پرورش و نگهداری از بوقلمون
پرورش بوقلمون در خانه یکی از کسب و کارهای جدید و پر درآمد خانگی است. اطلاع از شرایط نگهداری پرنده، انتخاب نژاد مناسب، مشخصات سالن، نوع و مقدار تغذیه از اصول اولیه برای پرورش بوقلمون است.
نگهداری بوقلمون در سنین جوجگی، یکی از مشکل ترین مراحل پرورش بوقلمون است. بوقلمون های جوان نیز در مقابل عوامل بیماریزا کاملاً حساسند از این رو باید توجه فراوانی به آنها مبذول داشت. امروزه در اغلب کشورها، بوقلمون را بصورت تجارتی و به تعداد زیادی نگه داری میکنند و تعداد معدودی از شرکت های اصلاح نژادی، سویه های تجارتی مخصوص به خود را ارائه میدهند که از ضریب تبدیل و قدرت رشد بسیار بهتری نسبت به دیگر نژادها برخوردارند. در طریقه پرورش به صورت صنعتی، باید با تحت نظر گرفتن شرایط محیطی تمامی نیازهای بوقلمون را در نظر گرفت تا با تنظیم حرارت، تهویه، بهداشت و بالاخره جایگاه حداکثر نتیجه مطلوب حائز شود.
بهترین زمان برای شروع پرورش بوقلمون
پرورش بوقلمون به شیوه سنتی در کشور ما در استانهای خراسان، گیلان، مازندران آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، استان مرکزی، فارس، اصفهان و کرمان متداول است؛ بنابراین در این مناطق که شرایط اقلیمی منطقه مناسب است، پرورش گلههای کوچک باید در ماههای گرم سال آغاز شود تا نیاز به تجهیزات گران قیمت، برای گرم کردن به حداقل برسد. توجه داشته باشید، در آغاز باید با جوجه بوقلمون شروع کرد.
انتخاب بهترین نژاد بوقلمون برای پرورش :
بوقلمون ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
بوقلمونهای سفید شامل: بیوتی ، نیکولاس ، هیبرید و …
بوقلمون بومی اصلاح شده
قبل از شروع به خرید تخم نطفه دار یا جوجه یک روزه و یا بوقلمون مادر، نوع نژاد مورد نظر خود را انتخاب کنید. هر بوقلمونی بنا به نژادی که دارد، دوره جوجه کشی، دوره رشد، میزان وزنگیری، میزان تخم گذاری، بازدهی و راندمان متفاوتی خواهد داشت. به طور کلی بوقلمون های قابل پرورش و دارای توجیه اقتصادی شامل سه نژاد می شوند که به عبارت زیر هستند:
بوقلمون سفید (بیوتی) :این بوقلمون از میزان وزن گیری بالایی برخوردار است و در طول دوره رشد و پرواری که ۶ الی ۷ ماه طول خواهد کشید، جنس نر به وزنی حدود ۱۴ الی ۱۸ کیلو گرم خواهد رسید. این بوقلمون ها این میزان تخمگذاری خوبی نیز دارند و می توان به عنوان بوقلمون گوشتی یا تخمگذار پرورش داد. اما به این نکته توجه کنید که بوقلمون سفید نسبت به سایر بوقلمون ها بیشتر دچار بیماری می شوند.
بوقلمون برنز اصلاح شده :نرهای این نژاد پس از هفت ماه پرورش به وزنی حدود ۷ کیلو گرم خواهد رسید و ماده های این نژاد وزنی حدود ۴ و نیم کیلوگرم خواهند گرفت. میزان تخم گذاری و وزن گیری کمتری نسبت به بوقلمون سفید دارد، اما به دلیل ثبات قیمتی بیشتر، مورد توجه پرورش دهندگان بیشتری است.
