نیکون Z در برابر نیکون D؛ نبرد دوربین های بدون آینه و DSLR

دوربین‌های بدون آینه و DSLR، بازیگران اصلی دنیای عکاسی امروز هستند. در این مطلب، مقایسه‌ای بین دو خانواده‌ی مشهور از این دسته‌ها ارائه می‌کنیم.

نیکون حدود ۲۰ ماه پیش اولین سری از دوربین‌های فول‌فریم بدون آینه‌ خود را به بازار عرضه کرد. اکنون و پس از بالغ شدن نسبی خانواده‌ی محصولات شرکت،‌ می‌توان مقایسه‌ای کامل بین دو دسته‌ی اصلی یعنی Z و D داشت. خانواده‌ی D، محصولات DSLR شرکت نیکون هستند که طرفدارانی جدی در میان عکاسان حرفه‌ای و آماتور دارند. ازطرفی شرکت ژاپنی با عرضه‌ی سری بدون آینه‌ی Z، ورود قابل‌توجهی به دنیای جدید داشت. آن‌ها علاوه بر ارائه‌ی فناوری‌های مدرن و حیاتی خانواده‌ی بدون آینه، حس آشنایی و راحتی استفاده را هم در سری Z به طرفداران خود ارائه کردند.

علاقه‌مندان حرفه‌ای دنیای عکاسی، همیشه به‌‌دنبال خرید جدیدترین دستاوردهای صنعت و آزمایش آن هستند. برخی از آن‌ها از همان محصولات ابتدایی خانواده‌ی Z همچون Z6 و Z7، اقدام به خرید دوربین‌ها کردند. از آن زمان تاکنون، قیمت دوربین‌های سری Z با کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی روبه‌رو بوده است. از این‌رو قیمت محصولات بدون آینه در محدوده‌ی برابر و حتی ارزا‌ن‌تر از خانواده‌ی DSLR نیکون با مشخصات مشابه قرار دارد. به‌عنوان مثال،‌ D780 و D850 را در نظر بگیرید که با قیمت ۲،۳۰۰ و ۳،۰۰۰ دلار به بازار عرضه می‌شوند، درحالیکه Z6 و Z7 به‌ترتیب برچسب قیمتی ۱،۸۰۰ و ۲،۸۰۰ دلاری دارند. اکنون که محدوده‌ی قیمتی دو خانواده در نزدیکی یکدیگر قرار دارد، می‌توان مقایسه‌ای بین کارایی و قابلیت‌های آن‌ها داشت. از لحاظ مقایسه‌ی کیفیت تصویر نیز می‌دانیم که همیشه، نظر افراد اهمیت پیدا می‌کند و معیار کاملی محسوب نمی‌شود.

برتری‌های خانواده‌ی بدون آینه‌ی Z

حذف صدای شاتر: شاتر در دوربین‌های بدون آینه هیچ صدایی تولید نمی‌کند. درمقابل، حالت Quiet را در دوربین‌های DSLR داریم که باوجود کاهش صدای شاتر، باز هم سکوت مطلق را به‌همراه نخواهد داشت. چنین قابلیتی خصوصا در مواقعی که عکاس در موقعیت‌های خاص مانند عکس‌برداری از رویدادها و طبیعیت قرار دارد یا عکاسی خیابانی می‌کند، اهمیت بالایی خواهد داشت. عکس‌برداری در حالت سکون، بسیاری مواقع سوژه را در موقعیت مورد نظر عکاس نگه می‌دارد. به‌علاوه، لرزش‌هایی که به‌خاطر حرکت شاتر ایجاد می‌شوند، عموما در عکاسی با زمان نوردهی بالا یک نقطه‌ی ضعف محسوب می‌شود. درنتیجه، حذف چنین لرزش‌هایی در دوربین‌های بدون آینه خصوصا در موقعیت‌های حساس و نیازمند به سکون، اهمیت بالایی دارد.

منظره‌یاب (ویوفایندر) الکترونیکی: بسیاری از عکاسان از حالت نمایش زنده‌ی نوردهی به تصویر در منظره‌یاب‌های الکترونیکی راضی نیستند، اما عملکرد این بخش درصورت آشنایی کامل، جادویی خواهد بود. خصوصا در موقعیت‌هایی که نور کافی وجود نداشته باشد، با استفاده از منظره‌یاب الکترونیکی می‌توان نمایی از نوردهی به سوژه را بدون نیاز به حدس و گمان مشاهده کرد. درواقع، هرچه در منظره‌یاب ببینید، با تصویر نهایی شما برابر خواهد بود. به‌علاوه،‌ در ویوفایندر الکترونیکی قابلیت فوکوس بهتری دارید و برای مشاهده‌ی نتیجه، نیازی به مراجعه به نمایشگر دوربین نیست.

