأمین جهانی و وابستگی بیشتر به سرویسها نسبت به ساختوتولید، همگی نتیجهگیری مستقیم از مقایسهی دو همهگیری با فاصلهی یک قرن را دشوار میکنند.
بههرحال تمامی تحقیقهای کنونی روی ویروس کرونا با عدم قطعیت همراه هستند. البته گذشته هنوز هم بهعنوان راهنمایی عالی (و حتی برخی اوقات، الگویی کاملا دقیق) شناخته میشود. همین راهنما نشان میدهد که تعطیلیهای سراسری لزوما به پیامدهای اقتصادی ناگوارتر منجر نمیشوند. ازطرفی شاید همین تعطیلیها، پیامدهای مثبت و عالی برای زندگی و سلامت مردم و همچنین اقتصاد آنها داشته باشند.
پاسخ ها