بوقلمون برنز اصیل :جنس نر این نژاد در طول ۴ ماه به وزن تقریبی ۱۳ کیلو گرم و ماده این نژاد در این مدت به وزن ۸ کیلو گرم خواهد رسید. با توجه به اینکه نسبت به سایر نژاد ها دوره وزن گیری کمتری دارند، بنابراین هزینه های پرورشی کمتری نیز خواهد داشت، بنابراین اگر می خواهید پرورش بوقلمون برنز را در پیش بگیرید، نژاد برنز اصیل به عنوان نژاد مناسب برای پرورش بوقلمون گوشتی توصیه می شود.
نکته مهم : بوقلمون های سفید سینه پهن، بوقلمون هایی هستند که آن ها را در فروشگاه ها می بینید ( اما حتی در میان این نوع، دسته ای که در مرتع پرورش یافته طعم متفاوتی با بوقلمون های فروشگاهی دارند). گونه های هلندی سفید و برنز نیز گوشت معروفی دارند. بوقلمون های سینه پهن سفید و برنز نژادهای واقعی نیستند و برند تجاری برای فروش گوشت هستند.
اما هلندی های سفید و برنزهای استاندارد گونه های شناخته شده ای هستند. از نژادهای معروف مانند بوربون قرمز (Bourbon Reds) و ناراگنست (Narragansetts) با سایز متوسط هستند که از نظر تامین علوفه و کنترل آفات برتری دارند. بوقلمون های رویال پالم به طور متوسط به اندازه ی ۴ تا ۷ کیلوگرم رشد می کنند و ظاهری زیبا و متفاوت دارند.
راهنمای پرورش بوقلمون
بهترین نژاد بوقلمون پرورش در خانه
درست است که نژادهای مختلفی از بوقلمون مثل نژاد بومی، بیوتی، نیکولاس، هیبرید و...برای پرورش بوقلمون قابل پیشنهاد است ولی بوقلمون بومی که یک نژاد اصلاح شده است مناسب ترین نژاد برای پرورش است چون از طرفی نوسات قیمت گوشت بوقلمون با توجه به نژادهایی که دارد، با یکدیگر فرق می کند و ممکن است در ابتدای کار مجبور به پراخت هزینه های زیادی برای دان مصرفی آنها باشید ولی نژاد بومی اصلاح شده جزو آن دسته از بوقلمون هایست که تا 7 ماهگی به بلوغ می رسند و جیره مصرفی آنها در این مدت حدود 35 کیلوگرم است اما در این مدت وزن آنها به وزنی برابر با 20 الی 25کیلو گرم می رسد یعنی هر ماه نزدیک به سه کیلوگرم وزن می گیرند.
تصمیم گیری قبل از اقدام به پرورش بوقلمون گوشتی
برای راه اندازی این کار تولیدی باید زمینی مناسب، تقریبا به دور از مناطق مسکونی در اختیار داشته باشید. این زمین باید مسقف باشد و دارای حیاتی نسبتا مناسب برای هواخوری روزانه بوقلمون ها باشد، همچنین مکان مورد نظر باید حتما دارای امکانات رفاهی مانند آب و برق و گاز باشد چون تمام این موارد برای پرورش هر چه بهتر بوقلمون ها مناسب خواهد بود.
برخی از پرورش دهندگان برای تهیه بوقلمون های مورد نیاز خود اقدام به خرید جوجه های چند روزه می کنند، آنها می خواهند هر چه سریعتر بوقلمون ها را گوشتی کرده و روانه بازار کنند اما در مقابل افرادی نیز هستند که با خرید یک دستگاه جوجه کشی مناسب و تخم های نطفه دار این پرنده اقدام به جوجه کشی از آنها کرده و همان جوجه ها را گوشتی نموده و به بازار عرضه می کنند.
شما باید تصمیم خود را بگیرید که کدام راه را انتخاب خواهید کرد، جوجه های چند روزه قیمت بالایی دارند و احتمال بیمار بودن یا بیمار شدن آنها در آینده وجود دارد، اما جوجه های به دنیا آمده از تخم های نطفه دار کاملا سالم خواهد بود و نحوه پرورش شما در سلامت آینده آنها دخیل خواهد بود.
