احکام و طریقه غسل میت

احکام غسل میت

در شریعت اسلام غسل میت، از غسل‌های واجبی است که مرده را پیش از دفن دهند. واجب است جسد مسلمان طبق آداب و شرایط خاصی غسل داده شود.

غسل میت به چه معنی است؟
غسل میت به معنای شستن میت مسلمان با شرایطی خاص است و انجام دادن آن بر دیگر مکلفان واجب کفایی است.

شرایط غسل میت:
واجب است میت را سه غسل بدهند:
اوّل غسل با آبى كه به سدر مخلوط باشد.
مراحل: اندکی سدر در آب غسل ریخته به حدی که آب مضاف نشود نخست با آن آب سر و گردن و بعد سمت راست و سپس سمت چپ را غسل دهند.

دوم غسل با آبى كه به كافور مخلوط باشد.
مراحل: اندکی کافور با آب غسل مخلوط می‌شود به گونه‌ای که آب مضاف (آب کافور) نشود به همان ترتیب غسل داده می‌شود.

سوم غسل با آب خالص
مراحل: با آب خالص برای سومین بار بدن میت غسل داده می‌شود و غسل‌های بدن میت تمام می‌شود.

مراعات اين ترتيب لازم است و در صورت به هم خوردن ترتيب، از همان جا كه به هم خورده اعاده كنند.

غسل دهنده میت

 
مواردی که باید هنگام غسل میت در نظر داشت:
- قصد قربت . بر غسل دهنده واجب است میّت را به نیّت تقرّب به خداوند غسل دهد.
- پاک بودن آب غسل
- برطرف کردن نجاست پیش از غسل، به قولی
- برطرف کردن موانع رسیدن آب به پوست
- مباح بودن آب، ظرف و محل غسل و نیز مباح بودن سدر و کافور به کار رفته در غسل

میتی که واجب است غسل داده شوند:
- زن یا مرد مسلمان
- بچه‌ی مسلمان
- کودک سقط شده‌ی مسلمان، اگر چهار ماه تمام داشته باشد و در کمتر از آن واجب نیست.

مستحبات غسل میت:
- قرار دادن میّت در مکانی بلند، مانند تخت و سکو؛
- قرار دادن میّت روبه قبله
- کندن پیراهن میت از طرف پاها
- زیر سایه، از قبیل سقف و خیمه غسل دادن
- برهنه کردن میّت جز عورت او
- آغاز کردن از طرف راست سر در هر سه غسل
- ایستادن غسل دهنده در طرف راست میّت
- خشک کردن بدن میّت با پارچه‌ای تمیز پس از اتمام غسلها

شرایط كسى كه میّت را غسل میدهد:
كسى كه ميّت را غسل مى دهد بايد:
- مسلمان دوازده امامى  باشد
- عاقل و بالغ باشد
- مسائل غسل را هر چند به تعليم ديگرى در اثناى غسل بداند.
- اگر میت ‌مرد است،‌مرد او را غسل‌دهد و اگر زن است، زن او را غسل دهد. (غسل میت زن به وسیله‌ی شوهرش و غسل میت مرد به وسیله‌ی زنش جایز است.)

غسل میت چگونه است؟

احکام پول گرفتن برای غسل میت:
به فتوای بیشتر مراجع تقلید پول گرفتن برای غسل میت حرام است و برخی اصلِ غسل را هم باطل می‌دانند، هرچند برای کارهای مقدماتی و نظافت می‌توان اجرت گرفت.

احادیث درباره غسل میت:

امام رضا(ع):
محمّد بن سنان می‌گوید، امام رضا(ع) در جواب مسائلی درباره غسل میت فرمودند: علّت غسل دادن میّت این است که بدین وسیله پاک و نظیف شده و از آلودگی‌‏هاى امراض و آنچه در هنگام بیمارى به او رسیده پاکیزه ‏گردد؛ چه آن‌که انسان بعد از مرگ با فرشتگان و اهل آخرت ملاقات می‌‏کند؛ لذا مستحب است وقتى بر خداى عزّ و جلّ و اهل طهارت وارد می‌‏گردد و آنها وى را مسّ نموده و او نیز با آنها تماس پیدا می‌‏کند، پاک و نظیف باشد و با طهارت به خدا توجّه نماید و از حضرتش خواسته خود را طلب کند و بخواهد که شفاعت شفیعان را در حقّ او بپذیرد.

امام باقر(ع):
راوی می‌گوید، از امام باقر(ع) پرسیدم: براى چه مُرده را غسل می‌‏دهند و براى چه غسل دهنده باید غسل کند؟ حضرت فرمودند: مرده را غسل می‌‏دهند براى این‌که جنب است و دیگر آن‌که چون با فرشتگان ملاقات می‌‏کند باید پاک باشد و همچنین غسل دهنده میّت نیز چون با مؤمنان ملاقات می‌‏کند لازم است غسل کند تا با طهارت با ایشان مواجه شود.

امام صادق(ع):
امام صادق(ع) فرمود: «کسى که جنازه مؤمنى را غسل دهد و حقّ امانت را درباره او ادا کند، خداوند او را می‌آمرزد». راوى پرسید: چگونه حق امانت را ادا کند؟! آن‌حضرت فرمود: «آنچه را که می‌بیند، فاش نکند».

گردآوری: بخش مذهبی