ولو (Valve) یک شرکت آمریکایی توسعهدهنده و ناشر بازیهای ویدیویی و یکی از بازیگران اصلی صنعت بازیسازی است.
ولو (Valve) سازنده و ناشر آمریکایی بازیهای ویدیویی و یکی از بازیگران اصلی صنعت بازیسازی محسوب میشود. در این مطلب به سراغ تاریخچه ولو میرویم تا ببینیم این شرکت چگونه توانسته است به یکی از غولهای دنیای بازی تبدیل شود.
از محصولات اصلی ولو میتوان به پلتفرم استیم (Steam) اشاره کرد که پلتفرم توزیعکننده بازی و نرمافزارهای مرتبط با آن است. این شرکت چند مجموعه بازی محبوب در ژانرهای مختلف را در کارنامه خود دارد که ژانر تیراندازی اولشخص مهمترین آنهاست. از میان محبوبترین بازی های ولو که باعث به شهرت رسیدن این شرکت شدهاند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تقریباً هر کسی که زمانی به بازیهای کامپیوتری علاقهمند بوده، بازی تیراندازی اولشخص کانتر استرایک یا همان کانتر معروف، شاخصترین محصول ولو را تجربه کرده است. کانتر استرایک یا ضربت بر محور تقابل بین یک گروه تروریست و یک گروه ضدتروریست ایجاد شده. در این بازی از یک سو گروه تروریست بمبگذاری میکند و از سوی دیگر گروه ضدتروریست باید بمبها را در زمان مشخص خنثی و تروریستها را نابود کند. کانتر یکی از تأثیرگذارترین بازیهای تاریخ ژانر تیراندازی اولشخص است.
این بازی که میتوان آن را با مود چندنفره و بهشکل رقابت گروهی یا انفرادی نیز تجربه کرد، باعث ایجاد یک جامعه رقابتی گسترده شده است. در سال ۲۰۱۱ بیش از ۲۵ میلیون نسخه از کانتر فروخته شد.
با آنکه بیش از دو دهه از انتشار نخستین نسخه کانتر میگذرد، اما هنوز هم جزو بازیهای محبوب و محبوبترین بازیهای ولو محسوب میشود و حتی نسل جدید گیمرها نیز به آن علاقهمند هستند.
ارزش کنونی ولو که دفتر مرکزی آن در شهر بلویو آمریکا واقع شده، ۱۰ میلیارد دلار است و یکی از شرکتهای یونیکورن آمریکایی محسوب میشود. جالب است بدانید که این شرکت توانایی رقابت با شرکتهای بزرگ بازیسازی ازجمله نینتندو را دارد.
یکی از ویژگیهای شاخص ولو در ابتدای فعالیتش، عدم وجود ساختار سلسلهمراتبی سازمانی (رابطه رئیس و مرئوسی بین کارمندان) در آن بود؛ زیرا سیاستگذاران شرکت معتقد بودند وجود چنین ساختاری مانع پیشرفت شرکت میشود؛ البته اتخاذ چنین رویکردی برای اداره ولو باعث لغو پروژه ساخت بسیاری از بازیها شد؛ زیرا متقاعدکردن تمام کارمندان طراح بازی برای کارکردن روی پروژهای خاص، دشوار بود؛ همچنین بهتدریج مشخص شد که عدم وجود ساختار سلسلهمراتبی در شرکت سرعت روند پیشرفت آن و ساخت محصول نهایی را کاهش میدهد.
توسعهدهندگان بازی ولو برای رفع باگهای بازیها و خطاهای طراحی آنها، با اجرای بازیها، آنها را از مراحل ابتدایی توسعه بررسی میکنند. ولو تمام طراحان بازی خود را زبانشناسان تجربی میداند.
ولو در سال ۱۹۹۶ به دست گیب نیوئل (Gabe Logan Newell) و مایک هرینگتون (Mike Harrington)، دو کارمند سابق مایکروسافت تأسیس شد. نیوئل ۱۳ سال در مایکروسافت روی ساخت نسخههای مختلف ویندوز ازجمله ویندوز ۹۵ کار میکرد؛ اما تصمیم گرفت با سرمایهگذاری مشارکتی و با مشارکت هرینگتون، همکار خود، کسبوکار مستقلی را تشکیل دهد و این تصمیم منجر به تأسیس ولو شد؛ البته هرینگتون مدتی پس از تأسیس ولو، آن را ترک کرد و نیوئل نفر اول آن شد.
اولین بازی ساخت ولو یعنی بازی تیراندازی اولشخص (FPS) «نیمهجان: نیروی مهاجم» (Half-Life: Opposing Force)، در سال ۱۹۹۸ ساخته شد. این بازی موفقیت تجاری بزرگی برای ولو بود و با سناریوی قوی، واقعگرایی و روایت یکپارچه خود توانست نظر گیمرها را به خود جلب کند و در ژانر تیراندازی اولشخص تا مدتها تأثیرگذار باشد.
ولو در سال ۲۰۰۱ دو مجموعه جدید این بازی به نام «نیمهجان: آبیپوش» (Half-Life: Blue Shift) و «نیمهجان: تباهی» (Half-Life: Decay) را نیز منتشر کرد.
