رسوم شب یلدا در افغانستان

تاریخچه شب یلدا

شب یلدا طولانی ترین شب سال است و آخرین شب پاییز است و اولین شب زمستان را شروع می کند. این جشنواره به زمانی برمی گردد که اکثر ایرانیان پیروان آیین زرتشت بودند. یلدا همه ساله در افغانستان و کشورهای همسایه مانند ایران ، تاجیکستان ، ازبکستان و سایر کشورها جشن گرفته می شود .

در شب یلدا این مرسوم است که میهمان دعوت کنید یا به مهمانی بروید ، که معمول تر رفتن به  خانه بزرگ خانواده است. این شب با سرو هندوانه ، انار و انواع مختلفی از آجیل جشن گرفته می شود ، آنها را روی کرسی میچینند.

آیین یلدا در افغانستان

در شب یلدا کتاب شعر و اساطیر را می خوانند که در مورد زمان قدیم و نکاتی برای آینده بهتر است. در شب یلدا همچنین دعای ویژه ای میخوانند و همه باید دست خود را بالا ببرند و بزرگ خانواده دعا کند و سایرین در دل برای خواسته های خود دعا کنید.

اعتقاد بر این است که در شب یلدا کسانی که زمستان را با خوردن میوه های تابستانی شروع می کنند در فصل سرما بیمار نخواهند شد. بنابراین خوردن هندوانه یکی از مهمترین سنت های این شب است. انارها که در بالای یک سبد میوه قرار دارند ، یادآور چرخه زندگی است - تولد دوباره و احیای نسل ها. پوشش بیرونی قرمز انار نمادی از تولد یا طلوع خورشید است و دانه های قرمز روشن آنها نور زندگی است.

رسوم شب یلدا در افغانستان

ایرانیان باستان معتقد بودند كه نیروهای شیطانی در طولانی ترین شب سال تسلط دارند و روز بعد متعلق به پروردگار خرد است. در شب یلدا این مرسوم است که تا اواخر نیمه شب بیدار بمانید. در جشنواره یلدا ، افغانی ها ورود زمستان ، تجدید خورشید و پیروزی نور بر تاریکی را جشن می گیرند. از آنجا که روزها طولانی تر می شوند و شب ها کوتاه تر می شوند ، این روز نشانگر پیروزی خورشید بر تاریکی است.

گرچه اکنون شب چله در افغانستان چون دوران قدیم به طور مبسوط برگزار نمی‌شود، با وجود آن، علاوه بر برپایی مراسم رسمی از سوی مجامع فرهنگی و رادیو و تلویزیون افغانستان، مردم نیز کم و بیش این شب طولانی را با هم‌نشینی‌ها و کنار هم بودن و بردن هدیه ویژه شب چله برای نوعروسان تجلیل می‌کنند.

 مراسم شب یلدا در افغانستان

در این شب خانواده داماد در خوانچه یا طبق‌های تزیین شده ضمن تهیه لباس زمستانی برای عروس‌شان، مقداری ماهی و زولبیا همراه با آجیل زمستانی قرار می‌دهند.

همچنین هندوانه از میوه‌های ضروری است که در کنار میوه‌های فصل در خوانچه نوعروسان چیده می‌شود. گاهی نیز خانواده داماد با تهیه یک یا چند نوع غذا از انواع غذاهای زمستانی مرسوم، همراه با نوعروسشان شب چله را به شادی می‌گذرانند.

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر