بسیاری از ما صحبتها و ادعاهای ضدونقیضی دربارهی عمر باتری گوشی خود شنیدهایم؛ اما این صحبتها چقدر صحت دارد؟
عمر باتری معضلی مهم برای دارندگان گوشیهای هوشمند محسوب میشود. با افزایش زمان استفادهی کاربران از گوشیها، اهمیت دوام باتری در یک روز با تنها یکبار شارژ شایانتر شده است. طبق مطالعات کانتار، خریداران گوشیهای هوشمند به عمر باتری کمتر از اندازهی صفحهنمایش و بیشتر از کیفیت دوربین اهمیت میدهند. همچنین، طول عمر کلی باتری برای کاربران مهم است.
افزایش اهمیت عمر باتری برای کاربران یکی از دلایل مهم فراگیرشدن فناوری شارژ سریع است. اگر شارژ گوشی نمیتواند از پسِ یک روز کارایی برآید؛ پس احتمالا شارژ سریعتر آن بهترین گزینهی موجود است. تفاوتی ۱۰ دقیقهای در شارژ میتواند تعیین کند با گوشی خاموش به خانه بازمیگردید یا خیر. امروزه، اکثر سازندگان گوشیهای هوشمند محصولاتشان را به شارژ سریع مجهز میکنند و شارژر مربوط را هم در جعبهی دستگاه قرار میدهند. سامسونگ، هواوی، گوگل، وانپلاس و بهتازگی اپل، ازجملهی این شرکتها هستند.
حال که فناوری شارژ سریع فراگیر شده است، این سؤال پیش میآید: شارژری با ظرفیت چشمگیر چه بلایی سر باتری گوشی میآورد و میتواند با گذشت زمان از عمر آن بکاهد؟ علاوهبراین، بسیاری از کاربران دنبال دانستن نکاتی هستند که در طول زمان، باعث کاهش عمر باتری دستگاهشان میشود.
در این مقاله، صحت ۶ باور رایج دربارهی باتریها را از تعدادی از کارشناسان و مهندسان حوزه باتری جویا شدیم که نتایجش از این قرار است.
تمامی گوشیهای همراه و بیشتر وسایل الکترونیکی شخصی و حتی خودروهای الکتریکی از باتریهای شارژی لیتیومیونی (li-ion) استفاده میکنند. خلق باتریهایی که دوام بیشتری داشته باشند، کمی دور از انتظار است؛ زیرا فناوری باتری در دهههای اخیر پیشرفت کمی کرده است؛ ازاینرو، بیشتر پیشرفت در عمر باتریها به استفادهی بهینهتر دستگاهها از انرژی و نرمافزارهای مدیریت بهینهتر شارژ و دشارژ مربوط میشود.
متأسفانه بیشتر تمرکز بر افزایش عمر باتری در ماشینها و ماهوارهها و سیستمهای انرژیرسانی خانگی است که انتظار عمر باتری فراتر از عمر دوسهسالهی گوشیهای همراه را داریم. معضل دیگری که گریبانگیر گوشیهای هوشمند است، اندازهی محدود باتری آنها است. باتری گوشیهای هوشمند برخلاف خودروهای الکتریکی کوچک است؛ مثلا ظرفیت باتری تسلا ۳ برابر با ۴،۰۰۰ باتری آیفون ۱۱ پرو مکس است.
ناگفته نماند در اینجا، محاسبات کمی پیچیده میشود؛ زیرا باتری گوشیها با میلیآمپرساعت و باتری خودروهای الکتریکی با واتساعت سنجیده میشوند؛ البته استخراج معادلها ممکن است. برای مثال، پیکسل ۴ باتری ۲،۸۰۰ میلیآمپرساعتی (معادل ۱۰/۶ واتساعت) و آیفون ۱۱ پرو مکس باتری ۳،۹۶۹ میلیآمپرساعتی (معادل ۱۵/۰۴ واتساعت) دارد. این اعداد در خودروهای الکتریکی شورولت ولت و تسلا مدل ۳ بهترتیب ۱۸،۴۰۰ و ۶۲،۰۰۰ واتساعت است.
