تهدیدهای فضای مجازی ؛ تلگرام به دنبال ایجاد قلعه دیجیتال بود

خوراکیان، معاون شورای عالی فضای مجازی، درباره خطرها و تهدیدهای فضای مجازی برای مردم توضیح داد. وی معتقد است تلگرام به دنبال ایجاد قلعه دیجیتال بوده و به همین دلیل فیلتر شده است.

محمد خوراکیان، معاون شورای عالی فضای مجازی کشور در همایش حقیقت مجازی اظهار کردفضای مجازی از 4 لایه اصلی شامل لایه سخت افزارها و نرم افزارها، لایه منطقی، لایه اطلاعات و لایه مردم یا کاربران تشکیل می‌شود. فضای مجازی چهار کارکرد ارتباطی، اطلاعاتی، خدماتی و سرگرمی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و نباید از این کارکردها غافل شویم. به طور کلی فضای مجازی از ویژگی‌هایی نظیر شبکه‌ای، عرصه هوشمندی، خدماتی و تعاملی و همچنین همگرایی ابزارها برخوردار است که باید پذیرفت در حال حاضر به عنوان زیست‌بوم انسان و اشیا شناخته می‌شود.

تلگرام به دنبال ایجاد قلعه دیجیتال است

محمد خوراکیان در خصوص علت فیلتر شدن تلگرام بیان کرد:

مشکل اصلی ما با پیام رسان Telegram این بود که از حوزه پیام رسانی خارج شد و با هدف ایجاد یک قلعه دیجیتال، قصد داشت وارد اقتصاد شود و حتی اعلام کرده بود در این حوزه به قوانین کشورها پایبند نیست و به نهادهای داخلی نیز پاسخ نخواهد داد. در واقع تلگرام اطلاعات کاربران را رمزنگاری می‌کند و آن‌ها را در اختیار دولت‌ها قرار نمی‌دهد؛ زیرا دولت‌ها با وظیفه فرهنگی و دینی در جامعه به داشتن چنین اطلاعاتی نیاز دارند. از سویی تلگرام قصد داشت اطلاعات کاربران را به برخی از افراد بفروشد که باید از این اقدام جلوگیری می‌شد. اگر از فعالیت تلگرام جلوگیری نمی‌کردیم، این پیام رسان، پول مجازی را ارائه می‌کرد و یک قلعه دیجیتال برای خود به وجود می‌آورد. بنابراین ممکن بود مردم کسب‌وکار خود را بر اساس آن راه‌اندازی کنند و اگر به هر دلیلی این پول از بین می‌رفت، هیچ نهادی از تلگرام در این خصوص پاسخگو نبود و نمی‌شد پیگیری کرد.

به گفته خوراکیان، در سال 2001، پنج شرکت بزرگ اقتصادی جهان رغبتی برای حضور در فضای مجازی نداشتند و فقط یکی از آن‌ها در فضای مجازی فعال بود، اما در سال 2016 تمامی 5 شرکت بزرگ اقتصادی جهان در فضای مجازی فعال شدند. برای مثال شرکت اپل هر ساله بالغ بر هزار میلیارد دلار درآمد دارد، اما درآمد نفتی ایران از صادرات، سالانه 50 میلیارد دلار است. در مجموع از 15 شرکت اول جهان، حدود 10 شرکت متعلق به آمریکایی‌هاست و به نوعی آمریکایی‌ها مالک 50 درصد اقتصاد فضای مجازی در جهان هستند. از این رو بحث پول مجازی نیز مطرح است که بیت کوین در حال حاضر بالغ بر 160 میلیارد دلار ارزش دارد و 50 کشور جهان از این ارز دیجیتالی استفاده می‌کنند. سوالی که مطرح می‌شود این است که اگر کاربران ایرانی از بیت‌ کوین استفاده کنند و ارزش این پول افت کند، کدام نهاد پاسخگو خواهد بود و مردم چگونه می‌توانند حقوق خود را پیگیری کنند؟

عرصه‌های ورود به فضای مجازی

معاون شورای عالی فضای مجازی در ادامه عنوان کرد با سه حوزه می‌توان به فضای مجازی ورود کرد که حوزه اول یا اصلی‌ترین حوزه، سیستم عامل است. در سال 2009 برای ورود به عرصه مجازی از 7 سیستم عامل استفاده می‌شد، اما با سیاستی که آمریکایی‌ها در پیش گرفتند، سیستم عامل اندروید با سهم 84 درصدی در بین سیستم‌ های عامل در رتبه نخست قرار گرفته است. حوزه دوم برای ورود به عرصه مجازی، استفاده از پیام رسان‌ها است. در حال حاضر بیشترین پیام‌ رسان‌های جهان توسط آمریکایی‌ها اداره می‌شوند؛ به عنوان مثال، واتس اپ که یک پیام رسان آمریکایی است، در 109 کشور جهان به عنوان پیام رسان اول شناخته می‌شود. حوزه سوم برای ورود به عرصه مجازی، موتورهای جستجوگر هستند که گوگل با اختصاص 78 درصد از کل جستجوها نسبت به سایر موتورهای جستجوگر، برتر است و این عرصه نیز در دست آمریکایی‌ها قرار دارد.

