پروتکل مینا (Mina)، سبک ترین بلاکچین جهان!

معرفی پروتکل Mina

پروتکل مینا بلاکچینی مختصر برای مؤثرتر شدن DApp ها ساخته شده است که عنوان سبک‌ترین بلاکچین جهان را به خود اختصاص داده است. سایز شبکه مینا ۲۲ کیلوبایت می باشد که در مقایسه با بیت‌کوین ۳۰۰ گیگابایتی بسیار کوچک به شمار می‌آید. علاوه بر این، امنیت و غیرمتمرکز بودن آن در همه شرایط ثابت می‌ماند. این پروژه در ابتدا Coda Protocol نام داشت که سپس در اکتبر سال ۲۰۲۰ به Mina تغییر کرد.

بلاکچین ها غیرمتمرکز می باشند و در هر بلاکچین رو به رشد غیر متمرکزی، اجرای یک نود (گره) نیاز به یک سیستم قوی کامپیوتر و انرژی زیاد دارد. این فرایند اغلب شرکت کردن در بلاکچین را برای کاربران متوسط دشوار می‌کند. به علاوه، این موضوع را هم باید در نظر داشت که با توجه به اینکه اشخاصی که دارای قدرت کامپیوتری بالاتری می‌باشند، در حجم زیادی از زنجیره می‌توانند تأثیر بگذارند و همین باعث می‌شود تا سیستم غیرمتمرکز تر عمل کند. 

توسعه‌دهندگان مینا تکنیک رمزنگاری با نام zk-SNARKS را استفاده کردند تا بلاکچینی مبتنی بر پرداخت ایجاد کنند که تمام نودها مجبور به ضبط و ثبت تاریخچه تراکنش‌ها نباشند. این امر توانست تا نیازمندی‌های محاسباتی برای پشتیبانی از شبکه بلاکچین را کاهش دهد. همچنین استفاده از این تکنینک به بلاکچین کمک می‌کند تا از سایز کوچک‌تری برخوردار باشد. 

تاریخچه پروتکل

مینا توسط تیمی در آزمایشگاه O(1) در سال ۲۰۱۷ ساخته شده است؛ بنیانگذاران این آزمایشگاه Evan Shapiro و Izaak Meckler می‌باشند که با هدف استفاده از محاسبات رمزنگاری، مردم را در کنترل زندگی‌های دیجیتالی خود کمک می‌کند. تیم آزمایشگاه O(1) پس از چهار سال بررسی و تست پلتفرم، شبکه اصلی Mina را در ۲۳ مارس ۲۰۲۱ توزیع کرد. Mina میزبانی فروش توکن جامعه در ۲۰۲۱ را بر عهده گرفت و توانست ۱۸.۷۵ میلیون دلار برای این پروژه جمع‌آوری کند. این پروتکل بر کمک هزینه‌های توسعه‌دهندگان جامعه نظارت و دارایی‌های این شبکه را حفظ خواهد کرد.

هدف Mina Protocol

سازندگان این پروتکل قصد دارند تا امکاناتی برای تسهیل کردن شرایط بلاکچین ها ایجاد کنند. از جمله اهداف پروتکل مینا، 

• ارائه بلاکچینی سبک وزن بدون در نظر گرفتن تعداد تراکنش‌های شبکه با حفظ اندازه ثابت ۲۲ کلوبایت
• تعیین سایزی ثابت با اجازه راه‌اندازی نود به هر شخصی
• ایمن‌سازی شبکه بدون نیاز به سخت‌افزار کامپیوتری پیچیده
• غلبه بر سایر بلاکچین‌ها با کوچک‌تر کردن کل بلاکچین به نسبت گوشی همراه شما
• ارائه توکن MINA برای تسهیل تراکنش‌های شبکه و توزیع هزینه‌ها بین همه کاربران

