اولین پلت فرم غیرمتمرکز وام ارزدیجیتال در ایران با نام "زربان" راه اندازی شد

زربان یک پلتفرم غیرمتمرکز برای انجام امور مالی است که با ارائه راه‌های مختلف، به کمک کاربران می‌پردازد.

در سال‌های اخیر نبردی سهمگین بین تورم و ارزش پول شکل گرفته است. روز به روز از ارزش پول ما کاسته و بر نرخ تورم افزوده می‌شود. این را می‌توان از صف‌های طولانی مقابل صرافی‌ها برای خرید دلار و سکه طلا دید. مردم تلاش می‌کنند به هر نحوی، ارزش پول خود را حفظ کنند.

در چنین شرایطی، سپرده‌گذاری در بانک‌ها شاید راه دیگری باشد که بتوان با دریافت سود، بخشی از این ماراتن را طی کرد. دریافت وام و سرمایه‌گذاری با آن هم به فکر بسیاری خطور می‌کند ولی این کار هم به دوی بامانع می‌ماند. چرا که پیدا کردن ضامن، چک و سفته، زمان انتظار طولانی، بهره‌های زیاد و شرایط سخت دیگر، افراد را پشیمان می‌کند.

ارزهای دیجیتال بخشی از این مشکل را حل کرده‌اند مثلا تتر به عنوان جایگزینی برای دلار فیزیکی، هم نقل و انتقال دلار را راحت کرده و هم مشکلات مربوط به خرید و نگهداری آن را. یا بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر برای ذخیره ارزش و افزایش ارزش دارایی‌ها می‌توانند به عنوان یک راهکار در نظر گرفته شوند. ولی بخش وام و سپرده چطور؟ نوسانات بازار ارزهای دیجیتال چه؟ آیا همه می‌توانند از این بازار سود کنند؟

زربان چیست؟

زربان یک پلتفرم غیرمتمرکز برای انجام امور مالی است. راهکاری برای مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم. زربان به کمک کاربران می‌آید تا آن‌ها دارایی‌های ساکن و غیرفعال خود را به کار بگیرند و با آن فعالیت مالی کنند. در این پلتفرم شما می‌توانید:

• در ازای وثیقه کردن دارایی رمزارزی خود، توکن زر را (با ارزش ثابت ۱۰۰۰ تومان) ضرب کنید و با آن بدهی ریالی ایجاد کنید.
• ●        روی دارایی‌های رمزارزی خود وام رمزارزی بگیرید. (Borrowing)
• ●        رمزارزهای خود را سپرده کنید، وام بدهید و سود دریافت کنید. (Lending)

تمام این فعالیت‌ها در شرایطی است که شما اصل دارایی خود را در اختیار دارید و هر لحظه می‌توانید آن را خارج کنید. یعنی حتی خود پلتفرم زربان هم به دارایی شما دسترسی ندارد. معنی غیرمتمرکز همین است.

زربان چه کار می‌کند؟

فکر کنید شما بتوانید روی دلار کاغذی که در خانه دارید وام بگیرید. در حالت عادی دلار شما به جز در مواقعی که قیمت آن افزایش می‌یابد، برای شما خلق ارزش نمی‌کند. مضاف بر اینکه خطر دزدیده شدن یا گم شدن آن هست. به وام برگردیم. آیا بهتر نیست اگر از دلار کاغذی خود را به شکل بهتری استفاده کنیم و به جای اینکه آن را بفروشیم و مالکیت آن را از دست بدهیم، با آن کار کنیم؟

زربان چنین کاری می‌کند، البته نه با دلار کاغذی؛ با کریپتو یا ارز دیجیتال.

اگر از آن گروه افرادی هستید که بخشی از سرمایه خود را به ارزهای دیجیتال اختصاص داده‌اید و آن را برای روز مبادا یا وقتی که ارزش آن افزایش زیادی پیدا کرد، نگه داشته‌اید، زربان برای شماست.