ظرفیت باتری عظیم تسلا ۳ برابر با ۴۰۰۰ باتری آیفون ۱۱ پرو مکس است!
این موضوع بدیندلیل اهمیت دارد که اندازهی باتری بر امکان اعمال بسیاری از ترفندها برای افزایش عمر آن تأثیرگذار است. برای مثال، هنگامیکه باتری را شارژ میکنید، ولتاژ بهویژه در ۲۰ درصد پایانی افزایش پیدا میکند و باتری را زیرفشار قرار میدهد. برای حل این مشکل، سازندگان خودروهای الکتریکی باتریهای جدید را تنها تا ۸۰ درصد شارژ میکنند. بهدلیل ظرفیت بسیار زیاد باتری این خودروها همچنان میتوانند مسافت چشمگیری را بدون ایجاد فشار مضاعف بر باتری طی کنند. این ترفند عمر باتری خودرو را دوبرابر میکند.
باتریهای بزرگتر گوشیهای هوشمند، تنها زمانی از پسِ استفادهی روزمره برمیآیند که ۱۰۰ درصد شارژ شده باشند. اکثر کاربران دوست دارند گوشی خود روی صد نگه دارند تا از شارژدهی آن اطمینان داشته باشند و این موضوع فشار بیشتری بر باتری وارد میکند. نبود تغییری انقلابی در فناوری سازندگان را مجبور کرده دستگاههای خود را تاحدممکن بهینه کنند؛ اما همچنان خلأ تغییر فناوری باتری بهشدت احساس میشود.
خروجی شارژر عادی معادل ۵ تا ۱۰ وات است و شارژر سریعتر این عدد را حداکثر هشت برابر افزایش میدهد. برای مثال، آیفون ۱۱ پرو و آیفون ۱۱ پرو مکس همراهبا شارژرهای سریع ۱۸ واتی و گلکسی نوت ۱۰ و ۱۰ پلاس با شارژرهای سریع ۲۵ واتی عرضه شدهاند. همچنین، سامسونگ شارژر سریعتر ۴۵ واتی را به قیمت ۵۰ دلار میفروشد.
برخلاف باورهای رایج، شارژر سریع درصورتیکه مشکلی در باتری یا قطعات الکترونیکی شارژر وجود نداشته باشد، به باتری شما آسیبی طولانیمدت نمیزند؛ زیرا شارژ سریع در دو مرحله کار میکنند. در مرحلهی اول، ولتاژ زیادی به باتری خالی یا تقریبا خالی اعمال میشود. دلیل شارژ ۵۰ تا ۷۰ درصدی گوشیها با شارژ سریع در ۱۰ تا ۳۰ دقیقهی ابتدایی نیز همین موضوع است. در مرحلهی ابتدایی، باتریها میتوانند به سرعت و بدون اثر منفی زیادی در عمر بلندمدت خود انرژی را جذب کنند. برای مثال، سامسونگ ادعا میکند با شارژر ۴۵ واتی خود باتری گوشی را در نیم ساعت تا ۷۰ درصد شارژ میکند. اپل نیز ادعا میکند با شارژر سریع آیفون ۱۱ پرو، باتری این گوشی در نیم ساعت ۵۰ درصد شارژ میشود.
با شارژر ۴۵ واتی سامسونگ باتری گوشی گلکسی نوت ۱۰ پلاس در نیم ساعت تا ۷۰ درصد شارژ میشود.
احتمالا شما هم متوجه شارژ سختتر و طولانیتر ۲۰ تا ۳۰ درصد پایانی باتری گوشی خود با شارژ سریع شدهاید. دلیل این موضوع ورود به مرحلهی دوم است که در آن سرعت شارژ کاهش پیدا میکند و این سرعت بهدقت کنترل میشود؛ زیرا در این مرحله، امکان آسیب به باتری گوشی وجود دارد. آرتور شی، متخصص تعمیر سایت iFixit میگوید برای درک بهتر موضوع، باتری را مانند اسفنج در نظر بگیرید. هنگامیکه ابتدا روی اسفنج خشک آب میریزید، بهسرعت آب را جذب میکند. این مرحله مانند مرحلهی اول شارژ سریع است. همچنان که به ریختن آب ادامه میدهید، آب در سطح اسفنج باقی میماند و برای فرورفتن در اسفنج اشباع از مایع تلاش میکند. در باتری، انرژی جذبنشده میتواند به آسیب به باتری منجر شود.