مزایا استفاده از پروتکل Mina

وزن سبک را با این پلتفرم می توانید تجربه کنید. به علاوه، امروزه کاربران عادت دارند تا برای ورود به دنیای مدرن، اطلاعات خود را در اختیار مجموعه متمرکزها قرار دهند. اما Mina با استفاده از تکنیک zk-SNARKS، بدون دریافت کوچک‌ترین اطلاعات، امکان بررسی، ارزیابی و تأیید دارایی ها کاربران را به خود آنها می‌دهد. بنابراین هیچگونه استرسی بابت هک شدن و یا سرقت اطلاعات شخصی وجود ندارد. از سری مزیت‌های دیگر، دسترسی به مینا از سایر زنجیره‌ها می باشد. با توجه به قراردادهای هوشمند Mina و طراحی سبک این پروتکل، به راحتی دسترسی به آن از سایر زنجیره‌ها انجام می‌شود. در حال حاضر این امکان برای پُلی میان اتریوم و مینا انجام می‌شود.  

سایر پروتکل‌های بلاکچین با اینترنت کار نمی‌کنند و کاربرد اپلیکیشن‌های خود را محدود می‌کنند، اما Mina Protocol به صورت خصوصی قابلیت تعامل با هر وبسایتی و تأیید داده‌های دنیای واقعی برای استفاده درون زنجیره ای را دارد. نکته جالب دیگر پروتکل، “هر شرکت‌کننده، یک نود کامل” می باشد؛ به این معنا که زنجیره‌های قدیمی به قدری سنگین بودند که کاربران برای اجرای نودها مجبور به تکیه کردن بر واسطه ها بودند، اما با پروتکل مینا می توان به صورت خصوصی تراکنش ها را تأیید کرد. 

نحوه عملکرد پروتکل مینا

نکته کلیدی پروتکل Mina به کارگیری از تکنیک zk-SNARKS می‌باشد که اولین بار توسط پروفسور MIT و Silvio Micali (بنیانگذار  Algorand) توسعه داده شد. این تکنیک به کاربران اجازه می‌دهد تا اطلاعات خود را بدون به اشتراک گذاشتن آنها با سایر افراد، تأیید کنند. فرایند تراکنش ها با zk-SNARKS به این شکل پیش می‌رود که نیازی نیست تا شبکه تراکنشی را با هر بلاکی که ایجاد می‌کند، تأیید کند. در عوض، بلاکچین با همان تکنیک کار تأیید خود را پیش می‌برد. این Proof به مراتب بسیار کوچک‌تر از سایر بلاکچین‌ها می باشد و وضعیت کل زنجیره را توضیح می‌دهد.

هر شرکت‌کننده به منظور ارسال و دریافت تراکنش ها در شبکه Mina موظف است تا نود و یا همان گره را اجرا کند. به علاوه، پروتکل مینا برای مؤثرتر واقع شدن، از دو نود متخصص در شبکه استفاده می کند:

1. Block producers
2. Snark workers

پروتکل مینا از مکانیزمی که نوعی PoS می باشد بهره می‌گیرد که به ویژه برای شبکه‌های غیرمتمرکز ساخته شده است.

ساختار پروتکل مینا

اکثر پلتفرم‌ها با بلاکچین ها دارای تأییدکننده و نودهایی می باشند که به هنگام تأیید تراکنش ها روی کار می آیند. پروتکل Mina شرکت‌کننده‌های متفاوت‌تری را در پیش می‌گیرد و از ۳ شرکت‌کننده برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می کند:

Verifiers

وظیفه این تأییدکنندگان استفاده ازفناوری zk-SNARKs برای اعتبارسنجی می‌باشد. هر شخصی با داشتن گوشی‌های همراه با ظرفیت ۲۲ کیلوبایتی با قدرت پردازش چند میلی‌ ثانیه‌ای می تواند در فرایند تأیید شرکت کنند.

