آشنایی با سفره ماهی ها + تغذیه و نحوه شکار سفره ماهی

آشنایی با سفره ماهی ها و انواع آن

همه چیز درباره سفره ماهی ها 

سفره ماهی ها جانورانی مهره دار هستند که حضورشان باعث زیبایی دریا و اقیانوس ها می شود، این جانداران گونه های متنوع و مختلفی دارند و وابسته به رامک ماهیان می باشند. سفره ماهی ها در شرایطی می توانند مهاجم شوند و به فرد زهر خود را منتقل کنند. جهت آشنایی بیشتر با این ماهی ها با ما همراه باشید.

توضیحات تکمیلی در زمینه سفره ماهی ها 

سفره ‌ماهی (به انگلیسی: Eagle ray) جانوری مهره دار از دسته رامک ماهیان (Myliobatidae) و پیرو به کوسه ‌ها می باشد، یعنی چرخه تکامل کوسه ها به پدید آمدن سفره ماهی ها ختم شده است. این ماهی را دال ماهی نیز می نامند که انواع آن، در اقیانوس و دریا ها به چشم می خورد. 

این مهره داران در دسته بندی های گسترده و به صورت همراه به هم زندگی می‌کنند. استخوان بندی دال ماهی‌ ها از غضروف می باشد، غضروف ماده ‌ای سخت و در عین حال نرم‌ تر از استخوان است.

دم ، اندام محافظتی سفره ماهی ها

سفره ماهی ها تا هنگامی بی آسیب هستند که خطری آن ها را تهدید نکند . این جانداران هنگامی مهاجم می شوند که به اشتباه پا بر روی آن ها گذاشته شود یا شنا گران در مواقع شیرجه زدن به عمق دریا، به سفره ماهی ها برخورد کنند. در زمان وجود خطر سفره ماهی ها از حالت دفاعی به حالت تهاجمی تغییر پیدا می کنند و جهت محافظت از خود، نیش دمشان را به بدن فرد وارد می کنند.

پس میتوان گفت سفره ماهی ‌ها برای محافظت، از دم خود کمک می گیرند و با دشمن مقابله می کنند. نحوه محافظت سفره ماهی به این گونه می باشد که در قسمت دم یعنی اندام محافظتی آن ها نیش شبیه به نیزه دیده می شود که این نیش ‌ها دارای یک زهر هستند. زهر موجود در نیش، از طریق یک شیار در همان ناحیه به بدن فرد نیش خورده وارد می شود. نیش آن ها حالت خار مانندی دارد که سایز خار هایشان در مدل های مختلف با یکدیگر فرق می کند. این نیش ها می توانند از ۵ سانتی متر تا ۳۰ سانتی متر  باشند. حالت این نیش ها  بلند ، استخوانی و سر نیزه ای است. روی سطح این  خار ها، دندانه های ریز و برنده ای نیز به چشم می خورد.

نکته ای که در زمینه ی زهر سفره ماهی ها می توان شرح داد این است که زهر آن ها خطرناک می باشد و اگر فرد آسیب دیده به مرکز درمانی مراجعه نکند امکان دارد بخش حاوی نیش سفره ماهی عفونت کند و در نتیجه به مرگ فرد ختم شود.

سفره ماهی Spotted Eagle Ray یا عقاب خالدار از زیباترین موجودات آبزی

واکنش سفره ماهی ها به رنگ مکان زندگی خود

هنگامی که یک سفره ماهی به سکونت گاه جدید نقل مکان می کند، بدن آن پرتو نوری ای که از طریق قسمت شبکیه چشم دریافت می کند را برای ساختن رنگ باب میل در سطح خود استفاده می کند. پس از انتخاب رنگ، بدن سلول ‌های رنگی متنوعی را به یاخته های هدف انتقال می‌ دهد تا به رنگ محل زندگی جدید آن  تبدیل شود. مدت زمان همرنگ شدن سفره ماهی ها با محل زندگی جدیدشان ، ۵ تا ۸ ثانیه زمان می برد.

طبقه بندی سفره ماهی ها

انواع سفره ها به ۷ دسته تقسیم می‌شوند که بر ساس شکل و بزرگی آن ها صورت گرفته است . ۷ گروه سفره ماهی ها عبارتند از:

- سفره ماهی گزنده یا سفره ماهی شلاقی

 asyatidae Stingrays or Whiprays 

- سفره ماهی شیطان یا مانتا

 Mobulidae  Devil Rays or Mantas 

- سفره ماهی عقابی یا خفاشی

 Myliobatidae Eagle Rays or Bat

- سفره ماهی بینی گاوی

 Rhinopteridae Cownose Rays 

- سفره ماهی رودخانه‌ای

 Potamotrygonidae  River Rays 

- سفره ماهی گزنده گرد

 Urolophidae  Round Stingrays

- سفره ماهی پروانه‌ای 

Gymnuridae  Butterfly Rays

• سفره ماهی Raja erinacea 

عکسی از سفره ماهی های Raja erinacea

این گونه شناخته شده ترین و پر جمعیت‌ ترین سفره ماهی موجود در دریای عمان می باشد که دارای نمای کایت مانند و دمی طولانی است. این سفره ماهی به دلیل داشتن حالت مثلث مانند به این نام معروف شده ‌است.

