ضعف عمومی؛ علل پنهانی و راهکارهای ساده برای رفع آن

ضعف عمومی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های مختلف باشد

 

آیا احساس خستگی و ضعف مفرط دارید؟ دلایل مختلفی ممکن است باعث ایجاد ضعف عمومی شود. در این مقاله از به بررسی جامع علل، علائم و راه‌های درمان ضعف عمومی می‌پردازیم تا بتوانید علت اصلی این مشکل را شناسایی کرده و برای رفع آن اقدام کنید.

ضعف عمومی یا آستنیا می‌تواند هم خستگی جسمی و در برخی موارد خستگی ذهنی ایجاد کند. حرکت دادن بدن به دلیل کمبود انرژی، گرفتگی عضلات یا اسپاسم دشوار یا غیرممکن می‌شود. برخی افراد ضعف را در ناحیه خاصی از بدن مانند بازوها یا پاها تجربه می‌کنند. برخی دیگر ممکن است ضعف سراسری را تجربه کنند که اغلب نتیجه عفونت باکتریایی یا ویروسی مانند آنفلوآنزا یا هپاتیت است. ضعف ممکن است موقتی باشد، اما در برخی موارد مزمن یا مداوم است. در مورد علائم و علل احتمالی ضعف عمومی و زمانی که باید با پزشک خود صحبت کنید، بیشتر بدانید.

 

ضعف می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابط اجتماعی تأثیر بگذارد

 

چه چیزی باعث ضعف عمومی می‌شود؟

ضعف عمومی یا آستنیا یک اصطلاح گسترده برای توصیف خستگی و ضعف کلی است و منجر به علائم جسمی و ذهنی می‌شود. اگر علائم احتمالی ضعف عمومی را تجربه می‌کنید، شناسایی و درمان علت اصلی آن مهم است. چندین علت بالقوه وجود دارد که باید با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید.

 

شرایط سلامتی زمینه‌ای

برخی شرایط سلامتی زمینه‌ای ممکن است باعث خستگی و ضعف عمومی شوند، از جمله:

• آنفلوآنزا

• بیماری تیروئید

• کم‌خونی

• بیماری سلیاک

• سندرم خستگی مزمن

• فیبرومیالژیا

• افسردگی

• اضطراب

• کمبود خواب

• آپنه خواب

• دیابت کنترل نشده یا تشخیص داده نشده

• نارسایی احتقانی قلب

• کمبود ویتامین B-12

• سرطان

• سکته مغزی

• حمله قلبی اگرچه ضعف ناشی از سرطان ممکن است به آرامی در طول یک دوره طولانی ظاهر شود، ضعف ناشی از حمله قلبی یا سکته مغزی اغلب بلافاصله رخ می‌دهد.

 

عوارض جانبی داروها

عوارض جانبی برخی داروها ممکن است باعث ضعف عمومی شود، از جمله:

• آرام‌بخش‌های خفیف برای درمان اضطراب

• ضد افسردگی‌ها

• آنتی‌هیستامین‌ها

• شیمی‌درمانی

• اوپیوئیدها مصرف بیش از حد داروها و ویتامین‌ها نیز ممکن است منجر به ضعف عمومی شود.

 

پیری طبیعی

برخی شرایط که به عنوان بخشی از پیری بیشتر دیده می‌شوند نیز ممکن است منجر به ضعف عمومی شوند. احتمالات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برخی بیماری‌های عضلانی

• آرتروز

• بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)

• بیماری کلیوی

• بیماری کبدی

• بی‌خوابی یا سایر اختلالات خواب

 

سایر علل

سایر علل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسیب عصبی یا عضلانی

• بیماری‌های تاثیرگذار بر اعصاب یا عضلات

• مسمومیت

• عدم مصرف یک رژیم غذایی متعادل

• سبک زندگی کم تحرک

 

فعالیت بدنی منظم بخشی از درمان جامع ضعف است

 

علائم و نشانه های ضعف عمومی

ضعف موضعی

اگر در یک ناحیه از بدن خود احساس ضعف می‌کنید، ممکن است متوجه شوید که نمی‌توانید آن قسمت از بدن خود را به طور موثر حرکت دهید. همچنین ممکن است تجربه کنید:

• حرکت کند یا تاخیری

• لرزش غیرقابل کنترل یا رعشه

• گرفتگی عضلات

• اسپاسم عضلانی

 

ضعف بدن کامل

ضعف بدن کامل باعث می‌شود احساس خستگی کنید، شبیه به احساسی که هنگام ابتلا به آنفلوآنزا دارید. این به عنوان خستگی شناخته می‌شود، اما ممکن است بدون احساس خستگی نیز ضعف بدن کامل را تجربه کنید.