ولو در سال ۱۹۹۸ شرکت نرمافزاری «تیاف سافتور» (TF Software) را خرید. تیاف سافتور بازی محبوب تیراندازی اولشخص تیم فورترس را با موتور بازی کوئیک (Quake engine) ساخت و سپس آن را با موتور بازی گلد اس.آر.سی (Gold Src) بازسازی و با عنوان تیم فورترس کلاسیک در سال ۱۹۹۹ برای ولو منتشر کرد.
در همان سال ولو کیت توسعه نرمافزاری را برای موتور بازی گلد اس.آر.سی منتشر کرد. این کیت امکان ایجاد مودهای متعدد در بازی توسط بازیکنان را ایجاد میکرد.
ولو توسعهدهندگان یکی از مدهای محبوب تیم فورترس، یعنی کانتر استرایک را بهمنظور ایجاد این مود در قالب یک بازی مستقل به همین نام استخدام کرد. ایجاد بازی کانتر استرایک در سال ۲۰۰۰ همچون نخستین مجموعه بازی نیمهجان موفقیت بزرگی را برای ولو به ارمغان آورد.
نسخههای بعدی کانتر به شرح زیر هستند:
ولو در سال ۲۰۰۰ با مشارکت سیسکو سیستمز (Cisco Systems) که در حوزه ارائه سختافزارهای شبکه و تجهیزات مخابراتی فعالیت میکرد، پروژهای مبتکرانه با عنوان پاور پلی (Powerplay) را جهت کاهش تأخیر در بازیهای آنلاین آغاز کرد.
هدف این پروژه استفاده از یکسری پروتکلها و استانداردهای توسعه در سطح تجهیزات روتر برای بهبود عملکرد شبکه بود. منظور از تجهیزات روتر، تجهیزات مورد استفاده برای مسیریابی بستههای داده و هدایت درست آنها برای رسیدن به مقصد موردنظرشان است.
ولو در آن زمان مدعی بود پروژه پاور پلی میتواند بازی آنلاین گیمری را که درحال استفاده از اینترنت دارای پینگ ۱۰۰۰ میلیثانیهای است با گیمر دیگری که از کانکشن لن استفاده میکند، بدون وجود مشکل خاصی امکانپذیر کند. به بیان سادهتر، ولو مدعی بود پاور پلی مشکل پینگ بالا برای بازی را برطرف کرده است.
ولو پروژه پاور پلی را در دو فاز جداگانه تحت عنوان پاور پلی 1.0 جهت ارتقای کیفیت سرویس بازی آنلاین خود و پاور پلی 2.0 جهت ارتقای عملکرد آن، اجرا کرد؛ البته این پروژه تنها یک سال پس از آغاز اجرا بهدلیل تحمیل هزینه زیاد به شرکتهای ارائهدهنده سرویس اینترنت (ISPها)، در سال ۲۰۰۱ متوقف شد.
تقریباً ۲۰ سال است که رقابتهای بازی کانتر درحال برگزاری هستند. نخستین دوره این رقابتها در سال ۲۰۰۰ در رویداد «لیگ حرفهای ورزشکاران سایبری» (Cyberathlete Professional League) برگزار شد. رقابتهای کانتر تا سال ۲۰۰۷ جزو بزرگترین تورنمنتهای رقابتی کانتر بود. این رقابتها در دورههای مختلف رویداد لیگ حرفهای ورزشکاران سایبری و دورههای مختلف رویداد «بازیهای سایبری جهانی» (World Cyber Games یا WCG) موسوم به المپیک ورزشهای الکترونیک برگزار میشد.
از سال ۲۰۱۳ خود ولو میزبانی رقابتهای کانتر را در رویدادی تحت عنوان «کانتر استرایک: مسابقات تهاجمی بزرگ جهانی» (Counter-Strike: Global Offensive Major Championships) یا بهاختصار CS:GO با جوایز بزرگ بر عهده گرفته است.
نخستین دوره این رقابت در سال ۲۰۱۳ با حضور ۱۶ تیم و توزیع جایزه ۲۵۰ هزار دلاری بین تیمها آغاز شد. جدیدترین دوره کانتر استرایک: مسابقات تهاجمی بزرگ جهانی هم در سال ۲۰۲۲ با حضور ۲۴ تیم و جایزه یک میلیون دلاری برگزار شد.
ولو در سال ۲۰۰۳ نخستین نسخه مجموعه بازی «دوتا» (Dota) با «عنوان دفاع از باستانیان» (Defense of the Ancients یا Dota) را با ژانر استراتژیک معرفی کرد. دوتا پیرامون نبردی فانتزی بین ابرقهرمانان فانتزی دو قبیله باستانی و دفاع این ابرقهرمانان از قلمروی قبیله خود شکل گرفته است.
دوتا درحقیقت یک مود میدان نبرد چندنفره آنلاین محسوب میشود. دوتا توسط طرفداران بازی «وارکرفت ۳: پادشاهی آشوب» (Warcraft III: Reign of Chaos) و نسخه توسعهیافته آن، یعنی «وارکرفت ۳: تخت یخزده» (Warcraft III: The Frozen Throne) ایجاد شده است. نسخه دوم این بازی در سال ۲۰۱۳ منتشر شد.