Block Producers

تولیدکننده‌های بلوک نوعی ماینر می‌باشند که پاداش‌های بلوک و کارمزدهای پرداخت‌شده در تراکنش‌ها را دریافت می‌کنند. نکته جالب این که این دسته از شرکت‌کننده ها به کاربران Mina اجازه می‌دهند تا کوین‌های خود را به آنها دهند. جدای دسته بندی تراکنش‌ها در بلوک‌، تولیدکنندگان بلوک‌ باید تعدادی از معاملات قبلی را SNARK کنند؛ در غیر این صورت ممکن است به نقصی در بلوک‌ها ختم شد.

اگر تولیدکننده بلوک قصد ترکیب ۱۰ تراکنش را در زنجیره داشته باشد، باید کلیه ترید‌ها را نیز SNARK کنند. با این حال، آنها می توانند خود SNARK را تولید کنند و یا همان اسنارک‌های از پیش ساخته شده توسط گروهی از شرکت‌کنندگان را مورد استفاده قرار دهند.

Snarkers

اسنارکر‌ها، یا همان اثبات‌کننده‌ها، از تکنیک zk-SNARKs برای ارزیابی و تأیید تراکنش‌ها استفاده می کنند. تولیدکنندگان بلوک‌ها از کارمزدهای پرداختی از تراکنش‌ها و افزودن بلوک‌های جدید، مبلغی را به اسناکرها پرداخت می نمایند. توجه داشته باشید که تکنیک گفته شده باید در خود بلوکی استفاده شود که تولیدکننده آن مسئول پرداخت کارمزد می باشد و تولیدکننده‌ها وظیفه ایجاد انگیزه در اسناکرها برای استفاده از zk-SNARKs را بر عهده دارند.

تولیدکنندگان بلوک به دنبال سود هستند و در تلاش هستند که کمترین کارمزدها را در اسناکرها انتخاب کنند و همین موضوع کار را برای اسنارکر‌ها چالشی می کند. 

نحوه انجام تراکنش‌ها در Mina

به محض شروع یک تراکنش توسط کاربر که به مِمپول (Mempool) می‌رود، فرایند آغاز می‌شود. در مرحله بعدی، اسناکِرها (Snarker) همانند ماینرهای سایر بلاکچین‌ها برای تأیید و اثبات روی کار می‌آیند. در ادامه فرایند، تولیدکننده‌های بلوک (Block Producer) چندین تراکنش را انتخاب و در یک بلوک ترکیب و مجموعه را برای تراکنش‌های سودآور بررسی می کنند. سپس، BP یک اسنارک را طبق قوانین مکانیزم انتخاب می نماید. 

Mempool به استخری می‌گویند که تراکنش‌ها پس از درخواست، به آنجا می‌روند تا توسط ماینرها تأیید شوند.

در ادامه وقت آن می‌رسد تا SNARKS در بلوک ترکیب شوند، بلوک به زنجیره اضافه و در آخر شبکه بروز می‌شود. تولیدکننده‌های بلوک تکنیک zk-SNARKS را در پروتکل ارتقا می‌دهند تا در نهایت بلوک جدید به طور ثابت، بخشی از زنجیره شود. 

امنیت پروتکل Mina

پیش‌تر هم گفته شد که خود افراد شرکت‌کننده از دارایی‌های خود مواظبت می‌کنند و به عنوان نود می توانند تراکنش‌ها را تأیید کنند و هیچ کدام از اطلاعات شخصیِ آنها با کسی به اشتراک گذاشته نمی شود؛ بنابراین می توان گفت که بستری امن را برای کاربران ایجاد می کند. 

توکن MINA

توکن Mina برای راه‌اندازی حساب جدید و پرداخت تراکنش‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. دارندگان این توکن همچنین می توانند مستقیماً برای ارزیابی تراکنش‌ها و پردازش محاسبات شرکت کنند. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با توکن این پروتکل به مقاله معرفی “توکن MINA” مراجعه نمایید.

منبع : پروتکل مینا (Mina)، سبک ترین بلاکچین جهان!