در حالت فعلی که همهچیز بهدقت کنترل میشود، امکان آسیب بسیار کم است. سیستم مدیریت باتری بهدقت بر دو مرحلهی شارژ نظارت میکند و سرعت شارژ را در مرحلهی دوم کاهش میدهد؛ بههمیندلیل، چند درصد آخر زمان زیادی میطلبند. البته شایان ذکر است که باتریهای منفجرشونده نوت ۷ نتیجهی نقص در طراحی خود باتری بود، نه تکنیک مدیریت نرمافزاری باتری.
شاید بسیاری از شما هم شنیده باشید که گوشی همراهتان نباید بیش از اندازه به شارژر وصل باشد؛ زیرا امکان آسیب به باتری گوشی هوشمند وجود دارد. بسیاری از افراد در دفاع از این موضوع میگویند اتصال بیشازحد گوشی به شارژر به شارژ بیش از ظرفیت باتری منجر میشود که باتری را ناپایدار میکند و بهمرور زمان به آن آسیب میزند. بهاعتقاد آنان، شارژ بیشازحد علاوهبراین ممکن است موجب تولید حرارت فراوان داخلی و ایجاد انفجار باتری یا آتشگرفتن آن شود. بااینهمه، باید بدانید تمام این موارد نادرست است. سیستم مدیریت باتری بهگونهای طراحی شده که جریان الکتریسیته را پس از رسیدن به ۱۰۰ درصد ظرفیت قطع کند؛ ازاینرو، امکان شارژ بیش از ظرفیت باتری وجود ندارد.
ونکت سرینیوسن، محقق باتری در لابراتوار ملی آرگون میگوید:
باتری گوشی امروزی را نمیتوان بیش از ظرفیت شارژ کرد؛ مگر اینکه شارژر و مدار داخلی آن مشکلی پیدا کرده باشد؛ زیرا برنامههای محافظی وجود دارد که دقیقا مانع این اتفاق میشود.
iOS 13 به کاهش فشار روی باتری هنگام شارژ کمک میکند.
البته بهخاطر داشته باشید که شارژ کامل باتری گوشی نیز باتری را زیر فشار قرار میدهد. اپل روشی هوشمندانه برای مقابله با این مشکل در iOS 13 اتخاذ کرده تا باتریهای آیفون بدون ایجاد آسیب بلندمدت به شارژ ۱۰۰ درصد برسند. اگر آیفون خود را به دفعات یا طولانیمدت شارژ میکنید، میتوانید از تنظیمی در iOS 13 بهنام Optimized Battery Charging استفاده کنید که با نظارت بر برنامهی شارژ، شارژ آیفون را روی ۸۰ درصد نگه میدارد. سپس باتوجهبه برنامهی ازقبل تعیینشده، شارژ مجدد تا ۱۰۰ درصد وقتی آغاز میشود که تا زمان کشیدهشدن گوشی از برق این اتفاق افتاده باشد. بهعبارتدیگر، اپل با اعمال این تنظیم زمان اتصال باتری ۱۰۰ درصد شارژشده به شارژر را بهحداقل میرساند. راهحل دستی بسیار ساده است: گوشی خود را وقتی ۸۰ درصد شارژ شد، از برق بکشید. البته باید توجه کنید زمان شارژدهی گوشی هم کاهش مییابد. تصمیم نهایی با شما است که میان ساعات استفادهی گوشی و عمر کلی باتری کدامیک را ترجیح میدهید.