در سال ۲۰۲۰ نیز نسخه جدیدی از این بازی با عنوان «دوتا آندرلُردز» (Dota Underlords) برای پلتفرمهای اندروید، iOS، مک اواس، لینوکس و ویندوز منتشر شد که درحقیقت سبکی شبیه به بازی شطرنج دارد. این بازی از قابلیت Cross platform play پشتیبانی میکند. بنابراین دو گیمر در دو پلتفرم مختلف (گوشی و کامپیوتر) میتوانند آن را همزمان باهم انجام دهند.
ولو در سال ۲۰۰۳ بازی «روز شکست» (Day of Defeat) را با ژانر تیراندازی اولشخص تیمی (این بازی فاقد مد تکنفره است) آنلاین منتشر کرد. این بازی درحقیقت نسخه تغییریافته بازی نیمهجان در سال ۱۹۹۸ است. داستان روز شکست براساس اتفاقات رخداده در جبهه اروپای جنگ جهانی دوم در جبهه غرب شکل گرفته است. نسخه دوم روز شکست با عنوان «روز شکست: سورس» (Day of Defeat: Source) در سال ۲۰۰۵ برای ویندوز منتشر و توسط شرکت الکترونیک آرتز منتشر شد.
نخستین نسخههای بازی نیمهجان بهقدری محبوب شده بودند که ولو تنها شش ماه پس از عرضه نیمهجان: تباهی، پروژه ساخت بازی «نیمهجان ۲» (Half-Life 2) را نیز با موتور بازی ایجادشده توسط طراحان خود شروع کرد. این بازی در رویداد E3 2003 معرفی و در سال ۲۰۰۴ برای پلتفرمهای ویندوز، پلیاستیشن ۳ و ایکس باکس ۳۶۰ منتشر شد. منتقدان نیمهجان ۲ را تحسین کردهاند.
در نیمهجان ۲ از سیستمهای نرمافزاری شبیهسازی حرکات فیزیکی پیشرفتهای استفاده شد و در مقایسه با نسخه اول، بیشتر روی شخصیتهای بازی و روایت آن تمرکز شده بود. نسخههای جدید این بازی با عنوان «نیمهجان ۲: قسمت ۱» (Half-Life 2: Episode One) و «نیمهجان ۲: قسمت ۲» (Half-Life 2: Episode Two) بهترتیب در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ منتشر شدند. نیمهجان ۲ نیز همچون نخستین نسخه این بازی موفقیت خوبی بهدست آورد و فروش آن در سال ۲۰۱۱ به ۱۲ میلیون نسخه رسید.
ولو در سال ۲۰۰۵ بازی نیمهعمر ۲: ساحل گمشده (Half-Life 2: Lost Coast) را که درحقیقت دنباله بازی نیمهجان ۲ بود، برای ویندوز منتشر کرد. این بازی نخستین بازی ولو بود که در آن به توسعهدهندگان اجازه داده میشد همزمان با پیشرفت گیمر در روند بازی، عناصر طراحی بازی را شرح دهند.
ولو در سال ۲۰۰۷ نسخه دوم بازی قلعه تیمی، یعنی بازی چندنفره «قلعه تیمی ۲» را نیز برای ویندوز، ایکس باکس ۳۶۰ و پلیاستیشن ۳ منتشر کرد. قلعه تیمی ۲ در سال ۲۰۱۰ برای مک او اس و در سال ۲۰۱۳ برای لینوکس نیز منتشر شد.
در همان سال بازی پازلی-سکویی و معمایی با عنوان «پورتال» نیز توسط ولو منتشر شد. این بازی بر مبنای پروژهای دانشجویی تحت عنوان نارباکولار دراپ (Narbacular Drop) توسعه داده شده بود. پورتال ابتدا برای ویندوز، ایکس باکس ۳۶۰ و پلیاستیشن ۳ و سپس برای مک اواس، لینوکس و اندروید منتشر شد. نسخه دوم پرتال، یعنی «درگاه ۲» یا «پرتال ۲» (portal 2) نیز در سال ۲۰۱۱ برای تمام پلتفرمهای مذکور (بهاستثنای اندروید) منتشر شد.
استیم در رویداد «کنفرانس توسعهدهندگان بازی ۲۰۰۲» (Game Developers Conference 2002) بهعنوان سرویس توزیع بازی کامپیوتری معرفی و در سال ۲۰۰۳ راهاندازی شد. راهاندازی استیم راهاندازی آن یکی از بزرگترین اتفاقات تاریخچه ولو است.
استیم که برای ولو همچون یک ویترین مغازه است، بهعنوان نرمافزار کلاینت نیز استفاده میشود. ولو از این پلتفرم بهعنوان روشی برای ارائه بهروزرسانیهای خودکار برای بازیهایش استفاده میکند. استیم اکنون ۵۰ تا ۷۰ درصد از سهم بازار دانلود بازیها را به خود اختصاص داده است. بیشترین درآمد ولو مربوط به استیم است و درآمد آن در سال ۲۰۱۷ ۴.۳ میلیارد دلار اعلام شد.
