عزم چینی ها برای رسیدن به مریخ با وجود درگیری با کرونا

با وجود محدودیت‌های ایجاد شده به‌واسطه‌ی شیوع کرونا، چینی‌ها در تلاش هستند تا پروژه‌ی جاه‌طلبانه‌ی خود را برای مأموریتی سه‌گانه به مریخ ادامه دهند.

یکی از مأموریت‌های فضایی پیش‌بینی‌شده و قابل‌توجه سال جاری میلادی، مأموریت سه‌گانه‌ی چینی‌ها به مریخ است. اما با وجود محدودیت‌های عبور و مرور در بخش‌هایی از این کشور که به دلیل شیوع ویروس کرونا اعمال‌شده‌اند، گروه اجرا کننده‌ی این مأموریت به‌دنبال راهکارهایی خلاقانه برای ادامه‌ی کارشان بوده‌اند.

پژوهشگرانی که در این پروژه حضور دارند تاکنون از بیان جنبه‌های کلیدی این مأموریت خودداری کرده‌اند؛ اما براساس گزارش‌های متعدد منتشر شده از سوی رسانه‌های دولتی چین، مشکلات حاصل از شیوع کرونا، موجب تغییر در برنامه‌ی پرتاب آن‌ها که برای ماه ژوئیه است نخواهد شد. باید به‌خاطر داشت که در صورت عدم پرتاب در این زمان، موقعیت بعدی برای ارسال این مأموریت دو سال بعد خواهد بود.

ریموند آرویدسن، زمین‌شناس سیاره‌ای از دانشگاه واشنگتن در میزوری، که در چندین مأموریت مریخ حضور داشته است در این باره می‌گوید:

این پرتاب اهمیت سیاسی بسیار زیادی دارد و [چینی‌ها] قطعا پرتاب را انجام خواهند داد.

سال آینده‌ی میلادی، چینی‌ها صد سالگی حزب کمونیست این کشور را جشن خواهند گرفت. به‌گفته‌ی ونگ چی، فیزیکدان و مدیر مرکز ملی علوم فضایی در پکن، که مسئولیت محموله‌های علمی این مأموریت را برعهده دارد، مأموریت مریخ به‌منزله‌ی هدیه‌ی صد سالگی تأسیس حزب کمونیست چین خواهد بود.

در کنار چین، دو تیم دیگر نیز در حال آماده‌شدن برای پرتاب محموله‌های خود به مقصد مریخ هستند. ناسا در حال آماده‌شدن برای ارسال مریخ نورد پرسویرنس (Perseverence) است و امارات متحده‌ی عربی نیز کاوشگری موسوم به «امید» را به‌سوی مریخ روانه خواهد کرد.

علاوه بر ایالات‌متحده و امارات، آژانس‌‌های فضایی روسیه و اروپا نیز در حال کار روی مأموریت Exomars 2020 بودند؛ اما در نهایت مجبور شدند تا برای انجام آزمایش‌ها بیشتر برنامه‌ی پرتاب را به دو سال آینده موکول کنند. البته مسئله‌ی شیوع کرونا هم یکی از عوامل اثرگذار بر تصمیمات روس‌ها و اروپایی‌ها بوده است.

^{راکت فضایی لانگ‌مار‌چ ۵؛ وظیفه‌ی رساندن کاوشگر چینی به مریخ برعهده‌ی این راکت خواهد بود}

در مسیر پرتاب

کاوشگر چینی‌ها که هوشینگ نام دارد، از سه بخش تشکیل شده‌ است: مدارگرد، سطح‌نشین و مریخ‌نورد. این اولین‌بار است که سه کاوشگر متفاوت طی یک مأموریت به سمت مریخ فرستاده می‌شوند. مأموریت هوشینگ شامل ۱۳ محموله‌ی علمی از جمله چندین دوربین، رادارهای تصویربرداری زیرسطحی و تحلیل‌گرهای ذرات می‌شود. یک مغناطیس‌سنج و یک آشکارساز میدان مغناطیسی هم از جمله دیگر محموله‌های این مأموریت علمی هستند. اهداف این مأموریت نیز در زمینه‌های مطالعه‌ی ریخت‌شناسی، زمین‌شناسی، خاک و توزیع آب-یخ در این سیاره هستند.

به‌گفته‌ی ونگ، شیوع کرونا تنها موجب تغییراتی در نحوه‌ی فعالیت گروه آن‌ها شده است و تاکنون تاخیری در روند کارشان ایجاد نکرده است. چند روز پیش، تیم فعال در این مأموریت باید شش محموله‌ی علمی مربوط به مدارگرد را جهت مونتاژ نهایی از پکن به شانگهای منتقل می‌کرد. اما به‌جای جابه‌جایی با هواپیما یا قطار که خطر ابتلا به کرونا را افزایش می‌دهد، سه نفر در سفری ۱۲ ساعته این شش محموله را با خودرو به شانگهای رساندند.

به‌منظور کاهش ارتباط فیزیکی بین کارکنان، مرکز ملی علوم فضایی ساعات کاری انعطاف‌پذیری را برای پژوهشگران و مهندسین در نظر گرفته که به آن‌ها اجازه می‌دهد صرفا در ساعات ابتدایی صبح یا بعد از ظهر در محل کار خود حضور پیدا کنند. بسیاری از دانشمندان اصلی نیز از منزل کار خود را انجام می‌دهند. ونگ می‌گوید:

ما می‌خواهیم جمعیت حاضر در مرکز را به حداقل برسانیم.

رفت‌و‌آمد هم در این مرکز به حداقل رسیده‌است؛ اما پژوهشگرانی که نیازمند بازدید حضوری برای انجام آزمایش‌های اساسی هستند، می‌توانند با کسب اجازه در اتاق‌های مهمان در مرکز علمی مستقر شوند. در این حالت، نیازی به گذراندن دوره‌ی قرنطینه‌ی ۱۴ روزه نخواهد بود. ونگ در این رابطه می‌گوید:

ازآنجاکه این یک پروژه‌ی ملی بزرگ است، معمولا دولت محلی به ما چراغ سبز نشان می‌دهد.

بنابر اظهارات ونگ چی، بیش از بیست تیم تحقیقاتی و ۷۰ دانشمند در طراحی ابزارها و بررسی‌های علمی این پروژه حضور دارند. البته به‌منظور حفظ ارتباط میان این تیم‌ها در زمان شیوع کرونا، ارزیابی‌های فنی از طریق جلسات مجازی انجام می‌شده‌اند.

^{لحظه پرتاب راکت فضایی لانگ‌مار‌چ ۵ از پایگاه فضایی ونچنگ}

یکی دیگر از اثرات شیوع کرونا بر این پروژه، غیبت مهمانان در مراسم پرتاب کاوشگر به فضا است. این درحالی است که در جریان پرتاب کاوشگر چانگ‌ای-۴ (Chang'e-4) به سمت ماه، صد نفر مهمان، از جمله همکاران خارجی پروژه به تماشای پرتاب دعوت شده‌بودند.

به‌گفته‌ی آلیان ونگ، دانشمند علوم نجومی در دانشگاه واشنگتن در سنت‌لوییز، باتوجه به پرتاب محموله توسط راکت لانگ‌مار‌چ ۵ از پایگاه فضایی ونچنگ در جزیره‌ی هاینان، علاقه‌مندان می‌توانند از ساحل جنوبی هاینان پرتاب را تماشا کنند.