وزن کمتر: دوربین‌ها و لنزهای خانواده‌ی Z وزن کمتری دارند و با فرم فکتور کوچک‌تر، قابلیت جابه‌جایی را آسان‌تر می‌کنند. یک مقایسه‌ی کلی نشان می‌دهد که دوربین‌های سری Z به‌طور میانگین ۳۰ درصد سبک‌تر از نمونه‌های مشابه در سری D هستند. همان‌طور که گفته شد، ابعاد آن‌ها نیز کوچک‌تر به‌نظر می‌رسد. به‌عنوان مثال عکاس با یک دوربین Z7 و سه لنز سری Z همان فضا را اشغال می‌کند که با یک دوربین D850 و دو لنز سری G اشغال می‌شود.

قابلیت استفاده از کارت‌های XQD و CF: کارت‌های حافظه‌ی جدید با فناوری‌های سریع‌تر، هر عکاسی را به سمت خود جذب می‌کنند. اگرچه کارت‌های سری XQD و CF در دوربین‌های جدیدی DSLR هم پشتیبانی می‌شوند، اما مدل‌های قدیمی از قابلیت‌هایی همچون سرعت ۴۰۰ تا ۱،۲۰۰ مگابایت‌برثانیه محروم هستند. اکثر کارت‌های مرسوم SD، سرعت انتقال در محدوده‌ی ۱۰۰ مگابایت‌برثانیه دارند؛ درنتیجه برای انتقال داده به زمان زیادی نیاز خواهند داشت. به‌هرحال امروزه کاربردهای متعددی در دنیای عکاسی و فیلم‌برداری هستند که به سرعت بالای نوشتن داده نیاز دارند. درنتیجه پشتیبانی از کارت‌های سریع‌تر برای تجهیزات عکاس، حیاتی محسوب می‌شود.

قابلیت‌های حرفه‌ای فوکوس خودکار در فیلم‌برداری: دوربین‌های نیکون امروز دیگر به محصولاتی حرفه‌ای در فوکوس خودکار زنده دست پیدا کرده‌اند. فیلم‌برداری با دوربین‌های بدون آینه و استفاده از فوکوس خودکار، روندی بسیار سریع‌تر و نرم‌تر از نمونه‌های D دارد. در دوربین‌های DSLR، برخی اوقات حتی باوجود استفاده از لنزهای مجهز به فوکوس خودکار، باز هم تصویربردار مجبور به فوکوس دستی می‌شود. با استفاده از دوربین‌های Z، وظیفه‌ی فوکوس تنها برعهده‌ی دوربین قرار دارد که به‌خوبی هم آن را انجام می‌دهد.

لرزش‌گیری سه‌محوره داخلی (IBIS): لرزش‌گیری حرفه‌ای، به‌نوعی قابلیت‌های موجود در لنزهای VR را به لنزهای معمولی هم اضافه می‌کند. حتی لنزهای ساده با فوکوس دستی همچون AI-S نیز با بهره‌گیری از IBIS، کارایی بهتری دارند. به‌علاوه، لرزش‌گیری سه‌محوره باعث می‌شود تا لنزهای Nikkor f/1.4 هنوز هم به‌عنوان فرمانروای عکاسی در شرایط با نور پایین شناخته شوند. ترکیب این لرزش‌گیری با لنزهای VR، توانایی‌ها را باز هم افزایش می‌دهد و به‌نوعی شاعد لرزش‌گیری پنج‌محوره در عکاسی خواهیم بود. درنهایت لرزش‌گیری را می‌توان یک قابلیت اضافه‌ی عالی در سری Z دانست که در همه‌ی موقعیت‌ها کاربرد خواهد داشت.

شارژ به‌کمک USB-C: قابلیت شارژ در زمان عکاسی، توانایی‌ها و کاربردهای دوربین را دوچندان می‌کند. با استفاده از شارژ USB-C می‌توان در حین عکاسی، دوربین را هم شارژ کرد و از مزیت‌های پاوربانک در آن بهره برد.

از میان مزیت‌های بالا، سه مورد اول مخصوص دوربین‌های بدون آینه هستند، درحالیکه چهار مورد بعدی به‌مرور به دوربین‌های DSLR هم اضافه می‌شوند. درواقع در مدل‌های آتی دیگر نمی‌‌توان این موارد را به‌عنوان مزیت به کار برد.