این درآمد درحقیقت مجموع مبلغ خرید بازیهای موجود در استیم در سال ۲۰۱۷ است. طبق تخمین انجامشده در سال ۲۰۱۸، حداقل ۱۸ درصد از فروش بازیهای پلتفرم کامپیوتر در سراسر جهان، از طریق استیم انجام شده است. در سال ۲۰۱۸ مجموع حجم بازیهای دانلودشده از شبکه استیم به ۱۵ میلیارد گیگابایت رسید!
لازم به ذکر است از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ امکان خرید بازیها از استیم با پرداخت بیتکوین از طریق سرویس پرداختی بیتپی (Bitpay) فراهم شد؛ اما این سرویس پرداختی بهدلیل نوسان زیاد قیمت بیتکوین و کارمزد بالا برای پرداخت با بیتکوین، متوقف شد.
استیک در ابتدا تنها بازیهای ولو را عرضه میکرد و در هنگام نصب بازی نیمهجان ۲، نصب این سرویس نیز اجباری بود؛ اما تنها یک سال بعد سایر بازیها را نیز منتشر کرد. ایجاد پلتفرم استیم این امکان را فراهم کرد که خود ولو ناشر بازیهایش شود.
استیم درحالحاضر بزرگترین پلتفرم توزیع بازیهای ویدیویی است. این پلتفرم در سال ۲۰۱۳، ۷۵ درصد از بازار بازیهای کامپیوتری را در اختیار داشت. استیم همچنین در سال ۲۰۲۱، ۳۴ هزار عنوان بازی ارائه داد و ماهانه بیش از ۱۳۲ میلیون کاربر فعال داشت.
این پلتفرم ویژگیهای زیادی دارد که شاخصترین آنها به شرح زیر است:
انتشار بازیهای شخص ثالث در استیم از سال ۲۰۰۵ با انتشار بازیهای «رگ دال کونگ فو» (Rag Doll Kung Fu) و «داروینیا» (Darwinia) آغاز شد.
شرکتهای بازیسازی «اسکوئر انیکس یوروپ» (Square Enix Europe)، «اید سافتویر» (Id Software) و کمپ کام (Capcom) نیز سال ۲۰۰۷ بازیهای خود را روی این پلتفرم منتشر کردند. در همان سال ۱۳ میلیون حساب کاربری در استیم ایجاد شد و تعداد عناوین موجود در آن به ۱۵۰ عنوان رسید.
در سال ۲۰۰۸ غولهای صنعت بازیسازی مثل یوبیسافت، اکتیویژن و الکترونیک آرتز مشارکت خود را با پلتفرم دیجیتال ولو برای انتشار بازیهای خود در آن آغاز کردند. شرکتهای تی اچ کیو، سگا و تیک-تو اینتراکتیو نیز در همین سال چنین مشارکتی را با ولو آغاز کردند.
در سال ۲۰۰۵ فوربس درآمد ناخالص تخمینی ولو را ۷۰ میلیون دلار اعلام کرد. در آن زمان شرکت تحلیلگری به نام «اسکرین دایجست» (Screen Digest) پیشبینی کرد که درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۰ به صدها میلیون دلار برسد.
در سال ۲۰۱۱ ارزش تخمینی شرکت بین ۲ تا ۴ میلیارد دلار اعلام شد. درضمن طبق ادعای نیوئل، ولو در آن سال موفق شد عنوان «منفعتبخشترین شرکت برای هر یک از کارکنان» را در میان شرکتهای آمریکایی بهدست آورد؛ زیرا تعداد کارمندان ولو در آن زمان ۲۵۰ نفر بود؛ بنابراین سودی که نصیب هر یک از کارمندان میشد، بیشتر از سود عایدی هر یک از کارمندان گوگل یا اپل بود!
ولو در سال ۲۰۰۸ این شرکت را به مالکیت خود درآورد. ترتل راک استودیوز بازیهای «لفت 4 دد» و «لفت 4 دد ۲» (Left 4 Dead 2) با ژانر ترسناک و تیراندازی اولشخص را برای ولو طراحی و تولید کرد.
این بازیها بهترتیب در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ برای ویندوز و ایکس باکس ۳۶۰ منتشر شدند (این دو بازی در سال ۲۰۱۰ برای مک اواس نیز منتشر شدند). ترتل راک استودیوز در سال ۲۰۱۰ به مشارکت خود با ولو پایان داد.
ولو در سال ۲۰۱۰ نسبت به سالهای گذشته بازیهای کمتری را منتشر کرد. این شرکت در این سال بهجای انتشار بازی، بیشتر روی طراحی و ساخت سختافزار تمرکز کرد. نیوئل قصد داشت شرکت بازیسازی خود را شبیه به نینتندو کند. نینتندو در کنار انتشار بازیهای مختلف، سختافزارهای موردنیاز خود را نیز تولید میکند. این اقدام باعث شده است که این شرکت بتواند بازیهای نوآورانه خود مثل سوپر ماریو ۶۴ را طراحی و تولید کند.
ولو در سال ۲۰۱۳ پروژهای تحت عنوان «پایپلاین» (Pipeline) را با حضور ۱۰ دانشآموز دبیرستانی برگزار کرد. این دانشآموزان با یکدیگر برای فراگیری اصول بازیسازی و ساخت محتوا برای بازی همکاری میکردند.
