شرایط، مدارک و مراحل شکایت از کارفرما

نحوه شکایت از کارفرما

شرایط شکایت از کارفرما + مدارک و مراحل 

شرایط و نحوه شکایت از کارفرما از جمله مهم ترین موضوعاتی است که برای بسیاری از کارگران پیش می آید. در این مقاله همراه ما باشید تا با شرایط لازم جهت شکایت از کارفرما و مراحل این موضوع آشنا شوید.

شکایت از کارفرما

از ابتدای زندگی همه افراد درگیر براورده کردن نیازهای اساسی خود بوده اند اما جامعه مدرن با اختلاف زیادی کارهای گروهی بیشتری را در خود جای داده است. تخصصی شدن امور مختلف باعث شده است کارگران (افرادی که وقت و مهارت خود را در ازای دریافت پول و خدمات و سایر مزایا) در اختیار کارفرما (صاحب برند یا کسب و کار) قرار دهند و رابطه ای کارگر و کارفرمایی شکل گیرد.

معمولا در ابتدا تمامی توافقات میان کارگر و کارفرما شکل می گیرد

معمولا قرارداد و توافقاتی میان کارگر و کارفرما شکل می گیرد که افراد باید به آن متعهد باشند؛ این توافق می تواند به صورت شفاهی طی شده یا کتبی باشد اما در هر صورت شروع همکاری با مشخص کردن وظایف و تعهدات طرفین می باشد و در صورتی که هرکدام از طرفین خلاف آن عمل کند، طرف مقابل حق شکایت و واگذاری رسیدگی به مراجع صالح را دارند.

شرایط شکایت از کارفرما

کارگران تحت شرایط متفاوتی می توانند از کارفرما شکایت کنند

کارگران تحت شرایط خاصی قادرند از کارفرمای خود شکایت کنند که به طور خلاصه شامل دلیل موجه و قانونی همراه با ارائه مدارک لازم است. در ادامه برخی از مواردی که می توان از کارفرما شکایت کرد را معرفی می کنیم:

• شکایت بابت بیمه

جالب است بدانید که تمامی کارگران به صورت پیشفرض بیمه هستند اما این وظیفه کارفرماست که حق بیمه را پرداخت کند!‌ اما اصطلاح رایج بیمه کردن در میان مردم وجود دارد و در صورتی که با عدم بیمه شدن مواجه شدید می توانید برای شکایت از کارفرما اقدام کنید.

طبق قوانین هر فردی که با هر عنوانی مشغول به کار و دریافت حقوق است شامل قانون تامین اجتماعی می شود و باید برای زمان کوتاه کار نیز بیمه پرداخت شود. اما قبل از هر کاری باید با احراز سابقه بیمه مطلع شوید که کارفرما دقیقا از چه زمانی برای شما بیمه رد کرده است.

• شکایت بابت حقوق

در صورتی که کارفرما حقوق کارگران را پرداخت نکند آنها می توانند با مراجعه به شعبه اداره کار مربوط به محل کار خود اقدامات لازم جهت شکایت را انجام دهند.

• شکایت بابت عیدی و سنوات

عیدی و سنوات در هر سال با توجه به حقوق افراد مشخص می شود و در صورت عدم دریافت عیدی و سنوات نیز می توانید با مراجعه به شعبه اداره کار در محدوده محل کار خود یک دادخواست تنظیم کرده و پرونده ای تشکیل دهید. این پرونده در هیات تشخیص بررسی می شود. کارگران نیز موظف هستند مدارکی همچون نوع پرداخت کارفرما، پرینت های بانکی، قرارداد و... را ارائه دهند تا در نهایت رای صادر شده و حقوق کارگران احیا شود.

• شکایت از کارفرما به دلیل گرفتن سفته

یکی از مشکلاتی که کارگران با آن روبرو هستند گرفتن سفته توسط برخی از کارفرما هاست که در شرایط مختلفی قوانین و تبصره های متفاوتی دارد. از جمله موارد تاثیر گذار می توان به صدور و تحویل رسید برای سفته به کارگر، دلیل دریافت سفته، ذکر مبلغ و شماره سفته در قرارداد، سفید امضا بودن سفته و مبلغ آن اشاره کرد.

• شکایت از کارفرما پس از اخراج بی دلیل

اگر کارمندی به دلیل سهل انگاری اخطارهایی به صورت کتبی دریافت کرده باشد و بازهم اشتباهات خود را تکرار کند، کارفرما نیز می تواند با پرداخت باقی مانده حقوق، عیدی و سنوات کارمند را اخراج کند؛ اما در غیر این صورت کارگران می توانند شکایت کنند و در صورتی که حق به آنها باشد، صاحب امر قادر به اخراج کارمند تا پایان زمان قرارداد نیست. پس از اخراج کارگران می توانند از کارفرمای خود شکایت کنند اما داشتن قرارداد بدین منظور الزامی است. اگرچه قرارداد شفاهی نیز تحت شرایطی قابل اثبات است اما وجود قرارداد کتبی تا حد زیادی کار را آسان تر می کند. 

