بررسی دلایل مدفوع سبز نوزاد و نشانه های مدفوع طبیعی در نوزادان

برخلاف تصور عموم مدفوع سبز نوزاد نشانه بیماری نیست

آیا مدفوع سبز نوزاد خطرناک است؟

مدفوع معمولا قهوه ای رنگ است ولی می تواند تغییر کند و این مسئله معمولا نگران کننده نیست. متخصصان کودک معتقدند برخلاف تصور عموم مدفوع سبز نوزاد نشانه بیماری و یا سرماخوردگی نیست.

اگر به تازگی مادر شده اید و فرزند اول خود را به دنیا آورده اید نگرانی ها و حساسیت های زیادی  در مورد نوزاد خود دارید که اغلب اوقات این نگرانی ها نادرست هستند. یکی از نگرانی های مادران مربوط به تعداد دفعات مدفوع، شکل و رنگ آن در نوزاد است. در ادامه با همراه باشید تا در مورد مدفوع سبز نوزاد و نشانه های آن صحبت کنیم. 

مدفوع طبیعی نوزاد چه رنگی است؟

در روزهای اول بعد از تولد نوزاد، انتظار دیدن مدفوعی به رنگ سیاه مایل به سبز، قیرمانند و چسبنده را که مکونیوم نام دارد و شبیه روغن موتور است، در پوشک کودکتان داشته باشید.

مکونیوم از پلی ساکاریدهای ترشح شده از روده، مایع آمنیوتیک که توسط جنین و سلول های جدار مخاط دستگاه گوارش تشکیل می شود و رنگ سیاه مایل به سبز آن به دلیل پیگمان های صفراوی است.

هنگامی که نوزاد شما بین دو تا چهار روزه است، مدفوع او روشن‌تر یعنی نوعی رنگ سبز ارتشی دارد و چسبنده خواهد بود. این تغییر مدفوع، نشانۀ این است که نوزاد شروع به هضم اولین وعده‌های شیر مادر یا شیر خشک کرده و دستگاه گوارش او به خوبی فعالیت می‌کند.

مدفوع سبز نوزاد نشانه چیست؟

مدفوع سبز نوزاد می‌تواند هشدار دهنده باشد، اما معمولا دلیلی برای نگرانی نیست

مدفوع معمولاً قهوه‌ای رنگ است، اما می‌تواند تغییر کند. این مسئله معمولاً نگران کننده نیست. مدفوع سبز نوزاد می‌تواند هشدار دهنده باشد، اما معمولا دلیلی برای نگرانی نیست. رژیم غذایی، مانند خوردن سبزیجات سبز رنگ، اغلب سبب مدفوع به رنگ سبز می‌شود.

در غیر این صورت ممکن است با اسهال یا عفونت‌های باکتریایی مرتبط باشد. دلایل وجود مدفوع سبز رنگ در کودکان بسته به سن آنها، نوزاد، شیرخوار و کودک متفاوت است. 

رنگ مدفوع در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میکنند و نوزادانی که شیر خشک میخورند متفاوت است.  

مدفوع طبیعی نوزاد تغذیه‌شده با شیر مادر

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند معمولاً مدفوع زرد خردلی دارند

نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند معمولاً مدفوع زرد خردلی دارند. ممکن است مدفوع دانه دار باشد و نسبتاً سبز رنگ باشد. و قوام آن، خمیرمانند یا خامه‌ای خواهد بود یا حتی ممکن است آن‌قدر آبکی باشد که شبیه اسهال به نظر برسد و مختصری بوی ترشیدگی (اسیدی) دارد.

وقتی نوزاد با شیر مادر تغذیه می‌شود، بسیاری از رنگ‌ها برای مدفوع طبیعی است. رنگ مدفوع نوزاد با رژیم غذایی مادر تغییر می‌کند.  اگر کودک شما هیچ‌گونه علائم دیگری ندارد، جای نگرانی نیست. همچنین لازم است بدانید که رنگ سبز مدفوع نوزادان برخلاف باورهای رایج نادرست، نشانۀ وجود یک بیماری نیست.