نژادهای متفاوت بوقلمون
راهنمای انتخاب و خرید جوجه چند روزه بوقلمون
اگر تصمیم گرفته اید که با خرید جوجه چند روزه کار خود را شروع کنید، پس حتما باید قبل از خرید جوجه ها این نکات را مطالعه کنید چون در انتخاب سالم ترین جوجه ها کمکتان خواهد کرد:
جوجه ها را حتما به صورت حضوری خریداری کنید، چون باید تک تک جوجه ها را قبل از خرید مورد بررسی قرار دهید چون حتی بیمار بودن یکی از جوجه ها نیز در بیمار شدن کل گله تاثیر گذار خواهد بود. بنابراین خرید از شهر های دور و یا خرید از سایت ها بدون بازدید حضوری اصلا کار عاقلانه ای نیست.
فرد فروشنده جوجه ها، حتما باید آنها را قبل از فروش مورد تست سلامت قرار داده باشد و انواع واکسن های لازم را به آنها تزریق کرده باشد. جوجه بوقلمون های واکسن نشده خیلی بیشتر از بوقلمون های واکسن شده در معرض بیماری خواهند بود. بارها مشاهده شده که جوجه ها هنگام خرید سالم بوده اند، اما پس از گذشت یک هفته شاهد مرگ تک تک آنها بوده ایم.
به جای خرید از افراد متفرقه، از خود پرورش دهنده خریداری کنید. آنها بهتر از فروشنده ها از سلامت جوجه های خود مطمئن هستند و قیمت خیلی پایین تری نیز برای شما در نظر خواهد گرفت.
هنگام خرید حتما به سالن پرورش جوجه ها مراجعه کنید، اگر محیط پرورش بسیار کثیف باشد و دانخوری ها و آبخوری های جوجه ها کثیف باشد و موجوداتی مانند موش و سوسک و مگس در محیط آنها به فراوانی یافت شود، احتمال بیمار بودن و یا بیمار شدن جوجه ها وجود خواهد داشت.
وجود جوجه های بی حال و خمار و گوشه گیر در میان گله یعنی بیماری خاصی در حال شیوع بین آنهاست. پس بهتر است خرید از گله مورد نظر را لغو کنید.
هنگام خرید سعی کنید جوجه های نر را تفکیک جنسیتی نموده و برای پرورش انتخاب کنید، چون سریعتر از جوجه های ماده رشد کرده و وزن بالایی نیز نسبت به جوجه های ماده خواهند گرفت.
پس از انتخاب و خرید جوجه ها، آنها را با احتیاط حمل کرده و به بسترشان منتقل کند، بسیاری ها از جوجه ها حین انتقال و در مسیر تلف می شوند، پس به این مورد نیز دقت کنید، بهتر است فضای بین جوجه ها کمی باز باشد تا به راحتی جا به جا شوند و امکان تنفس برای آنها به راحتی ممکن باشد.
قبل از انتقال جوجه ها به بستر، باید مکان مناسب آنها را مهیا کنید. پوشاندن کف بستر با پوشال های نرم و یا خاک اره ، استفاده از لامپ مادر مصنوعی برای جوجه های زیر دو هفته، قرار دادن تعداد مناسبی دانخوری و آبخوری و استفاده از فن های تهویه مناسب همگی از ملزومات لازم برای آماده سازی بستر جوجه ها می باشد.
نحوه تغذیه بوقلمون
تغذیه بوقلمون
شاید استفاده از ضایعات میوه و سبزجات غذای مقرون به صرفه ایی برای بوقلمون ها باشد ولی پرنده ها هر روز در حال رشد هستند و جیره غذایی آنها باید طبق فاکتور رشد و بر اساس نیازهای تقویتی باشد. جو خرد شده که در شیر خیس خورده است باضافه تخم مرغ پخته و خرد شده و مخلوطی از سبزیجات مناسب ترین غذا برای جوجه بوقلمون هاست.
برای تغذیه جوجه بوقلمون ها به این نکات مهم توجه کنید:
ظرف دانخوری را به اندازه ای پر کنید که وقتی جوجه ها به آن نوک می زنند، هیچ دانه ای روی زمین نریزد چرا که ممکن است جوجه ها از همان دانه هایی تغذیه کنند که با مدفوعشان آلوده شده است.