درباره زربان چه می‌دانیم؟

زربان محصولی از شرکت بیتکس است. این شرکت در توسعه محصولات بلاکچین محور فعالیت می‌کند و از سال ۱۳۹۹ محصولات خود را به کاربران ایرانی عرضه کرده است. پلتفرم غیرمتمرکز زربان به عنوان یکی از محصولات شرکت بیتکس در فروردین سال ۱۴۰۲ شروع به ارائه خدمات روی شبکه اصلی (Mainnet) کرد و اولین نسخه خود را به کاربران ایرانی نشان داد. این پلتفرم با آگاهی رسانی درباره مزیت‌های دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز مخاطبان خود را با خدماتش آشنا کرده است. زربان در حال حاضر سه بخش بازار، صندوق زر و سپرده و وام دارد که هرکدام خدمات مختلفی به کاربران می‌دهند. تمامی خدمات زربان را همین حالا می‌توانید در پلتفرم زربان مشاهده کنید.

این پلتفرم وام دهی و سپرده گذاری ارز دیجیتال، بر بستر بلاکچین آربیتروم کار می‌کند و توکنی دارد به نام زر (ZAR) با ارزشی معادل هر واحد، ۱۰۰۰ تومان. توکن زر یک استیبل کوین است که با استاندارد ERC20 توسعه یافته و پشتوانه آن وثیقه کریپتویی است. کاربران با وثیقه کردن رمزارزهای خود، زر را مینت یا ایجاد می‌کنند و در اصل یک موقعیت بدهی ریالی ایجاد می‌کنند. دلیل اصلی اقتصادی‌ای که می‌تواند این توکن را جذاب کند، وضعیت تورمی ریال است. اینکه بتوان در مقابل رمزارزهای خود موقعیت بدهی ریالی ایجاد کرد، قدرت نقدینگی را بیشتر می‌کند و اجازه می‌دهد که بدون گیر افتادن در موج‌های تورمی، بتوان از دارایی استفاده‌ مناسب کرد.

برای کسانی که ZAR دریافت می‌کنند امکاناتی مانند ایجاد استخر نقدینگی در یونی سواپ و سپس دریافت توکن LP به عنوان وثیقه در نظر گرفته شده که این فرآیند را سودآورتر هم می‌کند. عمیق‌تر کردن استخرهای نقدینگی یونی سواپ، هم اکنون اصلی‌ترین تمرکز زربان است.

زربان چطور کار می‌کند؟

کاربران می‌توانند بدون نیاز به ثبت نام و احراز هویت با زربان کار کنند. دلیل این امر، همان غیرمتمرکز بودن «زربان» است. در پلتفرم‌های غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین و قراردادهای هوشمند، کاربران نیازی ندارند که خود را به پلتفرم ارائه کننده خدمات بشناسانند. آن‌ها فقط با اتصال کیف پول ارز دیجیتال یا والت خود به پلتفرم، از خدمات زربان استفاده می‌کنند. مزیت استفاده از وام زربان این است که شما به نسبت هر پلتفرم وام دهی دیگر، بهره کمتری پرداخت می‌کنید و محدودیت زمانی برای بازپرداخت وام ندارید. نحوه محاسبه کارمزد وام ارز دیجیتال در زربان به صورت افکتیو (نرخ موثر) است و شما هر بار که بخشی از وام خود را تسویه می‌کنید بهره پرداختی به نسبت بدهی باقی‌مانده شما محاسبه می‌شود نه کل مبلغی که از ابتدا وام گرفته‌اید.

حالت غیرموثر در پلتفرم‌های وام دهی دیگر به این صورت است که مثلا شما یک وام ۱۰۰ میلیونی با نرخ ۲۳ درصد سالانه گرفته‌اید، در ماه ۱۱ شما در آخرین قسط خود، باز هم بهره کل وام را پرداخت می‌کنید با اینکه تقریبا تمام وام خود را تسویه کرده‌اید!