پروژه پایپلاین با هدف بحث با نوجوانان در مورد صنعت بازیسازی و پاسخگویی به سؤالات آنها در این زمینه ایجاد شد. درضمن کارمندان ولو قصد داشتند ببینند آیا آموزش دانشآموزان با حداقل تجربه ممکن در زمینه بازیسازی و استخدام آنها برای انجام این کار در شرکت بازیسازی مطرحی مثل ولو امکانپذیر است یا خیر.
نیوئل در سال ۲۰۱۳ در فرهنگستان هنر و علوم تعاملی (Academy of Interactive Arts & Sciences) تصمیم خود را برای مشارکت ولو با «جفری جیکوب آبرامز» (Jeffrey Jacob "J. J." Abrams) اعلام کرد. هدف این مشارکت ساخت فیلمی براساس بازی پورتال یا نیمهجان و احتمالاً یک بازی بود.
آغاز تلاش ولو برای طراحی و تولید سختافزارهای گیمینگ موفق و محبوب منجر به طراحی و ساخت یک کنسول خانگی و یک کنسول دستی موبایل توسط اینشرکت شد. درضمن تکاپوی ولو برای حضور گسترده در بازار سختافزارهای گیمینگ نیز باعث شد ولو شانس خود را در حوزه ساخت کنسول نیز امتحان کند؛ البته ساخت این کنسولها تاکنون باعث دستیابی این شرکت بازیسازی آمریکایی به موفقیت شاخصی نشده است.
شرکت بازیسازی آمریکایی با رونمایی از کنسولی به نام «استیم ماشین» (Steam Machine) در سال ۲۰۱۳ و آغاز عرضه آن در سال ۲۰۱۵، وارد بازار کنسول شد. طراحی این کنسول از اواخر سال ۲۰۱۲ شروع شد. ولو قصد داشت سیستمعامل استیم ماشین را براساس سیستمعامل لینوکس طراحی کند. درضمن ولو قصد داشت در این سیستم عامل از رابطه کاربری ۱۰ فوتی یا سه متری یا همان حالت بیگ پیکچر که ایجاد آن برای کنسول گیمینگ ضروری بود، استفاده کند.
استیم ماشین که روزنامهنگاران صنعتی ابتدا آن را با نام «استیم باکس» (Steam Box) معرفی کردند، با سیستمعامل اختصاصی ولو به نام «استیم او اس» (Steam OS) وارد بازار کنسول شد. نرمافزار استیم که قابلیت اجراشدن روی استیم اواس را نیز داشت، همراه با استیم ماشین معرفی شد؛ البته متأسفانه این کنسول موفقیتی بهدست نیاورد و عرضه آن در سال ۲۰۱۸ متوقف شد.
استیم ماشین بهعنوان دستگاه اختصاصی برای استفاده از پلتفرم استیم و برای اجرای بازی، پخش محتوا و بهرهمندی از سایر قابلیتهای این پلتفرم، طراحی شده بود. این کنسول بههمراه دستهای به نام «استیم کنترلر» (Steam Controller) عرضه میشد تا کاربران در هنگام استفاده از آن، تجربهای شبیه به استفاده از سایر کنسولها را داشته باشند.
استیم کنترلر با ظاهر، ساختار و چیدمانی شبیه به سایر دستههای کنسول، دارای شش دکمه، شانه و دستگیره است. این دسته قابل سفارشیسازی است. استیم کنترلر از تاچپدی با رزولوشن بالا مجهز به موتور هپتیک (لرزشی) نیز بهره میبرد. این موتور هپتیک با لرزش خود به برخی رویدادهای در حالت در بازی واکنش نشان میدهد.
درضمن دسته کنسول استیم ماشین مجهز به حسگر ژیروسکوپ است. ژیروسکوپ حرکت دادن دسته بهسمت اطراف توسط کاربر را تشخیص میدهد و مطابق آن عمل میکند. مثلاً میتوان در بازیهای ریسینگ با حرکت دادن دسته بهسمت راست، خودرو را بهسمت راست هدایت کرد
از دیگر قابلیتهای این دسته میتوان به امکان استفاده از تاچپد بهعنوان موس، امکان استفاده از آن با کامپیوتر اشاره کرد. امکانپذیربودن انجام تنظیمات موردنظر برای هر بازی مثل تنظیم میزان حساسیت دسته و تغییر وظیفه دکمهها یا بهاصطلاح ریمپکردن (remapping) نیز از قابلیتهای شاخص استیم کنترلر است.
گجت «استیم لینک» (Steam Link) یکی دیگر از وسایل جانبی استیم ماشین است. این گجت استریم محتوا روی مانیتور با استفاده از نرمافزار را برای گیمرها امکانپذیر میکند.
نیوئل برای عرضه اینمحصول ولو و استفاده از آن استراتژی خاصی را بهکار گرفت. ولو یک مدل پیشفرض از ماشین استیم تحت عنوان «بیگفوت» (bigfoot) را ایجاد کرد. ولو بیگ فوت را در اختیار شرکتهای سازنده کامپیوتر قرار داد تا این شرکتها تغییرات سختافزاری و نرمافزاری موردنظر خود را روی آن اعمال کند؛ به عنوان مثال، در مدل پیشفرض بهدلیل جلوگیری از افزایش اندازه کنسول و همچنین کاهش هزینه تولید آن، از درایو نوری استفاده نشده بود؛ اما شرکتهای کامپیوترسازی میتوانستند این سختافزار را به آن اضافه کنند.