برخی از افرادی که ضعف بدن کامل را تجربه می‌کنند، همچنین تجربه می‌کنند:

• تب

• علائم شبیه آنفلوآنزا

• درد در ناحیه آسیب دیده

 

علائم اورژانسی

اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید باید با پزشک خود تماس بگیرید:

• سرگیجه

• سبکی سر

• گیجی

• مشکل در صحبت کردن

• تغییرات بینایی

• درد قفسه سینه

• مشکل در تنفس

 

تشخیص ضعف عمومی

گزینه‌های درمانی بسیاری برای ضعف وجود دارد. تعیین علت اصلی به پزشک شما کمک می‌کند تا بهترین روش درمان را تعیین کند. هنگامی که به پزشک مراجعه می‌کنید، او علائم شما را بررسی می‌کند. او از شما می‌پرسد که چه زمانی شروع به تجربه علائم کرده‌اید. این به پزشک شما کمک می‌کند تا بهتر بفهمد چه چیزی ممکن است باعث احساس ضعف شما شود.

 

پزشک شما ممکن است از شما بخواهد نمونه ادرار بدهید. همچنین ممکن است درخواست نمونه خون کند. آزمایشگاه این نمونه‌ها را برای علائم عفونت و شرایط پزشکی احتمالی که ممکن است باعث ضعف شوند، آزمایش می‌کند.

 

اگر درد دارید، پزشک شما ممکن است برای بررسی ناحیه، آزمایش تصویربرداری نیز تجویز کند. آزمایش‌های تصویربرداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

√ اشعه ایکس

√ اسکن MRI

√ سیتی اسکن 

√ سونوگرافی

اگر پزشک شما مشکوک به حمله قلبی یا سکته مغزی هستید یا داشته‌اید، یک اسکن مغز و الکتروکاردیوگرام تجویز خواهد کرد.

 

رژیم غذایی متعادل یکی از عوامل مهم در پیشگیری از ضعف

 

گزینه های درمان ضعف عمومی

پس از اینکه پزشک شما علت ضعف شما را تشخیص داد، گزینه‌های درمانی را بر اساس تشخیص با شما در میان خواهد گذاشت. در اینجا برخی از علل شایع و درمان‌های مربوطه آورده شده است:

 

کم‌آبی بدن

اگر دچار کم‌آبی هستید، افزایش مصرف مایعات می‌تواند کمک‌کننده باشد. با این حال، اگر علائم شدید کم‌آبی را نشان می‌دهید، ممکن است به درمان بیمارستانی نیاز داشته باشید.

در بیمارستان، مایعات را از طریق خط وریدی (IV) دریافت خواهید کرد. ممکن است به دارو برای افزایش فشار خون نیز نیاز داشته باشید. در این مرحله، ضعف ممکن است شروع به کاهش کند.

 

کم‌خونی

اگر ضعف شما به دلیل کم‌خونی است، ممکن است در صورت کمبود آهن به مکمل آهن نیاز داشته باشید. اگر کم‌خونی شما شدید است، ممکن است به انتقال خون نیاز داشته باشید. اگر به انتقال خون نیاز دارید، در بیمارستان یک انتقال خون دریافت خواهید کرد. این درمان شامل دریافت خون اهدایی از طریق خط وریدی است.

 

سرطان

اگر سرطان علت ضعف شماست، پزشک شما گزینه‌های درمانی را با شما در میان خواهد گذاشت. مرحله، محل و ساختار بدن درگیر همگی به تعیین بهترین روش درمان کمک می‌کنند. گزینه‌های درمان سرطان عبارتند از:

- شیمی درمانی

- پرتودرمانی

- جراحی

شیمی درمانی و سایر درمان‌های سرطان نیز می‌توانند باعث ضعف عمومی شوند.

 

حمله قلبی

اگر حمله قلبی باعث ضعف شما شده است، پزشک شما گزینه‌های درمانی را با شما در میان خواهد گذاشت.

 

همه موارد ضعف به درمان نیاز ندارند. اگر ضعف شما به دلیل سرماخوردگی یا آنفلوآنزا است، ممکن است نیازی به درمان نباشد.

