تلویزیونهای 8K بهمرور راه خود را بهسمت بازارهای سرتاسر جهان پیدا میکنند؛ اما آیا درحالحاضر خرید چنین تلویزیونهایی منطقی بهنظر میرسد؟
قطعا تاکنون اخبار و مقالههایی پیرامون عرضهی انواع تلویزیون 8K به بازار خواندهاید. بازیگران اصلی بازار، هرکدام برای عرضهی محصول حرفهای 8K بعدی با هم رقابت میکنند. دراینمیان شاید بسیاری از کاربران هنوز تلویزیونهای 4K را هم امتحان نکرده باشند. بهعلاوه، درحالیکه حداکثر استفاده از کیفیت تلویزیونهای 4K هم در همهی نقاط جهان ممکن نیست، تولیدکنندهها همهی تلاش خود را بهکار میگیرند تا مشتریان را بهسمت کیفیت بالاتر سوق دهند. آیا اکنون زمان مناسبی برای خرید تلویزیونهای 8K است؟
قطعا بزرگترین مانع مصرفکنندهی عادی برای خرید تلویزیونهای 8K، قیمت آنها است. درحالحاضر بازار در حالت بلوغ نسبی قرار دارد و میتوان قیمت تلویزیونهای 4K را تقریبا منطقی دانست. بهعلاوه، در آینده قیمت این دسته از محصولات با افزایش تولید و عرضهی پنلهای 4K باز هم کاهش پیدا میکند. فناوری تولید پنل، با سرعت ثابتی تکامل پیدا میکند. به همین دلیل، پنلهای 8K در سال ۲۰۱۹ صدر اخبار را به خود اختصاص دادند و در نمایشگاه CES نیز فرمانروای رویداد بودند. اکنون تمامی غولهای بازار یعنی سامسونگ و الجی و سونی، به تولید پنلهای 8K روی آوردهاند.
جدیدترین فناوریهای بازار، همیشه محصولاتی گرانقیمت را بههمراه دارند. چون تأثیر اقتصادی مقیاسگیری بازار، هیچگاه در فناوریهای بسیار نو دیده نمیشود. به بیان دیگر، وقتی تنها خریداران یک فناوری، افرادی باشند که علاقهمند به آزمایش فناوریهای روز بازار هستند، نمیتواند هزینهها و درنهایت قیمت محصول تمامشده را کاهش داد. بههرحال پنلهای 8K هم بهمرور وارد فاز تولید انبوه میشوند و شاهد کاهش قیمت آنها در آینده خواهیم بود.
سونی یکی از اولین نمونههای تلویزیون 4K را در سال ۲۰۱۲ با قیمت ۲۵ هزار دلار به بازار عرضه کرد. محصول ژاپنیها کیفیتی کمی بهتر از LCD با رزولوشن بالا داشت و خبری هم از فناوریهای HDR و FreeSync در آن نبود. در طول هشت سال گذشته، فناوی پنلهای بهطور کامل متحول شد. فناوریهایی همچون HDR امروز دیگر ستارههای اصلی بازار تلویزیون هستند.
همانطور که گفته شد تلویزیونهای 8K هماکنون در بازار عرضه میشوند. سونی محصولات سری MASTER خود را با این کیفیت در بازهی قیمتی ۹،۹۹۹ تا ۵۹،۹۹۹ عرضه میکند. این تلویزیونها نهتنها گرانقیمت هستند، بلکه آیندهی آنها نیز آنچنان مشخص نیست. درواقع هنوز نمیدانیم که در آینده چه فناوریهایی به تلویزیونهای 8K افزوده میشوند تا اینکه فناوری به بلوغ کامل برسد.