حواستان باشد گاهی تغییر رنگ مدفوع نوزاد از قهوه ای روشن به سبز تیره به دلیل دریافت شیر زیاد است. اگر کودک شیر زیاد، کم چرب و با قند بالا دریافت کند ممکن است مدفوع آبکی و سبز رنگ داشته باشد.

مدفوع طبیعی نوزاد تغذیه شده با شیر خشک

نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، دفعات مدفوع کمتری نسبت به نوزادانی دارند که با شیر مادر تغذیه می‌شوند. همچنین آنها مدفوعی خمیری و شبیه کرۀ بادام‌‌زمینی و  رنگ مدفوع نارنجی یا زرد و رگه‌های سبز دارد. گاهی ممکن است مدفوع سبزتر از همیشه باشد. بوی آن تندتر از مدفوع نوزادان تغذیه‌شده با شیر مادر ولی خفیف‌تر از مدفوع کودکانی است که غذاهای جامد می‌خورند.

علت مدفوع سبز نوزاد

متخصصان اطفال معتقدند رنگ سبز مدفوع طبیعی است

بعضی از والدین فکر می کنند رنگ سبز مدفوع نوزاد نشان دهنده بیماری و به خصوص سرماخوردگی است، اما متخصصان اطفال معتقدند رنگ سبز مدفوع طبیعی است و برخلاف تصور عامه مردم، ربطی به سرماخوردگی ندارد. در ادامه به بررسی دلایل ایجاد مدفوع سبز نوزاد می پردازیم.

- از آنجایی که تعداد دفع مدفوع در نوزادان زیاد است گاهی باعث میشود که مایع صفرا جذب بدن نشود. میتوان گفت زمانی که مواد غذایی به سرعت از روده عبور کنند، صفرا موجود در آن ها جذب بدن نمی شود. این عارضه ممکن است اغلب برای نوزادان رخ دهد؛ زیرا سیستم گوارشی شان همچنان در حال رشد است و هنوز تکمیل نشده است.

- کودکان تازه متولد شده ای که برای تشخیص یرقان دوران نوزادی تصویر برداری را انجام می دهند، احتمالا مدفوع شان سبز رنگ خواهد شد که علت آن هم مقدار فراوان صفراست که از مدفوع شان خارج می شود.

- کودکانی که باد معده شان زیاد می شود، بد خلق شده و بعد از خوردن شیر گریه می کنند، احتمالا به لاکتوز حساسیت دارند. حساسیت به لاکتوز می تواند منجر به مدفوع کف مانند سبز رنگ شود که با اسهال همراه است. وقتی که نوزاد بیش از حد شیر ماک غنی از لاکتوز را مصرف کند، با این حالت روبرو می شود.

- در اکثر اوقات برای نوزادان بالای شش ماه سبز بودن مدفوع به دلیل خوردن سبزی‌های سبز رنگ است. غذاهایی که حاوی کلروفیل هستند، همان ماده‌ای که رنگ گیاهان را سبز می‌کند، می‌تواند رنگ مدفوع را نیز به سبزی تغییر دهد. رنگ‌های غذایی مصنوعی نیز می‌توانند همین تاثیر را داشته باشند. غذاهایی که می‌تواند باعث ایجاد مدفوع سبز رنگ نوزاد شوند عبارتند از:

• سبزیجات برگ‌دار از جمله اسفناج، کلم و کاهو

• آب نبات، خامه‌ یا روکش های کیک‌ها که حاوی رنگ مصنوعی هستند

- اگر به کودک خود مکمل آهن می‌دهید، مدفوع او ممکن است به رنگ سبز تیره یا تقریباً سیاه باشد. این مورد زیاد اتفاق نمی‌افتد، اما در نوزادانی که مکمل آهن دریافت می‌کنند کاملاً طبیعی است. اگر مدفوع نوزادتان سیاه است و او مکمل آهن مصرف نمی‌کند، بهتر است با پزشک تماس بگیرید تا مطمئن شوید که این رنگ ناشی از مورد خطرسازی نیست.