 

پیشگیری از ضعف عمومی

از آنجایی که ضعف عمومی با شرایط مختلفی مرتبط است، شاید موثرترین راه برای پیشگیری از آن، درمان علت یا علل اصلی باشد. سایر اقدامات پیشگیرانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

√ فعالیت بدنی

√ خوردن غذاهای مغذی

√ درمان اختلالات خواب زمینه‌ای

√ مصرف دارو در صورت نیاز

√ مکمل‌ها، مانند آهن، فولات یا ویتامین B12، در صورت کمبود هر گونه مواد مغذی

√ کاهش مصرف کافئین و الکل

√ مشاوره

 

چشم‌انداز طولانی مدت

برخی از علل ضعف بخشی از زندگی عادی هستند. به عنوان مثال، اگر به دلیل سرماخوردگی دچار ضعف هستید، زمان و استراحت باید در نهایت ضعف شما را برطرف کند.

اگر ضعف شما ناشی از یک بیماری جدی‌تر است، مراجعه زودهنگام و منظم به پزشک می‌تواند به بهبود سریع‌تر شما کمک کند. مراقبت از سلامت جسمی یک اقدام پیشگیرانه خوب است. نوشیدن مایعات فراوان، استراحت کافی و ورزش منظم می‌تواند به بهبود ضعف و همچنین پیشگیری از آن کمک کند.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

به عنوان یک قانون کلی، بهتر است در صورتی که هر گونه ضعف یا خستگی آزاردهنده است و با کیفیت زندگی شما تداخل دارد، با پزشک خود صحبت کنید. در حالی که ضعف و خستگی ناشی از ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا ممکن است به خودی خود از بین برود، اما اگر پس از بیماری علائمی ادامه داشت باید به پزشک مراجعه کنید. اگر در حال حاضر تحت درمان یک بیماری پزشکی هستید، هر گونه ضعف جدید یا بدتر شدن ممکن است به این معنی باشد که شما نیاز به اصلاح برنامه درمانی خود دارید.

علاوه بر تجربه ضعف، ممکن است علائم دیگری نیز رخ دهد، مانند:

• مشکل در تنفس

• درد

• ضربان قلب نامنظم

 

اگر ضعف ناگهانی را تجربه کردید با اورژانس تماس بگیرید. سعی نکنید خودتان را به بیمارستان برسانید.

 

آزمایش خون می‌تواند به تشخیص علت ضعف کمک کند

 

سوالات متداول درباره ضعف عمومی

1. چه زمانی باید نگران ضعف عمومی باشیم؟

- ضعف ناگهانی و شدید: اگر ضعف به طور ناگهانی و شدید رخ دهد، به خصوص اگر با علائمی مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه یا سردرد شدید همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

- ضعفی که با فعالیت بدنی افزایش می‌یابد: اگر با انجام فعالیت‌های روزمره احساس ضعف شدید می‌کنید، باید به پزشک مراجعه کنید.

- ضعفی که با استراحت بهبود نمی‌یابد: اگر با استراحت کافی، ضعف برطرف نشود، باید به دنبال علت پزشکی باشید.

- ضعفی که با علائم دیگری مانند تب، کاهش وزن، درد مفاصل یا تورم همراه است: این علائم ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشند.

 

2. آیا ضعف عمومی همیشه علامت یک بیماری جدی است؟

خیر، ضعف عمومی همیشه نشانه یک بیماری جدی نیست. گاهی اوقات، ضعف می‌تواند به دلیل خستگی، کم‌آبی بدن، کمبود خواب یا استرس باشد. با این حال، اگر ضعف مداوم و شدید باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

 

3. آیا ضعف عمومی قابل درمان است؟

بله، ضعف عمومی قابل درمان است. درمان به علت اصلی ضعف بستگی دارد. پس از تشخیص علت، پزشک می‌تواند درمان مناسب را تجویز کند.

 

خلاصه

آستنیا یک اصطلاح کلی برای توصیف ضعف و خستگی شدید است، اما علل اصلی آن متعدد و ممکن است پیچیده باشد. با این بیماری، ممکن است ضعف شدید جسمی یا ذهنی مرتبط با بیماری کوتاه مدت، بیماری پزشکی طولانی مدت یا یک اورژانس جدی‌تر را تجربه کنید.

اگر ضعف موضعی عضلات یا ضعف کلی در بدن خود تجربه می‌کنید با پزشک خود صحبت کنید. خستگی و ضعف ذهنی نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. با درمان علت بالقوه اصلی ضعف عمومی ، ممکن است بهبود کلی در علائم خود مشاهده کنید و کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنید.

 

گردآوری:بخش سلامت