اپل با کیت توسعه واقعیت مجازی، راه را برای هدست مخصوص خود هموار می‌کند

اپل هنوز عینک یا هدست واقعیت افزوده اختصاصی عرضه نکرده است، اما فعالیت‌های جدی آن‌ها در توسعه‌ی ابزارهای این فناوری، مسیر را برای محصول هموار می‌کند.

تجربه‌ی استفاده از فناوری واقعیت افزوده خصوصا در دستگاه‌های اپل در چند سال اخیر فراگیر شده است. اکثر کاربران تجربه‌ی تماشای محتوایی به‌صورت واقعیت افزوده را داشته‌اند. بازی‌هایی که آن‌ها را مجبور به حرکت‌های به‌ظاهر بی‌معنی در اتاق کرده است یا اپلیکیشن‌هایی که با حرکت دادن گوشی هوشمند، مطالب علمی را آموزش می‌دهند. درکنار این موارد، مفهومی به‌نام Reality Files از کوپرتینویی‌ها را هم قرار دهید که در آینده‌ی نه‌چندان دور برای اشتراک تجره‌های سه‌بعدی کاربرد خواهد داشت.

اپل در جدیدترین کنفرانس توسعه‌دهنده‌های خود (WWDC 2019) اشاره‌ی مستقیمی به قابلیت‌های واقعیت افزوده در محصولات نرم‌افزاری آینده نداشت؛ اما مراسم معرفی بسیاری از قابلیت‌ها، اشاره‌های مستقیمی به واقعیت افزوده داشتند. آن‌چه که اپل در جدیدترین فعالیت‌های نرم‌افزاری خود ارائه می‌کند، مجموعه‌ای قابل‌توجه است که قطعا ارزشی بیش از لحظات کوتاهی دارد که در کنفرانس درباره‌ی واقعیت افزوده صحبت شد.

گوگل حدود یک ماه پیش در کنفرانس I/O خود اشاره‌های مستقیمی به واقعیت افزوده داشت، اما اهداف و دستاوردهای آن‌ها تفاوت‌‌هایی جدی با کوپرتینویی‌‌ها دارند. گوگل به‌صورت جدی از پرداختن به واقعیت افزوده به‌عنوان ابزاری برای دستاوردهای جذاب خودداری کرد. آن‌ها مسیری را انتخاب کردند که بیشتر روی کاربردپذیری فناوری و پشتیبانی از پلتفرم‌های متعدد استوار بود. به‌عنوان نمونه‌ای از فعالیت‌های گوگل می‌توان به نشان دادن موجودات مجازی در بخش جست‌وجو، میان‌برهای کاربردی واقعیت افزوده در نقشه و ابزارهای دوربینی اشاره کرد که مثلا غذاهای محبوب را در منوی یک رستروان مشخص می‌کنند.

اپل در مقابل گوگل تلاش کرد تا دستاوردهای گرافیکی خود در حوزه‌ی AR را افزایش دهد. آن‌ها مسیری را نشانه رفته‌اند که احتمالا درنهایت واقعیت و واقعیت افزوده را به‌شدت با هم ترکیب خواهد کرد. حرکت کوپرتینویی‌ها با ارائه‌ی ابزارهایی شروع شد که فعالیت‌های خلاقانه در حوزه‌ی واقعیت افزوده را برای عموم مردم آسان می‌کند. شاید چنین رویکردهایی نقطه‌ی شروعی برای عرضه‌ی یک هدست واقعیت افزوده/مجازی باشند. هدستی که انتظار عرضه‌ی آن در سال آینده‌ی میلادی دور از ذهن نیست و با هدف رقابت با محصولاتی همچون  هولولنز مایکروسافت، مجیک لیپ و بسیاری هدست‌های ارزان هماهنگ با گوشی‌های هوشمند عرضه خواهد شد.

درکنار همه‌ی تلاش‌های اپل برای توسعه‌ی ابزارهای واقعیت افزوده، هنوز هم انحصارطلبی در رفتارهای شرکت دیده می‌شود. ابزارهای کنونی واقعیت افزوده‌ی اپل، فعلا تنها برای دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای خود شرکت عرضه می‌شوند. 