ضد عفونی کردن ظروف دانخوری در طول هفته (حداقل یکبار در هفته) و ضدعفونی کردن آبخوری ها به صورت روزانه،جزو ضروریات بهداشت تغذیه است.
استفاده از چند جوجه بوقلمون بزرگتر برای آموزش خوردن و آشامیدن جوجه های کوچکتر لازم است چون بر خلاف جوجه های سایر پرندگان ، جوجه بوقلمون ها هیچ استعدادی برای خوردن یا آشامیدن ندارند و در صورت سهل انگاری شما پرورش دهندگان عزیز ممکن است با لاشه آنها که در اثر گرسنگی تلف شده اند مواجه شوید.
توجه به دمای سالن در شروع دوره پرورش می تواند سلامت و تغذیه مناسب جوجه ها را تحت تاثیر قرار دهد. دمای بستر در روزهای اول باید بین 34 الی 36 درجه سانتیگراد باشد و هر هفته ایی که می گذرد به مقدار 2 درجه سانتیگراد از شدت دما کم کنید تا زمانی که جوجه ها به دمای 18 درجه سانتیگراد عادت کنند.
دمای مناسب برای پرورش بوقلمون
دما در هفته هاي مختلف بايد به قرار زير باشد، در سیستم آشیانه گرم (گرمایش در کل سالن) .
بدو تولد ۳۴ الی ۳۶ درجه سانتیگراد
اواخر هفته اول تا ۳۲ درجه سانتیگراد
هفته دوم تا ۲۹ درجه سانتیگراد
هفته سوم تا ۲۶ درجه سانتیگراد
هفته چهارم تا ۲۴ درجه سانتیگراد
هفته پنجم تا ۲۱ درجه سانتیگراد
از هفته ششم به بعد ۱۸ درجه سانتیگراد
توجه: در مورد دمای محیط نژادهای صنعتی حتما از راهنمای پرورش آن نژاد استفاده شود.
شرایط پرورش بوقلمون
شرایط سالن
سالن نگهداری جوجهها باید چنان بنا شود که به سهولت و بدون هیچگونه ناراحتی بتوان آنرا تهویه کرد.
سالن باید به گونهای ساخته شود که به سهولت قابل تمیز کردن باشد.
پنجرهها باید در جلو و عقب سالن مستقر شوند. لازم است برای هر مترمربع آشیانه، حداقل یک دهم مترمربع پنجره در نظر گرفته شود.
رطوبت سالن باید حدودا ۶۵ الی ۷۰ درصد باشد تا هوای سالن خشک و گرد و خاکی نشود.
بستر کف سالن
توجه به بستر مناسب کف سالن برای پرورش بوقلمون بیش از سایر طیور اهمیت دارد. چرا که وزن زیاد این پرنده، به ویژه در نژادهای بومی اصلاح شده، باعث فشار بسیار زیادی به پای پرنده میشود و با توجه به نسبت جثه به مساحت در تماس با زمین پای پرنده، لزوم وجود یک بستر نرم و مناسب را مطرح می کند.
بسترهای متفاوتی در نقاط مختلف با توجه به شرایط اقلیمی منطقه برای پرورش بوقلمون پیشنهاد میشود. از جمله این بسترها میتوان به پوشال، کلش، خاک اره، رولهای مقوایی، کاغذ (روزنامه)، ماسه و... اشاره کرد.
هر کدام از این بسترها مزایا و معایب خاص خود را دارند.
مثلاً استفاده از ماسه به درستی نمیتوان آنرا ضدعفونی کرد و رطوبت را بخوبی جذب نمیکند؛ یا خاک اره که بدلیل کوچک بودن و مصرف توسط پرنده (اشتباهاً بجای دان) ممکن است مشکلاتی بوجود آورد. یا استفاده از کاغذ یا مقوا که بدلیل ضخامت کم همیشه سرد و سفت است و جاذب رطوبتی خوبی هم نیست (اما ارزان است!).