- ابتلا به بعضی از عفونت های ویروسی شکم، مثل: عفونت های روتا ویروس، در اسهال و سبز رنگ شدن مدفوع نوزاد نقش دارند.

- اگر نوزاد شیر خوار به بعضی از خوراکی هایی که مادرش می خورد، آلرژی داشته باشد، مدفوعش سبز رنگ خواهد شد.

چه زمانی تغییر رنگ مدفوع نوزاد مهم است؟

رنگهای سیاه، زرد، قهوه ای و سبز برای مدفوع نوزاد طبیعی است

همانطور که گفته شد رنگهای سیاه، زرد، قهوه ای و سبز برای مدفوع نوزاد طبیعی است. ولی واقعا چه زمانی باید نگران تغییر رنگ مدفوع کودکمان باشیم و به پزشک مراجعه کنیم. در زیر به انواع مدفوع های خطرساز و نگران کننده می پردازیم که با مشاهده هر کدام از آنها باید با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید:

مدفوع خون‌آلود با خون قرمز روشن

خون قرمز روشن به دلایل مختلفی می‌تواند در مدفوع نوزاد دیده شود.  اگر مدفوع نوزاد از نظر شکل و قوام طبیعی باشد اغلب نشانه حساسیت به پروتئین شیر است. ولی اگر مدفوع نوزادی که یبوست دارد به خون آغشته باشد ممکن است نشانه پارگی در مقعد یا هموروئیدهای کوچک باشد و اگر در مدفوع کودک مبتلا به اسهال خون قرمز باشد نشانه ی یک عفونت باکتریایی ست. 

مدفوع خون‌آلود با خون سیاه

گاهی اوقات خون موجود در مدفوع نوزاد، سیاه ‌رنگ است که نشاندهنده خون هضم شده است. وجود این خون هضم‌شده در پوشک نوزاد که معمولاً به شکل دانه‌های کوچکی که شبیه دانۀ خشخاش سیاه یا کنجد است، شاید به دلیل این باشد که نوزاد با شیر مادر تغذیه می‌شود و خون نوک سینۀ زخم‌شده و ترک خوردۀ مادر را بلعیده است.

اما با این حال، لازم است حتماً با پزشک خود تماس بگیرید تا مطمئن شوید که علت وجود خون، عارضه‌ای مانند خونریزی دستگاه گوارش فوقانی کودک نیست و کودک شما کاملاً سالم است.

مدفوع سیاه نوزاد

این مدفوع با قوامی قیرمانند است که عمدتاً از خون هضم‌شده تشکیل شده است که ملنا نامیده می‌‌شود. این مدفوع مثل مکونیوم تیره‌رنگ و قیرمانند، اما کمی سفت‌تر است و چسبندگی کمتری دارد.

مدفوع بی‌رنگ یا سفید

اگر رنگ مدفوع نوزاد سفید باشد نشان دهنده اختلالات کبدی است. مدفوع رنگ‌پریده، گچی‌ و بی‌رنگ یا به رنگ خاک رس که نشانۀ وجود مشکلی جدی در کبد و کیسۀ صفرای کودک است. رنگ و جنس این مدفوع شبیه خاک رس یا خمیر بازی است که برنزی‌ رنگ یا سفید به نظر می‌رسد.

مدفوع ژله‌ای

مدفوعی که تقریباً به طور کامل از خون قرمز ساخته شده است و مدفوع ژله‌ای نامیده می‌شود که نشان‌دهندۀ یک مشکل جدی در رودۀ کودک است. 

گردآوری: بخش کودکان