• سفره ماهی عقابی یا خفاشی

سفره ماهی Myliobatidae Eagle Rays or Bat یا عقابی

سفره ماهی خفاشی که به خون‌ آشام دریا مشهور است ، نوعی سفره ماهی بزرگ با باله ‌های سینه‌ ای قدرتمند می باشد. باله های این گونه برجستگی‌ها و فرو رفتگی‌ های متعددی دارد که از زاویه های متناسب به چشم میخورند. ضربه هایی که به وسیله باله‌ های این سفره ماهی به جانواران دیگر وارد می ‌شود به زخمی شدن شدید طعمه هاو شکار آن ‌ها ختم می شود. 

• سفره ماهی شیطان یا مانتا

تصویر سفره ماهی Mobulidae Devil Rays یا مانتا

سفره ماهی مانتا دارای شاخک هایی می باشد که پیکر عظیمی دارد و از بزرگ ترین سفره ماهی‌ ها به شمار می رود. این نوع از سفره ماهی ها بسیار نزدیک  به کوسه ‌ها می‌باشند و تفاوت های مشترک زیادی دارند.

این سفره ماهی بر خلاف پیکر بزرگ خود شکارچی خطرناکی نمی باشد.  

این ماهی به آرامی در مسیر دریای باز شناور می شود و باله‌ های پهن خود را به آهستگی حرکت می دهد و با کمک گرفتن از شاخک ‌های جلویی خود، پلانگتون ها و موجودات ریز دریایی را به درون دهان خود منتقل می ‌کند. از بین ۷ گروه سفره ماهی ها، طبقه بندی س

فره ماهی شیطان یا مانتا فاقد خار یا نیش می باشد. بزرگ بودن مانتا ها به گونه ای است که گاهی ممکن دارد حتی عرض آن ها بیشتر از ۶ متر شود.

• سفره ماهی بینی گاوی

عکس سفره ماهی گونه ی Rhinopteridae  Cownose Rays

این گونه با در نظر گرفتن نمای ظاهری به گیتار ماهی هم معروف است.

گیتار ماهی چانه ی پهن و طولانی دارد که ظاهری شبیه به منقار را به وجود آورده است. باله ی پشتی سفره ماهی بینی گاوی به چند قسمت تقسیم می شود که  هر بخش به یک خار یا نیش می رسد. 

تغذیه و نحوه شکار سفره ماهی ها

سفره ماهی‌ ها خوراک خود را از شکار سخت پوستان، نرم تنان، کرم ‌ها، ماهی ‌ها و جانواران کوچک دریایی تهیه می شود. 

ترفند شکار سفره ماهی به این صورت می باشد که خود را در زیر ماسه ‌های کف دریا مخفی می‌کنند ، به طوری که تنها قسمت دم و چشمانشان از ماسه ها خارج می ماند، بیرون بودم دم به این دلیل است که نقش طعمه را برای شکار دارد و سبب جلب توجه جانواران نی شود. در حالتی که یک ماهی به دم آن ها نزدیک شود، سفره ماهی ها به سرعت با یک حرکت غیر منتظره شکار خود را در چنگ می اندازند.

تفاوت زمان شکار و استراحت سفره ماهی ها

سفره ماهی‌ ها در دو حالت استراحت و شکار در زیر ماسه‌ ها مخفی می ‌شوند، در این زمان امکان تشخیص آن‌ ها بسیار دشوار می شود، اما با نزدیک شدن انسان به سرعت از زیر ماسه ها خارج شده و فرار می‌ کنند. این رخداد اغلب در ناحیه های کم عمق اتفاق می افتد مشابه زمانی که یک فرد یا غواص سرگرم  پیاده روی در این نواحی باشد، صدای قدم‌ ها و به حرکت درآمدن امواج آب باعث فراری شدن سفره ماهی می‌شود. برعکس این قضیه، در ناحیه های کم عمق تر که پا به کف دریا برخورد نمی کند، سفره ماهی ‌ها دفعات کمتری فرار می کنند و با حضور شخص هم در زیر ماسه ‌ها پنهان باقی می‌مانند. در هنگام مخفی بودن یا استراحت سفره ماهی ها می‌توان این موجودات دیدنی را به آسانی در این حالت تماشا کرد، اما به هیچ عنوان نباید به آن ‌ها نزدیک شد تا احساس خطر نکنند.

گردآوری: بخش علمی