در نمایشگاه CES 2014 نمونههای سفارشیسازیشده ماشین استیم توسط شرکتهای مختلف با ساختارهای سختافزاری نمایش داده شدند.
از میان شرکتهای ارائهدهنده نسخههای سفارشیسازیشده این کنسول ولو میتوان به شرکتهای زیر اشاره کرد:
نسخه ارائهشده توسط دیجیتال استرم دارای سیستم خنکسازی مایع بود. نسخههای مختلف دستگاه گیمینگ ولو براساس سختافزار دستگاه و شرکت ارائهدهنده آن با قیمتی بین ۴۹۹ تا ۶۰۰۰ دلار عرضه میشدند.
نیوئل قصد داشت قابلیت پخش محتوای دستگاه گیمینگ خود روی نمایشگرهای خارجی مختلف را بهعنوان اسکرین کست (screencast) نیز به کنسول شرکت خود اضافه کند. هدف نیوئل از انجام این کار امکانپذیر شدن استفاده از استیم ماشین با هر تلویزیون و نمایشگری بود.
نیوئل در زمان عرضه استیم ماشین اعلام کرد احتمالاً ولو در آینده نسخه جدیدی از استیم کنترلر را عرضه خواهد کرد. قرار بود این دسته با قابلیت دریافت دادههای زیستسنجی کاربران و ادغام آنها با ویژگیهای خاص دیگری برای پیادهسازی قابلیت ردیابی نگاه عرضه شود.
نیوئل در زمان معرفی و رونمایی کنسول ولو وعده دیگری هم داد. او گفت این شرکت قصد دارد در آینده علاوه بر ورود به بازار کنسولهای ثابت، در بازار کنسولهای موبایل نیز حضور یابد. درضمن او اعلام کرد ولو لپتاپها و تبلتهای خود را با سختافزار اختصاصیاش تحت عنوان «لیتل فوت» (Littlefoot) عرضه خواهد کرد.
در سال ۲۰۱۳ ابتدا ۳۰۰۰ نمونه آزمایشی استیم ماشین در اختیار توسعهدهندگان قرار گرفت. در سال ۲۰۱۴ در رویداد Steam Dev Days دو هزار نمونه آزمایشی دیگر از این دستگاه در اختیار توسعهدهندگان قرار داده شد. همچنین در سال ۲۰۱۳ نمونههای آزمایشی این کنسول با سختافزار بهینهسازیشده در اختیار ۳۰۰ کاربر قرار گرفت. سختافزار مورد استفاده برای این نمونههای آزمایشی به شرح زیر است:
در طراحی استیم ماشین، سیپییو، کارت گرافیک و پاور، هر کدام دارای سیستم گردش هوا و تهویه جداگانه بودند. درضمن ولو مدتی با AMD برای ایجاد سختافزار دارای لایسنس برای کنسولهای آینده خود همکاری کرد.
ولو قصد داشت با تقلید از نینتندو که کنسول موبایل دستی «گیم بوی» (Game boy) را تولید و در سال ۲۰۱۶ عرضه کرده بود، نسخه کنسول دستی ماشین استیم را با نامهای «» یا «اسمچ زیرو» (Smach Zero) یا استیم بوی (Steam boy) عرضه کند. ولو قصد داشت این کنسول دستی را با سیستمعامل استیم اواس، معماری ۳۲ بیتی و تراشههای سری G روانه بازار کند. قرار بود دکمههای SMACH Z ساختار و چیدمانی شبیه به استیم کنترلر داشته باشند.
درضمن این شرکت بازیسازی آمریکایی در سال ۲۰۱۷ نیز خبر تصمیم خود را برای عرضه SMACH Z با پردازنده Raven Ridge V1605B اعلام کرد. پردازنده مذکور درحقیقت یک شتابدهنده سختافزاری بود.
پس از اعلام این دو خبر در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷، چندین کمپین در این دو سال برای جمعآوری بودجه لازم برای ساخت کنسول دستی موردنظر ولو در سایت کیکاستارتر (Kickstarter) آغاز شد؛ اما هیچیک از آنها موفق به تأمین بودجه لازم نشدند. بنابراین اعضای تیم مسئول طراحی و ساخت این کنسول به نام تیم اسمچ در سال ۲۰۲۱ پایان این پروژه را اعلام کردند.
ناکامی ولو در پروژه ساخت استیم بوی، آن را ناامید نکرد و تلاشهای این شرکت برای ساخت یک کنسول موبایل موفق منجر به طراحی و ساخت کنسول موبایل «استیم دک» (Steam Deck) شد. استیم دک در سال ۲۰۲۱ رونمایی و در سال ۲۰۲۲ عرضه شد.