همچنین لازم است بدین منظور حداکثر تا سی روز پس از اخراج به هیات تشخیص روابط کارگر و کارفرما مراجعه کرده و دلایل خود را شرح دهید. این هیئت صحبت ها و دلایل کارگران را بررسی کرده و در نهایت تصمیم می گیرد که کارمند به جایگاه قبلی خود بازگشته یا به دنبال شغل جدیدی بگردد!

مدارک لازم برای شکایت از کارفرما

اولین مرحله شکایت از کارفرما تهیه مدارک است

کارگران برای طرح شکایت و تشکیل پرونده باید مدارک زیر را آماده کرده و مراحل اداری مختلفی را طی کنند؛ اولین مرحله نیز تکمیل دقیق و کامل فرم دادخواست می باشد. در این میان مدارکی همچون اصل و کپی کارت ملی، اصل و کپی شناسنامه از صفحه های اول و دوم، اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت، تصویر قرارداد و فیش حقوقی (در صورت امکان)، پرینت سابقه پرداخت حق بیمه، پرینت حساب بانکی در صورت دریافت حقوق به صورت واریزی، مدارکی برای اثبات کارکرد و میزان سابقه کار مورد نیاز می باشند.

دادخواست و مدارک مرتبط باید به تعداد خوانده دعوا به اضافه یک نسخه باشد و ارائه اصل مدارک مورد استناد و اصل مدارک احراز هویت به مراجع در جلسه دادرسی الزامی است.

- شکایت بدون قرارداد

بسیاری از کارگران در بازار کار هستند که هیچ قرارداد کتبی ای با کارفرمای خود ندارند؛ در صورت نوشتن قرارداد نیز باید آن را در فرم خاصی که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و در چهار چوب قوانین و مقررات تهیه کرده و در اختیار طرفین گذاشت.

با این حال نداشتن قرارداد کتبی به معنی عدم دسترسی به حقوق نیست اما نبود قرارداد کمی مسیر کارگران را دشوار تر می کند. اگر قرارداد کتبی میان طرفین وجود نداشته باشد یعنی آنها از قرارداد شفاهی استفاده کرده اند که نیاز به اثبات دارد. بدین منظور می توان از شهادت سایر کارکنان یا مواردی همچون فیش های واریزی از حساب کارفرما به حساب کارگر، لیست پرداخت حق بیمه و سایر مدارک و مستنداتی که به مراجع صالح ثابت کند رابطه کارگر و کارفرمایی میان اشخاص وجود داشته، استفاده کرد.

مراحل شکایت از کارفرما

برای شکایت از کارفرما در اولین قدم باید دادخواست شکایت تنظیم و ثبت شود. در این مرحله باید کلیه مطالبات کارگر بیان شود که می تواند شامل مواردی مانند حق بیمه، سنوات، حق السعی، اضافه کاری ها و... باشد. 

باید توجه کنید که بعضی از مطالبات کارگران را نمی توان به صورت همزمان ثبت کرد؛ برای مثال در صورت شکایت بابت اخراج غیر قانونی نمی توان همزمان درخواست بازگشت و مطالبه حق سنوات داشت چرا که تمایل به برگشتن مطالبه حق سنوات را بی معنی می کند.

در گذشته ثبت دادخواست در اداره ها و به صورت سنتی انجام میشد اما درحال حاضر روند این کار الکترونیکی بوده و متقاضی شکایت باید دادخواست خود را در سامانه اداره کار ثبت کند. همچنین علاوه بر دادخواست مدارک و مستنداتی نیز مورد نیاز هستند که باید در این مرحله بارگذاری شوند.

در آخر نیز پس از ثبت اسناد و مدارک، زمان رسیدگی به پرونده در اداره کار به متقاضی شکایت ابلاغ می شود و کارگران می توانند با بررسی پیامک ها یا ورود به پنل کاربری خود از زمان و آدرس محل مطلع شوند.

همچنین ابلاغیه ای نیز به کارفرما فرستاده می شود تا او هم برای حضور در مکان آماده شود. متقاضی و کارفرما هر دو باید برای بررسی و رسیدگی به شکایت در زمان تعیین شده به مکان مورد نظر بروند.

گردآوری:بخش علمی