فضای مجازی روی مردم تاثیر می‌گذارد

خوراکیان در ادامه اظهار کرد بیشترین تاثیر فضای مجازی بر مردم یا کاربران است؛ چرا که می‌تواند سبک زندگی مردم را تغییر دهد. در زمینه فضای مجازی هیچ آموزشی به کاربران داده نشده است و این می‌تواند تاثیر بدی رو فرهنگ جامعه بگذارد. حتی ممکن است به واسطه آن، باید‌ها و نباید‌ها یا هنجارهای یک جامعه دگرگون شود. فضای مجازی می‌تواند دام استکبار جهانی باشد و خدمات و ابزارهای استعمار نوین را برای دشمنان فراهم کند. در واقع، دشمنان بدون نیاز به سرباز یا ارتش، می‌توانند با یک پلتفرم ساده، کشوری را استعمار کنند.

این مقام مسئول همچنین گفت آمارهای جهانی نشان می‌دهد استفاده از تلویزیون بین سال 2009 تا 2018 از 180 دقیقه در روز به 146 دقیقه در روز رسیده، اما استفاده از اینترنت از 48 دقیقه به 157 دقیقه در روز افزایش یافته است. در گذشته، کنترل رسانه‌های جمعی آسان بود، اما اکنون چه کسی بر فضای مجازی کنترل دارد یا چه کسی می‌تواند قانون خاصی را برای آن تدوین کند؟ پیش از این، بزرگ‌ترین خبرگزاری دنیا حدود 3 هزار خبرنگار داشت، اما شبکه اجتماعی فیس بوک در حال حاضر بیش از 2 میلیارد مخاطب دارد که هر کدام به نوعی خبرنگار محسوب می‌شوند و در صفحه‌های مجازی، محتوا تولید می‌کنند. حتی فضای مجازی به گونه‌ای شده که ربات‌ها نیز تولیدکننده محتوا محسوب می‌شوند و بر اساس ذائقه مخاطب محتوا تولید می‌کنند.

فضای مجازی موجب افزایش بیکاری می‌شود

خوراکیان به مسئله بیکاری نیز اشاره کرد و گفت سن نیروی کار در حال افزایش بوده و ساعات کاری نیز کاهش یافته است؛ به همین دلیل مردم از اوقات فراغت زیادی برخوردار شده‌اند. فضای مجازی موجب می‌شود برخی از شغل‌ها از بین بروند و از این رو بیکاری نیز افزایش می‌یابد. در این بین شرکت‌های خارجی از اوقات فراغت به عنوان یک موضوع اقتصادی استفاده می‌کنند و با ساخت بازی‌های سرگرمی برای کاربران، درآمد کسب می‌کنند. در حال حاضر حدود 94 درصد بازی‌های موجود در بازار توسط شرکت‌های خارجی تامین می‌شود. نمی‌توان برای فضای مجازی قانون خاصی تعیین کرد؛ زیرا آمریکایی‌ها متولی فضای مجازی هستند و هر قانونی که ما تعیین کنیم را نقض خواهند کرد. بحث ما انتشار چند عکس مستهجن نیست، بلکه امروزه با مشکل بزرگ‌تری مواجه هستیم که استقلال کشور را به خطر می‌اندازد.

وی در پایان خاطرنشان کرد باید مردم را از خطرهای فضای مجازی آگاه کنیم تا مردم آگاهانه در این فضا ورود کنند. از این رو رسالت‌های حوزه در خصوص فضای مجازی اهمیت زیادی پیدا می‌کند که از جمله این رسالت‌ها می‌توان به رسالت صیانت از استقلال کشور، رسالت درک تحولات فضای مجازی و بررسی پیامدهای آن، رسالت ارائه درسنامه زندگی مومنانه در فضای مجازی، رسالت فرهنگ‌سازی استفاده از فضای مجازی، رسالت تولید محتوا، رسالت توجیه مردم برای همراهی با سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی و رسالت علم‌داری حوزه در فضای مجازی اشاره کرد.