نمایشگاه آثار هنری از گجت های هوشمند، ساکنان زمین پس از انسان ها

یک هنرمند تجسمی آثاری از گجت‌های هوشمند ساخته است و اعتقاد دارد آن‌ها پس از مرگ انسان‌ها روی زمین باقی خواهند ماند.

جریان استفاده‌ی کمتر از پلاستیک و وسایل غیرقابل‌جذب در طبیعت در سال‌های اخیر رشد یافته است. مردم بیشتری به استفاده از وسایل و تجهیزات چندبار مصرف روی آورده‌اند و تبلیغ برای استفاده‌ی کمتر از پلاستیک، روز‌به‌روز بیشتر می‌شود. دراین‌میان بسیاری از ما از پلاستیک‌هایی غافل شده‌ایم که هر روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم: دستگاه‌های دنیای فناوری که ما را به دنیای دیجیتال متصل می‌کنند.

در سال ۲۰۱۸ روزانه چهار میلیون دستگاه گوشی هوشمند فروخته شد. آماری که شامل گوشی‌های هوشمند ساخته‌شده و فروخته‌نشده نمی‌شود. وقتی به آمار سرسام‌آور قبلی، انواع دستگاه‌ها همچون شارژرها، کامپیوترها و تبلت‌ها را اضافه کنید، مقیاس هدررفت مواد در دنیای فناوری به رقمی بسیار بالا می‌رسد. به‌علاوه از آن‌جایی که بدنه‌ی بسیاری از دستگا‌های مذکور، پلاستیکی است،‌ سال‌ها زمان برای جذب آن‌ها در طبیعت نیاز خواهد بود.

ناتانیل استرن، هنرمندی است که مدت‌ها مشغول تفکر درباره‌ی مسئله‌ی جذب گجت‌های الکترونیک در طبیعت بود. او علاقه‌مند جدی فناوری، بوم‌شناسی و طراحی محسوب می‌شود و مدرک کارشناسی خود را در رشته‌ی بوم‌شناسی از دانشگاه کورنل دریافت کرد. به‌علاوه ناتانیل مدرک دکترای مهندسی برق و الکترونیک از دانشگاه دوبلین را نیز در سابقه‌ی تحصیلی دارد. او در جدیدترین نمایشگاه خود به‌نام «جهان پس از ما (The World After US)»، مجسمه‌ها و طراحی‌هایی را به معرض نمایش گذاشت که زندگی گیاهی را در ترکیب با زباله‌های الکترونیکی نشان می‌دهند. مفاهیمی که دستگاه‌های هوشمند را پس از دور انداخته شدن توسط انسان‌ها یا شاید در قرن‌های آینده به تصویر می‌کشند.

استرن در طراحی و ساخت آثار هنری خود تحت تأثیر کتابی نوشته‌ی آلان ویزمن بود که خواننده‌ها را به تفکر و تصویرسازی درباره‌ی آینده‌ی فناوری تشویق می‌کرد؛ آینده‌ای که فسیل شدن و تغییر شکل زیرساخت‌های فناوری را در قرن‌های آتی و حتی پس از مرگ انسان‌ها در نظر دارد. استرن در نمایشگاه خود، شواهد بصری را از آینده‌ی دستگاه‌های روزمره‌ی انسان‌ها به نمایش گذاشت.

المان‌ها و آثار جذابی در نمایشگاه استرن دیده می‌شوند. به‌عنوان مثال او اثری به‌نام فتوسنتر دارد که یک گیاه کوچک را درحال رشد از دل یک دوربین لومیکس پاناسونیک نشان می‌دهد. در اثری دیگر، دیوار بزرگ از گیاهان را می‌بینیم که پیچک‌های آن‌ها، پیرامون انواع دستگاه‌های فناورانه همچون لپ‌تاپ، کیبورد، نوار کاست و تکه‌هایی از مادربرد پیچیده شده‌اند. دستگاه‌های بسیار قدیمی دنیای فناوری هم در نمایشگاه به‌چشم می‌خورند. به‌عنوان مثال یک گوشی تلفن قدیمی را می‌بینیم که برگ‌های گیاه از داخل دکمه‌های آن بیرون زده است.

همه‌ی بخش‌ها و آثاری که در نمایشگاه دیده می‌شوند (حتی نام آن) ما را به تفکر درباره‌ی جهان پس از زندگی انسان‌ها وا می‌دارند. به‌علاوه به ما یادآوری می‌شود که اگرچه خودمان موجوداتی ارگانیک هستیم و در زمین جذب خواهیم شد، آثاری از خود بر جای گذاشته‌ایم که پس از مرگ‌مان روی زمین به زندگی ادامه می‌دهند. درواقع ما انسان‌ها به‌اندازه‌ی کافی درباره‌ی سرونوشت دستگاه‌های امروزی تفکر نمی‌کنیم؛ سرنوشتی که زندگی آینده‌ی آن‌ها را در کنار حیوانات و گیاهان شکل می‌دهد.

کشورهای گوناگون، سیستم‌‌های بازیافت برای حل چالش زباله‌های پلاستیکی روزمره‌ی انسان‌ها مانند ظروف غذا و آب، پیاده‌سازی کرده‌اند. اگرچه مصرف‌کننده‌ها هنوز هم در بازیافت زباله‌های روزمره کوتاهی می‌کنند،‌ اما به‌هرحال چنین سیستم‌‌هایی اکنون حاضر و فعال هستند. ازطرفی بازیافت سیستم‌های الکترونیکی دشواری زیادی دارد، چون نمی‌توانید آن‌ها را به‌راحتی درون سطل‌های زباله یا بازیافت بیندازید. یکی از دلایل دشواری بازیافت قطعات الکترونیکی این است که از مواد گوناگونی (مثلا آلومینیم و فولاد) در ساخت آن‌ها استفاده می‌شد که برای جداسازی و بازیافت، چالش‌های گوناگونی به‌همراه دارند. به‌علاوه مواد مذکور، سمی نیز هستند که از میان‌خطرناک‌ترین آن‌ها می‌توان به قلع و جیوه به‌عنوان موادی مضر برای انسان‌ها و طبیعت اشاره کرد.

درحال‌حاضر برنامه‌های بازیافت تجهیزات الکترونیکی آن‌چنان پیشرفته و سیستمی نیستند. تا آن زمان می‌توان رویکردهایی جایگزین را برای دستگاه‌های بلااستفاده به‌کار گرفت. به‌عنوان مثال در آمریکا مؤسسه‌های خیریه‌ای مانند eBay for Charity و AmericanCellPhoneDrive وجود دارند که تجهیزات قدیمی را دریافت کرده و پس از بازسازی و تعمیر، به افراد نیازمند اهدا می‌کنند. شرکت‌هایی همچون اپل و آمازون، برنامه‌های خرید و تعویض دستگاه‌های قدیمی دارند و همچنین دستگاه‌های قدیمی را نیز برای بازیافت، می‌پذیرند.

نکایشگاه استرن به ما یادآوری می‌کند که اگر مصرف پلاستیک و مسائل زیست‌محیطی برایمان اهمیت دارد، باید در رویکرد خود در استفاده از تجهیزات و مواد، سازوکاری جامع‌تر را در نظر بگیریم. کاهش مصرف مواد پلاستیکی مانند بطری‌ها،‌ قدم اولیه‌ی مناسبی محسوب می‌شود، اما فراموش نکنید که تجهیزات الکترونیکی نیز باید بازیافت شوند و نمی‌توان آن‌ها را در طبیعت رها کرد.