آیا زربان قابل اعتماد است؟

زربان چند ویژگی قابل توجه دارد که با دانستن آن‌ها می‌توانیم تصمیم بگیریم به آن اعتماد کنیم یا نه:

۱. غیرمتمرکز بودن: تا کنون پلتفرم‌های وام‌دهی ارزدیجیتال در ایران، همگی از سیستم متمرکز استفاده کرده‌اند. یعنی شما مثلا بیت کوین خود را می‌دهید و تومان دریافت می‌کنید ولی بیتکوین شما از دسترس شما خارج است. یعنی مالکیت آن از شما گرفته می‌شود و اگر پلتفرم وام‌دهی، به هر دلیلی متوقف شود شما به دارایی خود دسترسی ندارید. در زربان تمام فرایندها روی بلاکچین و مبتنی بر قراردادهای هوشمند انجام می‌شود و هیچ کس به جز شما به دارایی‌تان دسترسی ندارد. کسی نمی‌تواند دارایی شما را بردارد جز خودتان.

۲. اعتبارسنجی کدهای منبع باز: تمامی کدهای زربان از سوی پلتفرم‌های اعتبارسنجی، بررسی و تایید شده‌اند. با نگاهی به وبسایت آدیت یا اعتبارسنج آدیت وان می‌بینید که زربان به عنوان پلتفرمی امن و قابل اعتماد در حوزه دیفای شناخته شده و تاییدیه‌های لازم را کسب کرده است.

۳. کدهای تست شده: درست است که زربان اولین پلتفرم وام‌دهی غیرمتمرکز در ایران است ولی چند نمونه معتبر خارجی در همین حوزه وجود دارد مانند میکردائو و پروتکل آوه که سال‌هاست خدمات مالی غیرمتمرکز را به علاقه‌مندان دیفای عرضه می‌کنند. مکانیزم زربان در واقع فورکی از میکردائو و پروتکل آوه است که امتحان خود را در دنیای دیفای پس داده‌اند.

۴. قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند (Smart Contract) کدهای لازم‌الاجرا و غیرقابل تغییری هستند که وظیفه اجرای دستورالعمل‌ها را دارند. در زربان بیش از ۳۰ قرارداد هوشمند مسئولیت اجرای فرآیندها را برعهده دارند که همگی بررسی و اعتبارسنجی شده‌اند.

حرف از اعتماد شد و جا دارد از یک پروژه با تشابه اسمی یاد کنیم به نام زر کوین. از آنجایی که نام توکن زربان هم ZAR است ممکن است این شائبه به‌ وجود بیاید که آیا بین این دو، ارتباطی هست؟

هادی مصلحی، یکی از هم‌بنیانگذاران زربان در این باره می‌گوید: «ما از سال گذشته مشغول توسعه زربان بودیم و وقتی اسم زربان را برای کانسپت استیبل کوین غیرمتمرکز خودا انتخاب کردیم، فکر نمی‌کردیم پروژه‌ای با تشابه تقریبی اسمی وجود داشته باشد که چند ماه بعد کلاهبرداری آن اعلام شود. پس از اینکه از این اتفاق مطلع شدیم به تغییر نام زربان و توکن زر فکر کردیم و جلساتی پیاپی تشکیل دادیم اما دیگر برای چنین تغییر بزرگی در نام و ۳۴ اسمارت کانترکت دیر شده بود. ما در حال آدیت و دریافت تاییدیه‌های امنیتی آدیت وان بودیم و هر نوع تغییری می‌توانست ما را ماه‌ها از عرضه نهایی محصولی که نتیجه یک سال تلاش‌مان بود دور کند. بنابراین تصمیم گرفتیم زربان را با همین نام منتشر کنیم و به هوشمندی و دقت مخاطبانمان برای تشخیص یک استیبل کوین غیرمتمرکز اعتبارسنجی شده از سوی جامعه بین‌المللی بلاکچین در مقابل یک پروژه کلاهبرداری بی‌نام و نشان اعتماد کنیم.  تلاش ما این است که زربان، جای خود را با خوشنامی خود بین علاقه‌مندان به دیفای و دنیای مالی آینده باز کند.»

پلتفرم‌های غیرمتمرکز به مرور جای پلتفرم‌های سنتی را خواهند گرفت و دلیل آن کم‌هزینه بودن، سرعت بیشتر، محدودیت کمتر و امکانات بیشتر است. زربان به عنوان یکی از این پلتفرم‌ها و اولین پلتفرم دیفای در ایران این راه را باز کرده و نوید آینده‌ای متفاوت را به علاقه‌مندان ایرانی می‌دهد.