مزیت‌های خانواده‌ی D DSLR

شاتر مکانیکی: شاید برای اکثر عکاسان حرفه‌ای، یکی از جذاب‌ترین بخش‌های عکاسی، صدای آشنای شاتر آن هم در دوربین‌های پرچم‌دار نیکون باشد. صدایی که نشان از حرفه‌ای بودن تجهیزات و حرفه‌ای بودن پروژه‌ی عکاسی دارد و حتی شاید اعتماد به‌نفس عکاس را هم افزایش دهد. اگرچه خانواده‌ی Z همه‌ی تلاش خود را برای سکوت در عکاسی متمرکز می‌کند، خانواده‌ی D تمرکز زیادی روی همین صدا و جلب توجه با آن دارد.

منظره‌یاب اپتیکال (OVF): منظره‌یاب‌های اپتیکال، نقش مهمی در کاهش مصرف باتری دارند. به‌عنوان مثال دوربین D750 با یک بار شارژ، توانایی ثبت ۱،۳۰۰ فریم عکس را دارد، درحالیکه دوربین‌های سری Z به‌خاطر بهره‌گیری از منظره‌یاب الکترونیکی، مصرف باتری بالایی دارند و حداکثر ۷۰۰ فریم با یک بار شارژ، ثبت می‌کنند. شاید مصرف پایین انرژی، هنوز فناوری‌های قدیمی‌تر را برای بسیاری از عکاسان، منطقی‌تر کند.

قابلیت هماهنگی فوکوس خودکار با لنزهای سری D: شاید همین هماهنگی، یکی از مهم‌ترین دلایل علاقه‌ی بسیاری از کاربران به دوربین‌های D DSLR باشد. دوربین‌های سری Z دارای سیستم فوکوس خودکار پیچی نیستند. درنتیجه لنزهای مذکور در دوربین‌های Z قابلیت فوکوس خودکار ندارند.

پشتیبانی از دو درگاه کارت حافظه: جداسازی فیلم‌ها و عکس‌های دوربین در دو کارت حافظه، مزیت‌های زیادی برای مدیریت فضا و کارایی برای عکاس دارد. به‌علاوه، می‌توان از کارت دوم برای کاربردهای دیگر همچون تهیه‌ی نسخه‌ی پشتیبان هم استفاده کرد. به‌هرحال استفاده از کارت دوم، جابه‌جایی فایل‌ها را به کامپیوترهای عملیاتی عکاس هم آسان‌تر می‌کند. هرچند مرتب کردن فایل‌ها در کامپیوتر آن‌چنان دشوار نیست، اما به‌هرحال جدا بودن آن‌ها از منبع، مزیت‌های خاص خود را دارد.

درنهایت، نوآوری همیشه با پیامدهای گوناگون همراه می‌شود. هرچقدر هم که شرکت‌های گوناگون برای تولید محصولات انقلابی تلاش کنند، باز هم برخی از مصرف‌کننده‌ها محصولات قدیمی‌تر و فناوری‌های شناخته‌شده را ترجیح می‌دهند. ازطرفی بدنه‌ی بازار تمایل زیادی به قابلیت‌های بی‌شماری دارد که دوربین‌های بدون آینه ارائه می‌کنند. به‌هرحال قابلیت‌های بیشتر، در رقابت بین محصولات فناورانه اهمیت زیادی دارد و در این بخش، نمونه‌های بدون آینه برتری قابل‌توجهی دارند.

در آینده‌ی پیش‌رو، می‌توان پیشرفت‌های بیشتری را در دنیای دوربین‌های بدون آینه متصور شد. بسیاری از کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که DSLR بالاخره رقابت را به نسل جدید واگذار خواهد کرد. امروز با پیشرفت دوربین‌های بدون آینه به‌وضوح شاهد افزایش علاقه‌ی عاشقان سنتی عکاسی به فیلم‌برداری هستیم. ازطرفی بسیاری از مصرف‌کننده و عکاسان، گوشی‌های هوشمند با قابلیت‌های عکاسی حرفه‌ای را تحسین می‌کنند که آن‌ها هم در دسته‌ی بدون آینه قرار می‌‌گیرند. همین پیشرفت‌ها را می‌توان بزرگ‌ترین اثبات توانایی‌های فناوری بدون آینه در جمع‌آوری قابلیت‌های متعدد در فرم‌فاکتورهای کوچک و قیمت پایین دانست.

احتمالا در آینده شرکت‌های  بزرگ تولیدکننده‌ی دوربین، مجبور به یکی کردن خطوط تولید خود می‌شوند و باید یکی از سری‌های بدون آینه یا DSLR را انتخاب کنند. آن‌طور که روند بازار نشان می‌دهد، روی آوردن به سری بدون آینه ازسوی نیکون و دیگر بازیگران بازار، دور از انتظار نخواهد بود.