اولین محصولات دستهی 4K در بازار، همگی شرایطی مانند تلویزیون سونی داشتند و خبری از قابلیتهای حرفهای در آنها نبود. نرخ کنتراست بالا و قابلیتهای پیشرفتهای که امروز در پنلهای حرفهای OLED و QLED و Mini-LED میبینیم، در آن تلویزیونها وجود نداشت. بهعلاوه قیمت اولین نمونههای 4K هم مانند نمونههای کنونی 8K بسیار بالا بود. باتوجه به همین حقایق تاریخی، میتوان نتیجهگیری کرد که اکنون زمان مناسبی برای خرید تلویزیونهای 8K نیست.
یکی از موانع اصلی در خرید و استفادهی گسترده از تلویزیونهای 4K، کمبود محتوا بود. زمانیکه اولین تلویزیونهای 4K در سال ۲۰۱۲ به بازار عرضه شدند، تولید محتوا با آن کیفیت هزینهی زیادی داشت. دوربینهای 4K گرانقیمت بودند و تنها فیلمسازهای حرفهای به آنها دسترسی داشتند. بهعلاوه، پردازش و ویرایش فیلمهای ضبطشده هم به کامپیوترهای حرفهای گرانقیمت نیاز داشت.
پس از گذشت چند سال، هزینههای مرتبط با فناوری 4K کاهش پیدا کرد. دوربینهای مخصوص این محتوا بهمرور مرسومتر شدند و کامپیوترها نیز قدرت پردازشی و گرافیکی بیشتری پیدا کردند. وقتی تولید محتوای 4K ارزانتر شد، حجم محتوا هم افزایش پیدا کرد. همین رویکرد برای محتوای 8K نیز در آینده رخ خواهد داد.
درحالحاضر در جمع بزرگترین سرویسهای استریم جهان هم تعداد محدودی از کیفیت 8K پشتیبانی میکنند. درواقع تنها تعداد محدودی سرویس در اروپا و ژاپن، محتوا را با کیفیت 8K استریم میکنند، اما بزرگانی همچون نتفلیکس و هولو و HBO هنوز محدود به کیفیت 4K هستند. یوتیوب هم محتوا با کیفیت 8K دارد، اما بهخاطر عدم وجود فیلترینگ مناسب برای پخش محتوا، آن را در کیفیت حتی پایینتر از 4K عرضه میکند. در مجموع تا وقتی که محتوای 8K بهراحتی (از طریق سرویسهای استریم یا حتی دانلود از اینترنت) در دسترس کاربران نباشد، خرید تلویزیونهای 8K آنچنان منطقی بهنظر نمیرسد.
فناوری بهبود کیفیت موسوم به Upscaling شاید تا زمانیکه محتوای 8K خالص عرضه شود، راهکار مناسبی باشد. بهترین تلویزیونهای 4K حال حاضر در بازار، از الگوریتمهای آپاسکیلینگ پشتیبانی میکنند. بههرحال پخش محتوای 4K در تلویزیون 8K هم میتواند کیفیت بالاتری داشته باشد. شاید تا زمان مرسوم شدن محتوا با بالاترین رزولوشن ممکن، استفاده از تلویزیون 8K برای تماشای محتوای 4K گزینهی مناسبی برای برخی از کاربران محسوب شود.
نتفلیکس میگوید مشاهدهی یک ساعت محتوای استریم 4K HDR به هفت گیگابایت ترافیک و سرعت ۲۵ مگابیتبرثانیه نیاز دارد. این آمار، تنها تخمین هستند و در شرایط واقعی تغییر میکنند. بههرحال میتوان باتوجه به همین آمار تخمینی، محاسباتی منطقی برای مصرف محتوای باکیفیت ارائه داد.
از آنجایی که محتوای 8K ازلحاظ رزولوشن طولی و عرضی، ابعادی دوبرابر 4K دارد، تعداد پیکسلهای موجود در نمایشگر چهار برابر میشود. درنتیجه حجم محتوا نسبت به رزولوشن 4K هم چهار برابر خواهد بود. باتوجه به این محاسبات نتیجه میگیریم که یک ساعت محتوای 8K نیاز ۲۸ گیگابایت ترافیک دارد و سرعتی برابر با ۱۰۰ مگابیتبرثانیه برای استریم آن نیاز خوهد بود.
