دانشمندان با بررسی بقایای یکی از غارهای محل زندگی نئاندرتالها، به شواهد تازهای از زندگی این انسانتباران منقرضشده دست یافتند.
نئاندرتالها آنطور که پیشتر تصور میشد، انسانهای بدوی نادانی نبودهاند. این انسانتبارها نهتنها بهمانند ما روی دو پا راه میرفتند، بلکه حالت ایستادنشان نیز بسیار به ما شبیه بوده است. حال، یافتههای جدید نشان میدهد که نئاندرتالهای ساکن غرب اروپا بهطور مستمر شنا و غواصی نیز میکردهاند. تجزیه و تحلیلهای جدید روی ۱۷۱ صدف کشف شده در یک محوطهی باستانی نئاندرتالها در ایتالیا حاکی از آن است که عموزادههای منقرضشدهی ما مدتها پیش از اینکه انسانهای مدرن با شیوههای ماهیگیری خود از راه برسند، در اقیانوس بهدنبال ابزار میگشتند. غاری که آثار باستانی مذکور در آن کشف شدهاند، گروتا دی موشرینی نام دارد که برای اولینبار در سال ۱۹۴۹ کاوش شده بود. آثار باستانی کشفشده در این غار باستانی ۷۰ هزار سال قدمتگذاری شدند، یعنی دورهای که هنوز پای انسانهای مدرن به خاک اروپا نرسیده بود.
متاسفانه دیگر این غار در دسترس دانشمندان قرار ندارد، اما مجموعه ۱۷۱ صدف باقیمانده، طی چند دهه اخیر بهخوبی بررسی شدهاند و به دانشمندان امکان تجزیه و تحلیلهای میکروسکوپی را دادهاند. پژوهشگران در مقالهی اخیر خود ذکر کردند، نهتنها با این صدفها ابزارهای جدیدی ساخته شده، بلکه نزدیک به یک چهارم صدفها زنده گرفته شدند. تمامی صدفها متعلق به گونهی صدف هموار، از صدفهای سفت پوست بومی مدیترانه هستند.
پائولا ویلا، باستانشناسی از موزه تاریخ طبیعی دانشگاه کلرادو در این مورد به نیویورکتایمز گفت:
صدفهای زندهای که در دریا زندگی میکنند، پوستهای براق دارند. اما صدفهایی که در اثر طوفان یا جریانهای اقیانوسی به ساحل آورده میشوند، به این دلیل که برای مدتی در معرض آفتاب قرار گرفته و روی ماسه بودند، به اندازه (صدفهای زنده) براق نیستند، بلکه بیشتر رنگی مات و کدر دارند.
در بسیاری از صدفها علائمی از «تراشهبرداری» به چشم میخورد که نشان میدهد، احتمالا بهعنوان ابزار مورد استفاده قرار گرفتهاند. با این حال، هنوز مشخص نیست نئاندرتالها گوشت صدفها را نیز خورده باشند. یافتههای جدید به شواهد رو به رشدی میافزاید که نشان میدهد، نئاندرتالها تنها برای یافتن صدف در آب راه نمیرفتند. بلکه محوطههای باستانی مشابه و پژوهشهای آناتومیکی اخیر نشان داده است که غواصی در عمقهای کم (بین ۲ تا ۴ متر) در میان انسانتباران اولیه فعالیتی مشترک بوده است.
بخشهایی از ابزارهای مورد استفاده نئاندرتالها که از بستر دریا گردآوری شدهاند
بهعنوان مثال، مقالهای که سال گذشته منتشر شده بود نشان میداد، نئاندرتالها سطح استخوانی زیادی در مجرای گوش خارجی خود داشتهاند، این حجم استخوانی در انسانها در اغلب موارد به تماس با آبهای سرد مرتبط است. یک توضیح این است که نئاندرتالها زمان زیادی را صرف پیداکردن غذا در آبها میکردند. درحالیکه در گذشته تصور میشد، نئاندرتالها هوش کافی حتی برای این کار نیز نداشتهاند!
اریک ترینکاس، دیرینهانسانشناس مشهور دانشگاه واشنگتن در سنتلوئیس به خبرگزاری فرانسه گفت:
یافتههای اخیر به استدلالها و شواهدی قوت بخشیده که سطح سازگاری، انعطافپذیری و توانایی نئاندرتالها را بیش از تصورات پیشین میداند. البته این استدلالها برای مدتهای مدیدی توسط برخی پژوهشگران (حوزه انسانشناسی) انکار یا رد شدهاند.
سایر پژوهشهای اخیر نیز حتی شواهدی از ماهیگیری نئاندرتالها در آبهای شیرین فرانسه را کشف کردهاند. با این حال، هنوز هم برخی پژوهشگران ماهیگیری را ورای تواناییهای نئاندرتالها میدانند. در مقایسه با ساحل روبی، گردآوری صدف از بستر اقیانوس فعالیتی زمانبر و انرژیگیر است، اما پژوهشگران در بررسی اخیر خود اذعان داشتهاند که صدفهای دفن شده در بستر دریا اغلب ضخیمتر از صدفهایی هستند که در ساحل پیدا میشوند.
به همین دلیل، صدفهایی که در زیر آب پیدا میشدند، مصالح بهتری برای ساخت ابزار بودند، اما نئاندرتالها فقط به صدف علاقهمند نبودند. پژوهشگران همچنین برای اولینبار موفق به پیدا کردن سنگهای پا در میان بقایای غار شدند. سنگهای پا که با فورانهای آتشفشانی در نزدیکی خلیج ناپل به وجود آمدهاند، به احتمال زیاد برای تراش دادن ابزارها مورد استفاده قرار میگرفتهاند.
متیو پاپ، متخصص نئاندرتالها از مؤسسه باستانشناسی کالج دانشگاهی لندن که در پژوهش اخیر شرکت نداشته، در این خصوص به گاردین گفت:
این شواهد باعث میشود که یقین پیدا کنیم، ممکن است برخی از نئاندرتالها یا حتی برخی گروههای نئاندرتال برای پیدا کردن منابع موجود در آبها به غواصی پرداخته باشند.
هر روز که دانش ما نسبت به نئاندرتالها بیشتر میشود، آن خط فرضی که بین خود (انسانهای مدرن) و عموزادههای منقرضشدهی خود متصور بودیم، کمرنگ و کمرنگتر میشود، تا جایی که دور از ذهن نیست که روزی اختلاف ما و نئاندرتالها تنها حضور ما در جهان و غایب بودن آنان شود.
پاسخ ها