علل ، علایم و درمان اختلال هماهنگی رشدی (دیس پراکسی) در کودکان

دیس پراکسی ناهماهنگی بین حرکات دست و چشم است

دیس پراکسی چیست؟ علائم و راه های درمان

انجام کارهای روزانه مانند غذا خوردن، پیاده روی کردن و فعالیت های ورزشی برای بسیاری از ما کار راحتی می باشد. اما انجام چنین فعالیت هایی برای برخی از افرادی که دچار اختلال های حرکتی می باشند کار دشواری است. در ادامه با ما همراه باشید تا درباره این مشکل  و نحوه ی درمان آن اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم. 

دیس پراکسی چیست؟

به نوعی اختلال در حرکت و هماهنگی که به دلیل عدم پیشرفت سلول های عصبی رخ می دهد، دیس پراکسی می گویند.

افرادی که مبتلا به بیماری دیس پراکسی هستند،  در انجام عملکرد حرکتی مشکل دارند که باعث حرکات ناهموار و ناهماهنگ می شود. مبتلایان، در یادگیری، ادارک و اندیشه دچار مشکلات می شوند، چرا که این اختلال در نقاط فکری، عاطفی، زبانی، اجتماعی و حسی نیز تأثیر می گذارد. این بیماری در کودکان و بزرگسالان وجود دارد.

دیس پراکسی یک بیماری غیر قابل درمان است اما می توان آن را مدیریت کرد

چگونگی تشخیص دیس پراکسی

 میزان علائم دیس پراکسی در کودکان متفاوت است. همچنین ممکن است برای شما قابل تشخیص نباشد که کودک شما در چه زمینه هایی مهارت کسب نمی کند و به همین دلیل در تشخیص دیس پراکسی ممکن است تا سن 5 سالگی و یا بیشتر با تأخیر مواجه شود.

اگر کودک شما در هنگام بازی، شئ را ناگهان رها میکند و یا در هماهنگی چشم و دست خود با مشکل مواجه می شود، احتمال دارد که به دیس پراکسی مبتلا باشد. اما با بروز چنین مشکلی کودک شمابه طور قطع دچار دیس پراکسی نشده است و امکان دارد این علائم نشانه های چیز دیگری باشد که تشخیص آن توسط یه متخصص مشورت می گیرد. اگر اختلالی در روند رشد کودک شما صورت گرفت، برای ارزیابی آن حتما به متخصص اطفال مراجعه کنید. 

متخصصان برای تشخیص دیس پراکسی، عواملی مانند مهارت های حرکتی صحیح، مهارت های حرکتی خام، تاریخچه پزشکی، توانایی های ذهنی و رشدی را بررسی می کنند . 

اما توجه داشته باشید که برای تشخیص قطعی دیس پراکسی، آزمایشات خاصی وجود ندارد.

برای تشخیص دیس پراکسی متخصصان مهارت های حرکتی را بررسی می کنند

چه کسانی دیس پراکسی را تشخیص می دهند؟

• مشکلات جسمی مبتلایان دیس پراکسی را کاردرمانگران تشخیص می دهند.

• مشکلات مربوط به رفتاری و عاطفی توسط روان شناسان ارزیابی می شود

• علت احتمالی دیگر دیس پراکسی، توسط مختصص اطفال رد می شود

علائم دیس پراکسی در کودکان چیست؟

از علائمی که نشان می دهد کودک شما دچار دیس پراکسی است، این است که در نشانه های رشد، مانند بلند کردن سر، غلتاندن و نشستن تأخیر ایجاد شود. حتی اگر کودک خود دچار این اختلال است، با ادامه  فرایند رشد، توانایی نشان دادن این علائم رشدی را پیدا خواهد کرد.

از دیگر علائم دیس پراکسی در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد

• بدن کودک در وضعیت غیر معمول می باشد

• به صداهای بلند حساسیت نشان می دهد

• تحریک پذیری عمومی 

• در خواب و تغذیه دچار مشکل می شود

• سطح بالای حرکت در بازو ها و پاها

در فرایند رشد کودکانی که مبتلا به دیس پراکسی هستند، ممکن است با تأخیر هایی که مربوط به رشد می باشد  مواجه شوند، که شامل موارد زیر می باشد

• خزیدن

• راه رفتن

• یادگیری

• غذا خوردن

• لباس پوشیدن

دیگر علائم دیس پراکسی در کودکان

• در مهارت های حرکتی مانند نوشتن، کار های هنری، بازی با پازل دچار مشکل می شود.

• در هنگام پریدن، دویدن و یا گرفتن توپ با مشکل مواجه می شود.

• دست و پای کودک تکان شدید می خورد.

• بد اخلاقی می کند.

دیس پراکسی، یادگیری و معاشرت در کودکان را با مشکل روبه رو می کند، که شامل موارد زیر می باشد:

• بر روی موضوعات مختلف تمرکز و توجه کافی ندارد.

• در به خاطر سپردن دستور العمل ها دچار مشکل می شود.

• در یادگیری مهارت های جدید به مشکل برخورد می کند.