طبق آمار سرویس SpeedTest، میانگین سرعت اینترنت ثابت در جهان بین ۴۰ تا ۷۵ مگابیت گزارش میشود. به بیان دیگر، خداقل نیمی از جمعیت جهان، سرعتی کمتر از این میانگین را تجربه میکنند. حتی در ایالات متحده که با سرعت میانگین ۱۳۴ مگابیت، در رتبهی هشتم قرار دارد، تفاوتهای فاحشی بین سرعت در مناطق گوناگون دیده میشود.
پیش از اینکه سرویسهای استریم توانایی عرضهی محتوای 8K را داشته باشند، میانگین سرعت باید به میزان قابلقبول برسد. از آنجایی که فروش فیزیکی فیلمها و بازیها روزبهروز کمتر میشود، کاملا روشن است که اینترنت، زیرساخت توزیع محتوا در آینده خواهد بود. درنتیجه این زیرساخت باید برای نیازهای شدید دنیای آینده به محتوای باکیفیت و حجیم، بهینهسازی شود.
احتمالا فناوری ارتباطی 5G بخش عمدهای از نیاز به سرعت بالا را برای توزیع محتوا حل میکند. ساسمونگ در سال ۲۰۱۹ در همکاری با SK Telecom، یک مدل مفهومی نمایشگر 8K معرفی کرد که از 5G برای استریم محتوای موردنیاز با سرعتی بالاتر از اینترنت ثابت بهره میبرد. البته مدل مفهومی هنوز راه زیادی تا رسیدن به راهکاری معقول و منطقی برای استفادهی عموم در پیش دارد، چون بسیاری از کشورها هنوز فناوری 5G را در ابعاد گسترده عرضه نکردهاند. بهعلاوه، شرکتهای بزرگ تولیدکنندهی گوشی هوشمند نیز هنوز مخصولات 5G را به خط تولید اصلی خود نیفزودهاند.
استفادهی مصرفکنندههای عادی از حسگرهای 4K برای فیلمبرداری، نقش مهمی در توسعهی هرچه بیشتر فناوری داشت. درواقع گوشیهای هوشمند ابتدا به فیلمبرداری 4K مجهز شدند و سپس بهمرور شاهد افزایش فروش تلویزیونهای 4K بودیم. سونی در سال ۲۰۱۴ دوربین FDR-AX100 را بهعنوان اولین دوربین فیلمبرداری 4K مخصوص مصرفکننده با قیمت دو هزار دلار به بازار عرضه کرد. در همان سال، سامسونگ گلکسی S5 بهعنوان اولین گوشی با قابلیت فیلمبرداری 4K معرفی شد. اپل یک سال بعد با گوشیهای آیفون 6S و 6S Plus به جمع تولیدکنندههای گوشی با دوربین 4K پیوست.
پیشرفت در گوشیهای هوشمند باعث شد تا 4K به فناوری مرسومی در ذهن مخاطبان تبدیل شود. درواقع فناوری از یک مفهوم تبلیغاتی مخصوص رسانهها به قابلیتی عادی در گوشیهای هوشمند تبدیل شده بود. درنهایت کیفیت اولین حسگرهای 4K در گوشیهای هوشمند آنچنان اهمیت نداشت. درواقع آنها قطعا توانایی تولید 4K با کیفیت واقعی را نداشتند، اما بههرحال نشاندهندهی دوران تازهای در دنیای فناوری بودند.
درحالحاضر دنیای فناوری در آستانهی تولید گوشیهای هوشمند با قابلیت ضبط محتوای 8K قرار دارد. کوالکام چندی پیش یک ویدئوی نمونهی 8K منتشر کرد که بهکمک پردازندهی اسنپدراگون ۸۶۵ ضبط شده بود. اگر شرایط کنونی که بسیاری از مردم در حال آزمایش تواناییهای 4K گوشی هوشمند خود هستند را بهعنوان معیار در نظر بگیریم، نمایشگرهای 8K، چهار یا پنج سال دیگر تا تبدیل شدن به فناوری مرسوم، فاصله دارند.
پلیاستیشن 5 و ایکسباکس سری ایکس امسال به بازار عرضه میشوند و اولین نسل از کنسولهای بازی با کیفیت 4K را شاهد خواهیم بود. هردو شرکت سونی و مایکروسافت، قبلا کنسولهایی با قابلیت پهش محتوای 4K را به بازار عرضه کردهاند، اما هنوز بسیاری از بازیها با کیفیت 1080p طراحی میشوند.
ایکسباکس 360 و پلیاستیشن 3 نقش مهمی در تبدیل کردن کیفیت HD به فناوری مرسوم داشتند. مردم بالاخره با آن کنسولها راضی شدند تا تلویزیونهای بزرگ CRT خود را کنار بگذارند و از پنلهای LCD باریک با برچسبهای تبلیغاتی HD استفاده کنند. درواقع، کنسولهایی که توانایی ارائهی خروجی HD را داشتند، خرید تلویزیونهایی با آن کیفیت را در نگاه گیمرها منطقی کردند.
رویکردی که در نسلهای قبلی تلویزیون رخ داد، برای 4K و کنسولهای نسل جدید هم رخ میدهد. اگر بهدنبال خرید کنسول برای بازی کردن آخرین عناوین بازی هستید، قطعا بهدنبال بهترین کیفیت خروجی هم خواهید بود. اگرچه اولین خریداران کنسول جدید، قطعا تلویزیونهای 4K دارند، با افزایش فروش دستگاهها و بازیهای جدید، شاهد افزایش تقاضا برای تلویزیونها هم خواهیم بود.
هنوز هیچ اطلاعاتی از کنسولهای بعدی بازی همچون پلیاستیشن 6 وجود ندارد. ازطرفی همیشه میدانیم که کنسولهای جدید، با یک پله پیشرفت بزرگ در فناوری همراه هستند. درنتیجه میتوان ادعا کرد که 8K، با کنسولهای نسل بعدی به فناوری مرسوم پخش محتوا تبدیل شود.
درحالیکه اخبار و مقالههای فناوری بهمرور درحال بررسی فناوری 8K هستند، 4K جای خود را بیشازپیش در بازار باز میکند. امروز اکثر سرویسهای استریم، کتابخانههایی عظیم از محتوای 4K دارند. بسیاری از فیلمهای قدیمی و سریالها مجددا با کیفیت 4K به دست مصرفکننده میرسند. ازطرفی، دو کنسول بازی جدید با قابلیت ارائهی محتوا در آن رزولوشون، بهزودی به بازار عرضه میشوند.
رخدادهای کنونی نشان میدهد که زمانی یک فناوری پخش به بلوغ خواهد رسید، که اخبار و گمانهزنیها پیرامون فناوری بعدی به گوش برسد. درواقع تا زمانیکه صحبت از کیفیتهایی همچون 10K یا 16K یا هر مورد مشابه نباشد، نمیتوان انتظار مرسوم شدن 8K را داشت. در دنیای فناوری، در همهی حالات فناوری نسل بعد اهمیت دارد.
باتوجه به تمامی موارد بالا، خرید تلویزیونهای 8K در شرایط کنونی اصلا منطقی بهنظر نمیرسد. محتوای موردنیاز هنوز آماده نیست. ازطرفی فناوری قیمت بالایی دارد و با سرعت زیادی درحال پیشرفت است. درنهایت اگر بهدنبا هزینه کردن برای تماشای محتوای باکیفیت هستید، شاید بهتر باشد یک تلویزیون 4K با امکانات بالا یا یک کنسول نسل جدید را مد نظر داشته باشید.
پاسخ ها