واقعیت مخلوط می‌شود

واقعیت افزوده برای اپل بیشتر در نزدیک شدن به واقعیت معنا می‌شود. شرکت در جدیدترین مراسم خود از دستاوردهای گرافیکی متعددی رونمایی کرد که با ARKit 3 توسعه داده شده‌اند و از فقدرت سخت‌افزاری جدیدترین آیفون‌ها و آیپدها بهره می‌برند. به‌علاوه RealityKit هم در میان ابزارهای اپل به چشم می‌خورد که به‌عنوان ابزار گرافیکی برای هرچه طبیعی‌تر کردن حس واقعیت افزوده استفاده می‌شود.

خبرنگاران و کارشناسان در نگاه‌های اولیه به ابزارهای اپل، دستاوردهای آن‌ها را فوق‌العاده تفسیر می‌کنند. هرچند هنوز راه زیادی تا تکامل نهایی ابزارها‌ی این‌چنینی داریم، اما وضعیت کنونی هم در ترکیب با هوش کامپیوتری، نتایج قابل‌قبولی دارد.

دستاوردهای اپل در AR از همان سال گذشته خارق‌العاده بودند

استفاده از جلوه‌های تصویری بلور و سایه‌های حرفه‌ای که در دموهای اپل دیده شد، اجسام موجود در ویدئو‌ها و عکس‌ها را بیش از همیشه به طبیعت نزدیک می‌کند. به‌عنوان مثال قابلیتی به‌صورت عمق صحنه هم در ابزارهای اپل وجود دارد که با شناسایی فوکوس دوربین، سایر اجسام را مات می‌کند. به‌علاوه جلوه‌های نویز نیز در اجسام ایجاد می‌شود تا با تصاویر دوربین هماهنگ شوند.

قابلیت‌های واقعیت افزوده در iOS پیش از معرفی ابزارهای جدید هم خارق‌العاده بودند. حتی سرویس‌هایی که سال گذشته معرفی شدند به قدری به واقعیت نزدیک بودند که قابلیت به اشتباه انداختن افراد را داشتند. جلوه‌های جدید درکنار آن دستاوردها مهم، به‌مرور فاصله میان واقعیت و واقعیت افزوده را از بین می‌برند. فراموش نکنید که همه‌ی این رخدادها در آیفون یا آیپد اتفاق می‌افتد و هیچ نیازی هم به عینک‌های سه‌بعدی یا تجهیزات دیگر نخواهد بود.

اشتراک دنیاها، هدف نهایی در هر پلتفرم AR

تصور کنید صدها نفر در دنیایی مجازی پر از اجسام و تجهیزات جادویی می‌دوند و قابلیت اشتراک تجربه‌ها با یکدیگر را هم دارند. جهانی ماورائی که به‌عنوان لایه‌ای روی واقعیت ساخته شده است. پوکمون گو شروعی بر این رویا بود و Minecraft Earth با اضافه کردن اجسام به دنیای واقعی، یک قدم جلوتر رفت. اپل سال گذشته بازی‌های چندنفره‌ی واقعیت افزوده را تجربه کرد، اما بیشتر شبیه به نمونه‌های آزمایشی بودند. به‌روزرسانی ARKit 3 آن‌ها قطعا قابلیت‌هایی را به سیستم اضافه می‌کند که هرچه بیشتر به سمت نهایی شدن اهداف پیش خواهد رفت.

یکی از قابلیت‌های جالب ابزارهای توسعه‌ای واقعیت افزوده‌ی اپل در اشتراک نقشه‌های فعالیت کاربران دیده می‌شود. در تعریف ساده دو نفر می‌نوانند فضاهای مورد نظر خود را برای بازی طراحی کنند. سپس و در شروع تعامل آن‌ها، نقشه‌ها با هم ترکیب می‌شوند و توسعه می‌یابند. اپل برای نقشه‌بردای محیط پیرامون وضعیتی متفاوت با مایکروسافت هولولنز یا مجیک لیپ دارد. دوربین‌های پشتی دستگاه‌های کوپرتینویی‌ها قطعا قدرت دوربین‌های حرفه‌ای هدست‌های مخصوص را ندارند؛ اما اکنون دستگاه‌های اپل می‌توانند اجسامی همچون زمین، سقف، دیوار، میز و در و پنجره را تشخیص دهند که برای اکثر کاربردهای واقعیت افزوده مفید خواهد بود.