به جهت حساسیت بوقلمون و نیز بیماریهای شایع اندام حرکتی این پرنده، پیشنهاد میشود تا از پوشال نراد به ضخامت حداقل ۷ سانتیمتر استفاده شود. این بستر ضمن ایجاد نرمی و جذب مناسب رطوبت، به خوبی قابلیت هم خوردن (چهارشاخ خوردن) را داراست و بدلیل اندازه آن، بوقلمون نمیتواند آنرا بخورد.
جهت پرورش بوقلمون در ایران، فضايي كه بايد در اختيار جوجه بوقلمون باشد براساس سن به شرح زیر می باشد:
هفته اول هر متر مربع ۳۰ جوجه
هفته ۲ تا ۴ هر متر مربع ۲۰ جوجه
هفته ۵ تا ۶ هر متر مربع ۱۰ جوجه
هفته ۷ تا ۸ هر متر مربع ۸ جوجه
هفته ۹ تا ۱۲ هر متر مربع ۵ جوجه
هفته ۱۳ تا ۲۰ هر متر مربع ۲ یا ۳ جوجه
وسايلی كه براي پرورش و نگهداری جوجه بوقلمون به كار ميرود تقريباً شبيه به آن چيزی است كه در پرورش جوجه های مرغ به كار مي رود.
جلوگيری و پيشگيری از بيماری مستلزم رعايت اصول بهسازی و بهداشت است.
از اين رو بايد لانه و همچنين وسايل را قبل از ورود و پايان هر دوره به خوبي شست و ضد عفونی نمود.
پرورش بوقلمون
تهويه و رطوبت در پرورش
براي رشد معمولي جوجه بوقلمون هواي تازه و تميز ضرورت دارد. با استفاده از پنجره هاي تهويهاي و همچنين هواكش های برقی می توان تهويه را كنترل كرده كه البته تهويه نبايد سبب سرد شدن سالن گردد. هنگام ورود به سالن ميتوان وضعيت تهويه را بخوبي تشخيص داد، زيرا وجود هرگونه بوي نامناسب دليل عدم و نقص تهويه است.
تهويه نامناسب از طرفي سبب كم كردن رطوبت مي شود. وجود رطوبت در داخل سالن نيز يكي از نشانه هاي نقص تهويه است. سالن نگهداري جوجه ها هميشه بايد خشك نگهداري شود و اگر خشكي هوا بيش از حد لازم باشد رشد پرها كم شده و وضعيت پرها نامناسب مي گردد.
غذای جوجه بوقلمون
جوجه بوقلمون نیز بسیار کم هوش و بی استعداد است به همین دلیل طرز خوردن غذا و آشامیدن به سختی فرا می گیرد و باید دقت و توجه و حوصله به خرج داد تا جوجه ها طرز خوردن و آشامیدن را فرا بگیرند.جوجه های بوقلمون دو مرتبه در روز غذا می خورند .
ظرف دانخوری را نباید به حدی پر کرد که دانه ها روی زمین بریزند و باید آن را طوری پر کنید که در مرتبه بعدی مقداری از دانه ها باقی مانده باشند. هفته ای یکبار ظرف غذاخوری پرنده را ضد عفونی کنید . اگر دانه ها با مدفوع آلوده شده اند آنها را دور بریزید .
برای تغذیه جوجه ها و ترغیب آنها به خوردن غذا می توان از باقیمانده میوه و سبزیجات، مقداری جو خرد شده، مقداری شیر و تخم مرغ پخته و خرد شده و یا غذای سبز استفاده کرد.
اگر متقتضی قصد دارد نسبت به خرید زمین اقدام نماید، بهتر است قبل از این کار، با کارشناسان « اداره ی صدور پروانه معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی» در مرکز استان مشورت نماید و کروکی و محل مورد نظر را به رویت و اصلاح آنها برساند. راهنمایی و مشورت لازم را از ایشان بگیرد.
گردآوری: بخش علمی
پاسخ ها