طراحی و ساختار این کنسول موبایل شبیه به کنسول دستی موفق «نینتندو سوئیچ» (Nintendo Switch) است. نحوه استفاده از استیم دک نیز درست مانند نینتندو سوییچ است. شما میتوانید کنسول دستی ولو را درست مانند نینتندو سوییچ به نمایشگر خارجی متصل کنید.
کنسول موبایل ولو دستگاهی با معماری ایکس ۶۴ است. شما میتوانید با نرمافزار «پروتون» (Proton) که نرمافزاری برای اجرای بازیهای ویندوز روی لینوکس است، تمام بازیهای لایبرری استیم ازجمله بازیهای ویندوز را با استیم دک تجربه کنید. درضمن سیستم استیم دک یک پلتفرم باز است. این سیستم به کاربران اجازه میدهد بازیهای سازگار با استیم او اس یا سایر سیستمعاملها را نصب کنند.
مهمترین مشخصات سختافزاری استیم دک به شرح زیر هستند:
مهمترین مشخصات نرمافزاری استیم دک به شرح زیر هستند:
ولو ابتدا روی طراحی و ساخت سختافزارهای واقعیت افزوده تمرکز کرد؛ اما نیوئل در سال ۲۰۱۳ بسیاری از کارمندان شرکت خود را با هدف تمرکز روی ساخت سختافزارهای واقعیت مجازی اخراج کرد. این شرکت با ساخت هدستهای واقعیت مجازی و بازیهای واقعیت مجازی وارد این حوزه شد.
ولو در سال ۲۰۱۵ با مشارکت شرکت اچتیسی، در رویداد MWC 2015 از هدست واقعیت مجازی اچتیسی «HTC Vive» رونمایی کرد. ولو با عرضه این هدست واقعیت مجازی در آن سال که تبوتاب زیادی برای تجربه بازیهای واقعیت مجازی وجود داشت، موفقیت ارزندهای کسب کرد.
اچتیسی وایو مختص کامپیوتر و با بازی سیستمعاملهای ویندوز و لینوکس سازگار است. اچتیسی وایو همراه با دو کنترلر مجهز به قابلیت ردیابی حرکت، مجهز به حسگرهای شتابسنج، ژیروسکوپ و مجاورت و ویژگی Chaperone جهت ردیابی حرکات کاربر و جلوگیری از برخورد او با دیوارها و موانع مجازی در بازی، عرضه شده است.
از ویژگیهای شاخص اچتیسی وایو میتوان به سیستم ردیابی (tracking system) جهت تبدیل کنترلرها به اشیای مجازی (مثل شمشیر) و برقراری ارتباط بیسیم بین هدست با وسایل جانبی آن مثل کنترلرها و نمایشگر OLED با رزولوشن ۱۰۸۰ در ۱۲۰۰، نرخ رفرش ۹۰ هرتزی و زاویه دید ۱۱۰ درجه اشاره کرد.
ولو در سال ۲۰۱۹ نسل دوم هدست واقعیت مجازی خود با نام «ولو ایندکس» (Valve Index) را نیز عرضه کرد.
از ویژگیهای شاخص ولو ایندکس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ولو علاوه بر تولید و عرضه هدستهای واقعیت مجازی، بازیهای واقعیت مجازی خود را نیز منتشر کرده است. درضمن بخش Steam VR را نیز در پلتفرم استیم، برای پشتیبانی از بازیهای واقعیت مجازی ایجاد کرده. این پلتفرم بازیهای واقعیت مجازی از سیستمعاملهای ویندوز، مک اواس و لینوکس پشتیبانی میکند.
ولو طراحی و ساخت بازیهای واقعیت مجازی را از سال ۲۰۱۶ آغاز کرد. این شرکت در نخستین اقدام خود در این راستا، در سال ۲۰۱۶ از کلکسیون بازی «لب» (The Lab) رونمایی کرد. این بازی کلکسیونی از بازیهای واقعیت مجازی است.
در لب که در محیطی کاملاً سهبعدی جریان دارد، بازیکنان باید با استفاده از هدست اچتیسی وایو و کنترلرهای آن وارد محیط بازی شوند. گیمرهای این بازی میتوانند در محیط مجازی بازی که در همان محیط فیزیکیشان ایجاد میشود، ماجراجویی کنند.
درضمن آنها میتوانند کارهای سرگرمکنندهای مثل تخریب با توپ نظامی و دفاع از یک قلعه نظامی را که مورد هجوم دشمنان قرار گرفته است نیز در بازی تجربه کنند.
یکی از بازیهای لب شما را بهصورت مجازی وارد بدن انسان میکند و میتوانید بخشهای مختلف بدن انسان و بافتهای زیستی آن را مشاهده کنید. در یکی دیگر از بازیهای این کلکسیون بازیهای واقعیت مجازی، با اجرام منظومه شمسی احاطه میشوید و میتوانید آنها را بردارید و جابهجا یا حتی پرتاب کنید.
اگر علاقهمند به تعمیر ربات هستید، میتوانید با یکی دیگر از بازیهای لب وارد آزمایشگاهی مجازی برای تعمیر ربات شوید.