• از عزت نفس پایینی برخوردار است.

• در ارتباط با دیگران و دوستی با آنان به مشکل بر میخورد.

• رفتار های نابالغی از خود نشان می دهد.

مشکل در یادگیری مهارت جدید از علائم دیس پراکسی در بزرگسالان است

علائم دیس پراکسی در بزرگسالان چیست؟

علائم دیس پراکسی در افراد بزرگسال نیز متفاوت است.

همچنین علائم دیس پراکسی ممکن است که با گذشت زمان تغییر کند. این علائم در بزرگسالان شامل موارد زیر می باشد:  

• بدن فرد بالغ در حالت غیر طبیعی می باشد.

• در هنگام حرکت یا راه رفتن به مشکل بر می خورد .

• در چشم و دست هماهنگی ضعیفی وجود دارد.

• خستگی را به همراه دارد.

• در یادگیری مهارت های جدید دچار مشکل می شود.

• در سازماندهی و برنامه ریزی با مشکل مواجه می شود.

• در هنگام استفاده از صفحه کیبورد تلفن همراه و یا کامپیوتر با مشکل مواجه می شود.

• در انجام کار های مربوط به منزل مانند نظافت، دچار مشکل می شود.

• از اعتماد به نفس پایینی برخوردار می باشد.

• همچنین ممکن است افراد مبتلا به دیس پراکسی، در زمینه هایی مانند خلاقیت، انگیزه و در داشتن اراده و عزمی قوی و راسخ با مشکل مواجه شوند.

 آیا دیس پراکسی در کودکان قابل درمان است؟

برخی از کودکانی که با این اختلال مواجه هستند، به مرور زمان با افزایش سن، علائم دیس پراکسی برطرف می شود. همچنین دیس پراکسی هیچ درمان قطعی ندارد و افرادی که مبتلا به آن هستند نمی توانند به طور قطعی درمان بشوند، اما با این حال می توان با استفاده از روش های مناسب این اختلال را مدیریت کرد و آن را سازماندهی نمود. این افراد باید یاد بگیرند که چگونه از توانایی هایشان استفاده کنند و آن را بهبود ببخشند.

به دلیل اینکه میزان این اختلال در افراد متفاوت است، درمان آن نیز باید متناسب با نیاز های فردی صورت بگیرد. همچنین متخصصان برای درمان این بیماری، عوامل مختلفی از جمله  شدت علائم  و شرایط عمومی را در نظر می گیرند.

راهنمایی از متخصصان برای درمان دیس پراکسی

برای درمان دیس پراکسی می توانید از متخصصان زیادی کمک بگیرید.مانند

• تحلیل‌گران رفتار

• متخصصان کودک

• فیزیوتراپیست ها

• روان شناسان

• کار درمانگراها

• گفتار درمانگران

درمان دیس پراکسی

برخی از کودکان با انجام برخی مهارت های ذهنی و حرکتی، عملکرد خوبی پیدا می کنند و دیگران برای نشان دادن پیشرفت به مداخلات قوی تری نیاز دارند. همچنین هر روش درمانی را که انتخاب کنید، می‌تواند در طول مسیر تنظیم شود.

کودک شما می تواند با انجام تمرینات منظم و همچنین کمک گرفتن از متخصص، یاد بگیرد که چگونه بتواند کارها را سازماندهی کند و بهتر مدیریت کند.

برخی از این کار ها شامل موارد زیر می شود

• بستن بند کفش یا پوشیدن لباس

• نحوه استفاده درست از ظروف و قاشق و چنگال

• نحوه استفاده از سرویس بهداشتی

• راه رفتن، بازی کردن با دوستان، دویدن

• مدیریت کردن و سازماندهی تکالیف و کارهای مدرسه

درمان دیس پراکسی می‌تواند به کودک کمک کند تا اعتماد به نفس خود را به دست بیاورد. کودکی که از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشد، در انجام تکالیف خود به خوبی عمل می کند و همچنین خودش را باور میکند و تلاش می کند که به خود کفایی نسبی برسد. 

افراد بزرگسال که به این اختلال مبتلا هستند می توانند با انجام مهارت های حرکتی کوچک و یا مهارت  های شغلی و اجتماعی  توانایی های خود را سازماندهی کنند. همچنین  با انجام رفتار درمانی شناختی یا گفتاردرمانی می‌توانند به اصلاح الگوهای تفکر و رفتاری خود کمک کنند  تا حس اعتماد به نفس و عزت نفس  در آن ها به وجود بیاید.

افرادی دچار دیس پراکسی هستند می توانند این اختلال را مدیریت کنند . آنان برای اینکه بتوانند در زندگی خود شاهد موفقیت خود باشند باید  با آموزش های مناسب، مهارت های سازمانی و حرکتی خود را بهبود ببخشند. 

گفتیم که هیچ درمانی برای دیس پراکسی وجود ندارد وتنها می توان با انجام روش های مناسب مانند کمک از متخصص و یا تقویت مهارت های حرکتی و ذهنی، به سازماندهی و مدیریت این اختلال پرداخت. 

گردآوری:بخش کودکان