زمانی مرسوم بود که هرازگاهی اجازه دهید باتری گوشی کاملا خالی شود تا وضعیت شارژ باتری تنظیم شود؛ اما این موضوع حالا دربارهی باتریهای امروزی صدق نمیکند. درحقیقت، خالیشدن کامل باتری میتواند انجام واکنشهای شیمیایی را سبب شود که با گذشت زمان، به کاهش عمر باتری میانجامد. برای جلوگیری از تخلیهی کامل انرژی گوشی، سیستم مدیریت باتری سطحی از انرژی را بهعنوان صفر در نظر میگیرد و گوشی را با رسیدن باتری به آن سطح خاموش میکند. پس دیدن عدد صفر روی گوشی و خاموششدن گوشی پسازآن، بهمعنای تخلیهی کامل باتری نیست. اگر به سلامتی باتری گوشی خود اهمیت بسیاری میدهید، بهتر است باتری را پس از رسیدن به حدود ۳۰ درصد شارژ کنید.
گرما دشمن خونی باتری شما است و دماهای زیاد در طول زمان میتواند به کاهش طول عمر باتری منجر شود. بدینمنظور، پیشنهاد میشود گوشی خود را از تابش مستقیم نورخورشید در پشت پنجره یا شیشهی خودرو دور نگه دارید. گرمای شدید علاوهبر کاهش عمر باتری، در برخی مواقع حاد میتواند انفجار باتری را نیز موجب شود. ایسیدر باچمن، مؤسس و مدیرعامل شرکت فناوری باتری کادکس الکترونیکز میگوید:
دمای بیش از ۳۰ درجهی سانتیگراد باتری را از بهینگی خارج میکند. اگر مدتی طولانی بیرون و درمعرض نور مستقیم خورشید هستید، بهتر است حوله یا پارچهای دور گوشی خود بیندازید و گوشی را در فضاهای بسته بههمراه بطری آب خنک نگه دارید. هدف پایین نگهداشتن دمای داخلی گوشی و باتری شما است.
استفاده از شارژر و کابل غیراوریجینال و متفاوت با کابل و شارژر اصلی گوشیتان درصورتیکه کابل یا شارژر آسیبدیده نباشد، به باتری آسیب نمیزند؛ اگرچه ممکن است سرعت شارژ گوشی کمتر از چیزی باشد که با کابل و شارژر اصلی تجربه کردهاید. برخی از گوشیها مانند گوشیهای برند هواوی و وانپلاس از طراحی شارژ اختصاصی بهره میبرند؛ ازاینرو، برای استفاده از ویژگی شارژ سریع برای این دستگاهها باید از شارژهای سازگار استفاده کرد.
وانپلاس از شارژ اختصاصی برای گوشیهایش ازجمله OnePlus 7T Pro بهره میبرد.
سایر سازندگان مانند سامسونگ و اپل به استاندارد صنعتی شارژ سریع نزدیکتر هستند و با شارژر و کابلهای متعددی میتوان از ویژگی شارژ سریع در گوشیهای این شرکتها، بهره برد. البته با درنظرگرفتن تمامی این موارد، استفاده از شارژر و کابل اصل داخل جعبه بهترین گزینه است؛ اما خیالتان از بابت شارژ با کابلها و شارژرهای دیگر مطمئن باشد. همچنین در نظر بگیرید که هنگام شارژ با ادوات غیراصلی، دستگاه بهطور پیشفرض با کمترین سرعت شارژ ممکن شارژ خواهد شد.
برای بهدستآوردن بیشترین عمر ممکن از باتری میتوانید از ترفندهای متعددی استفاده کنید. برای مثال، کاهش روشنایی نور صفحه، خاموشکردن وایفای و بلوتوث و دیتا هنگام نیازنداشتن، محدودکردن فعالیت پردازشی پسزمینه و تنظیم صحیح تمام برنامههای نیازمند به GPS و اینترنت. درنهایت، باید بدانیم باتری گوشی عمری بینهایت ندارد و بالاخره مجبور میشویم تعویضش کنیم؛ اما با رعایت نکات مطرحشده در این مقاله، میتوان چندین ماه به عمر آن افزود و بابت آسیب به آن نگرانی نداشت.
به کدامیک از شش حقیقت ذکرشده باور داشتید؟ مشکلی درزمینهی طول عمر باتری گوشی خود تجربه کردهاید؟ روش دیگری برای افزایش طول عمر باتری میشناسید؟ دیدگاههای خود را با ما و دیگر کاربران دیجیتال به اشتراک بگذارید.
پاسخ ها