شایعات حاکی از آن هستند که آیفون سال آینده به دوربین ToF 3d مجهز خواهد بود که قابلیت اسکن پیشرفته‌ی عمق را به کاربر می‌دهد. درواقع دوربین جدید قابلیت‌های اسکن را با کیفیت‌هایی نزدیک به هولولنز و مجیک لیپ به‌همراه خواهد داشت.

موجودات مجازی هوشمند

یکی از قابلیت‌های هوشمند و جذاب ARKit 3 در ترکیب دوربین‌های جلویی و پشتی خلاصه می‌شود. اپل ادعا می‌کند که قابلیت جدید برای بهره‌برداری هرچه بیشتر از دوربین TrueDepth را می‌دهد. با استفاده از این قابلیت دوربین مذکور برای کارهایی همچون ردگیری چشمان کاربر استفاده می‌شود و ارتباط آن با اجسام مجازی را بهینه‌سازی می‌کند.

تصور کنید فردی را به‌کمک واقعیت افزوده در اتاق خود مشاهده کنید. با قابلیت‌های جدید می‌توانید با آن تصویر مجازی ارتباط چشمی برقرار کنید و هر دو طرف، واکنش‌های یکدیگر را درک کنید. مایکروسافت ادعای عرضه‌ی چنین قابلیتی را در هولولنز ۲ داشت و مجیک لیپ هم با شخصیت مجازی خود به‌نام Mica به آن پرداخت.

_{اپلیکیشن واقعیت افزوده Wonderscope}

شرکت Within در جدیدترین نسخه از اپلیکیشن داستان‌گویی خود به‌‌نام Wonderscope قابلیت‌هایی را به‌صورت نمونه‌های اولیه نشان می‌دهد که تاحدودی از همان ردگیری چشم و رفتار کاربر بهره می‌برد و تا پاییز نهایی خواهد شد. دموهای کنونی نشان می‌دهند که کاربران توانایی کنترل و جابه‌جایی اجسام با چشمان خود را دارند. تصور کنید در یک داستان بتوانید خورشید مجازی را با حرکت چشمان خود روبه‌روی آیفون، در فضای واقعی اتاق حرکت دهید.

ساماثا استور، مدیر اجرایی تولید محتوا در Within درباه‌ی دستاوردهای جدید واقعیت افزوده برای داستان‌گویی می‌گوید:

ما متوجه شدیم که کودکان در زمان ارتباط مستقیم با کارکترها و خصوصا ارتباط چشمی،‌ تجربه‌های احساسی بیشتری دارند. در به‌روزرسانی‌های آتی اپلیکیشن به‌کمک ARKit 3 کودکان می‌توانند شخصیت‌ها را حرکت دهند و حتی دستان خود را برای لمس آن‌ها نزدیک کنند.

تأثیرگذاری کاربر بر واقعیت افزوده، دستاورد مهم بعدی در این حوزه خواهد بود

اپل قابلیت‌های موشن کپچر را نیز به ابزارهای واقعیت افزوده‌ی خود اضافه کرده است. در نسخه‌های جدید کاربر می‌تواند بدنی مجازی را روی بدن خود به‌صورت یک لایه قرار دهد یا اجسام و عناصر دیگر را با بدن خود کنترل کند. در صحنه‌های آتی واقعیت افزوده، افراد به‌خوبی شناسایی شده و به اشیاء سه‌بعدی تبدیل می‌شوند. هنوز مضخی نیست که قابلیت‌های جدید اپل در بحث واقعیت افزوده چه عملکردی داشته باشند. البته می‌توان دیدگاهی کلی از آینده‌ی آن‌ها را در فیلترهای کنونی اپلیکیشن‌هایی همچون اسنپ‌چت و اینستاگرام مشاهده کرد. به‌علاوه برای پیاده‌سازی برخی از جلوه‌ها نیاز به دوربین با قابلیت تشخیص عمق هم نخواهد بود. گوگل اخیرا ابزارهایی را ارائه کرد که جلوه‌های ردگیری چهره و چشمان را بدون نیاز به دوربین‌های ویژه انجام می‌دهند.