ولو مدتی پس از انتشار لب، تلاش برای ساخت بازیهای واقعیت مجازی بلاک باستر با گرافیک بالا را آغاز کرد. این شرکت در سال ۲۰۱۶ موفق به توسعه نسخه واقعیت مجازی بازی نیمهجان شد. نسخه نهایی این بازی با نام «نیمهجان: الیکس» (Half-Life: Alyx) منتشر در سال ۲۰۲۰ شد. نیمهجان الیکس با تلاش بزرگترین گروه سازنده بازی ولو در تاریخ این شرکت ساخته شده است.
این بازی واقعیت مجازی با ژانر تیراندازی اولشخص، موفقیت بسیار خوبی بهدست آورد. نیوئل اعلام کرد موفقیتآمیزبودن این بازی، ولو را مشتاق به ارائه تعداد بیشتری از بازیهای واقعیت مجازی کرده است. نیمهجان: الیکس علاوه بر هدستهای اچتیسی وایو و ولو ایندکس، از هدستهای واقعیت مجازی آکیولوس ریفت (Oculus Rift) و آکیولوس کوئست (Oculus Quest)، از تمام هدستهای واقعیت ترکیبی ویندوز نیز پشتیبانی میکند.
در سال ۲۰۱۷ کمیسیون اروپا در مورد انجام اقدامات ضدرقابتی توسط ولو، مخصوصاً استفاده از ابزار مسدودسازی جغرافیایی یا ژئوبلاکینگ (Geo-blocking) در پلتفرم استریم تحقیق کرد. ولو از این ابزار بهمنظور جلوگیری از دسترسی ساکنان کشورهای خاص به بازیهای موجود و همچنین کلیدهای برخی از بازیها در استیم استفاده میکرد؛ اما این شرکت برای تبرئهشدن از اتهامات واردشده به خود دستبهکار شد.
شرکت در بررسیهای خود اعلام کرد تنها ۳ درصد از بازیهای موجود روی پلتفرم دیجیتالیاش با استفاده از ابزار ژئوبلاکینگ از دسترس خارج شده است. همچنین مدعی شد استفاده از این ابزار مسدودسازی برای ساکنان کشورهای اروپایی در سال ۲۰۱۵ متوقف شده است.
ولو در سال ۲۰۱۸ یک بازی دیجیتالی جمعآوری کارت با نام «آرتیفکت» (Artifact) را برای سیستمعاملهای ویندوز، مک اواس و لینوکس منتشر کرد. آرتیفکت براساس جهان ایجادشده در بازی «دوتا ۲» (Dota 2) که یک بازی آنلاین چندنفره مبارزه در میدان جنگ محسوب میشود، ساخته شده است. در ایجاد داستان این بازی، بیشتر روی مبارزه تنبهتن تمرکز شده است.
آرتیفکت توسط ریچارد چانینگ گارفیلد (Richard Channing Garfield)، خالق بازی «سحر و جادو: گردهمایی» (Magic: The Gathering) طراحی و ساخته شده است. این بازی، اولین بازی کارتی تجاری محسوب میشود که در سال ۱۹۹۳ عرضه شده است و در سال ۲۰۱۸ تقریباً ۳۵ میلیون بازیکن داشت. در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ بیش از ۲۰ میلیارد کارت در این بازی ایجاد شد؛ بنابراین میتوان گفت یکی از موفقترین بازیهای کارتی است.
ولو در سال ۲۰۱۹ نخستین دوره «جشنواره بازی استیم» (Steam Game Festival) را به مدت یک هفته برگزار کرد. هدف از برگزاری این جشنواره نمایش تعداد زیادی از دموهای منتخب بازیهای عرضهشده و بازیهایی بود که بهزودی عرضه میشدند. فروش بازیهای عرضهشده، از دیگر اهداف ولو برای برگزاری جشنواره استیم بود.
ولو در سال ۲۰۲۱ همکاری خود را با نتفلیکس جهت ساخت سریال انیمیشن «دوتا: خون اژدها» (dota:blood dragon) براساس بازی دوتا آغاز کرد. پخش این انیمیشن از مارس ۲۰۲۱ آغاز شد.
ولو در سال ۲۰۲۰ سرویس «استیم کلود پلی» (Steam Cloud Play) را ایجاد کرد. این سرویس ذخیره بازی در سرویس فضای ابری منتخب توسعهدهندگان و ناشران بازیهای استیم را برای کاربران این پلتفرم امکانپذیر کرده است؛ البته اکنون استفاده از استیم کلود پلی تنها از طریق سرویس کلود گیمینگ انویدیا، یعنی «جیفورس نو» (GeForce Now) امکانپذیر است.
ولو شرکت بازیسازی آمریکایی فعال در حوزه ساخت و توزیع بازی (بهخصوص بازیهای دارای ژانر تیراندازی اولشخص)، ساخت کنسول و هدستهای واقعیت مجازی و بازیهای واقعیت مجازی است.
مجموعه بازیهای کانتر-استرایک (Counter-Strike) یا همان کانتر معروف و هف لایف یا نیمهجان (Half-Life)، محبوبترین بازیهای ولو هستند.
این شرکت بازیسازی در سال ۱۹۹۶ به دست گیب نیوئل (Gabe Logan Newell) و مایک هرینگتون (Mike Harrington)، دو کارمند سابق مایکروسافت تأسیس شد.
پاسخ ها