جانی آدوت مدیر توسعه‌ی Within کاربردهای فوق را شبیه به هنر تئاتر می‌داند. او دراین‌باره می‌گوید در آینده حس حضور در داستان‌ها به کاربر منتقل می‌شود و فرایندهای کنونی، نقش مهم‌تری در تجربه‌ی واقعیت افزوده‌ی کاربر خواهند داشت.

ترکیب قابلیت‌های دوربین جلو و پشت و اضافه کردن جزئیات واقعیت افزوده، آیفون و آیپد را به ابزارهای کاربردی آتی در ایجاد تجربه‌های منحصربه‌فرد واقعیت افزوده تبدیل می‌کنند. دراین‌میان احتمال عرضه‌ی هدست مخصوص واقعیت افزوده هم دور از انتظار نخواهد بود، اما همین قابلیت‌های موجود با دستگاه‌های کنونی نیز برای بسیاری از کاربران جذاب و کاربردی هستند.

واقعیتی به سبک اپل: Reality Files

وضعیت کنونی توسعه‌ی واقعیت افزوده این تصور را ایجاد می‌کند که مایکروسافت، مجیک لیپ، گوگل و اپل همگی به سمت اشتراک واقعیت افزوده با استفاده از هدست و گوشی‌های هوشمند حرکت می‌کنند. دراین‌میان یک احتمال دیگر، نبرد میان فرمت‌های مورد نظر شرکت‌ها خواهد بود. اپل در سمتی از نبرد احتمالا تنها روی iOS و تراشه‌های آتی مبتنی بر آرم متمرکز می‌شود. درواقع آن‌ها بلوک‌های تولیدی برای ابزارهای بسیار پیشرفته‌ی آتی کوپرتینویی‌ها خواهند بود.

اپل سال گذشته با تمرکز بر پشتیبانی از اجسام سه‌بعدی در iOS 12 فرمتی به‌نام USDZ را به جهان معرفی کرد. فرمت جدید به‌ندرت توسط دیگر توسعه‌دهنده‌های سه‌بعدی استفاده می‌شد. به‌هرحال چنین روندی موجب عقب‌نشینی اپل نشد و آن‌ها با معرفی Reality Files بار دیگر به سمت قلمرو اختصاصی خود در فرمت فایل‌ها حرکت کردند. فرمت جدید توسط اپل برای ذخیره‌سازی تولیدات واقعیت افزوده در اپلیکیشن Reality Composer استفاده خواهد شد که پاییز سال جاری با iOS 13 عرضه می‌شود.

فرمت جدید فایل‌های واقعیت افزوده‌ی اپل تنها در سیستم‌عامل iOS یعنی آیفون‌ها و آیپدهای با پشتیبانی از ARKit پشتیبانی می‌شود. کوپرتینویی‌ها هنوز درباره‌ی گوشی‌های اندرویدی با قابلیت پشتیبانی از ARCore برنامه‌ای ندارند. Reality Files از ابزارهای گرافیکی خود اپل و تکنیک‌های رندر ARKit بهره خواهد برد. درنهایت زمانی‌که صحبت از ساختن دنیاهای مجازی در واقعیت افزوده و با استفاده از Reality Composer به میان بیاید، تنها به iOS و iPadOS محدود خواهیم بود.

تمام مسیرهای بالا شاید مقصدی شبیه به دیگر شرکت‌های فعال در حوزه‌ی واقعیت افزوده برای اپل به‌همراه داشته باشند. شاید به‌زودی شاهد عرضه‌ی هدست یا عینک واقعیت افزوده از این شرکت باشیم. به‌هرحال هنوز نمی‌توان درباره‌ی هیچ‌یک از برنامه‌های کوپرتینویی‌ها با قاطعیت صحبت کرد.

اپل تا به امروز در سال ۲۰۱۹ نشان داد که با جدیت حوزه‌ی واقعیت افزوده را دنبال می‌کند. البته پیشرفته‌ترین جلوه‌ها و دستاوردهای آن‌ها حداکثر برای بهره‌برداری از پردازنده‌های سال گذشته یعنی A12 طراحی شده‌اند. باتوجه‌به این رویکرد شاید بتوان پیش‌بینی کرد که کوپرتینویی‌ها در حوزه‌ی AR هم احتمالا به‌دنبال انحصار هستند و سرویس‌ها تنها به دستگاه‌های خودشان محدود خواهند بود.