فیلتر روغن ماشین آلات صنعتی

روغن در ماشین آلات صنعتی با نقش روان کننده لوبریکانت Lubricant مورد استفاده قرار می گیرد که از اصطکاک و سایش قطعات در حرکت نسبی می کاهد و در نتیجه به افزایش طول عمر اجزا و راندمان ماشین آلات می انجامد. در موتور های احتراق داخلی مثل موتور های بنزینی و موتور های دیزلی که با گازوئیل کار می کنند روغن علاوه بر نقش روان کننده در انتقال حرارت و خنک کاری موتور نیز نقش مثبتی ایفا می کند. فیلتر روغن یکی از اجزای اتصالی بر روی خط لوله جریان روغن می باشد که به منظور حذف آلاینده ها از جریان روغن مورد استفاده قرار می گیرد. 

فیلتر روغن صنعتی با قابلیت جذب آلاینده های فاز جامد که اغلب یا به شکل پلیسه های فلزی جدا شده از سطح بوش و پیستون در حرکت پیستون رینگ ها در داخل سیلندر هستند مورد استفاده قرار می گیرند و یا به شکل دوده هایی که طی فرایند احتراق در داخل موتور شکل می گیرند. اشکال مختلفی از فیلتر روغن در ماشین آلات صنعتی اتصال پیدا می کنند که به قرار زیر هستند.

• فیلتر روغن پیچی Spin-on : پر کاربرد ترین نوع فیلتر روغن صنعتی که به شکل یک قوطی فلزی به صورت اتصال پیچی است می باشد. این نوع فیلتر دارای یک کارتریج کاغذی از جنس سلولزی می باشد که در داخل یک قوطی فلزی اغلب بصورت گالوانیزه و گاهی نیز از جنس استنلس استیل تشکیل می شود که با بکارگیری یک واشر اورینگ بصورت آب بند و بصورت پیچی اتصال پیدا می کند.
• فیلتر روغن خطی Inline: درصد اندکی از ماشین آلات صنعتی از فیلتر های خطی که فیلتر در خط مسیر جریان روغن بصورت خطی قرار می گیرد استفاده می کنند. این فیلتر ها از یک کارتریج در داخل یک محفظه که در دو سر به شلنگ ورودی و خروجی اتصال پیدا می کنند تشکیل می شوند.
• فیلتر روغن کارتریجی Filter element: در واقع همان مغزی فیلتر روغن پیچی می باشد که به شکل استوانه ای تولید شده و دارای چین خوردگی های سطحی از جنس سلولزی است.

فیلتر روغن بای پس By-Pass چیست؟

ورود روغن بصورت تصفیه نشده و یا با تصفیه اندک به موتور می تواند آسیب هایی وارد کند اما عدم تغذیه مناسب موتور با دبی مناسبی از جریان روغن بی شک آسیب های جدیتر و حتی سوختن کامل موتور را در پی دارد. از این رو بر روی بسیاری از موتور های حساس در ماشین آلات صنعتی از دو فیلتر یعنی فیلتر روغن اصلی Full flow و فیلتر روغن بای پس By-Pass استفاده می شود. این دو فیلتر در مدار جریان روغن بصورت موازی با هم اتصال پیدا می کنند که بر روی سری فیلتر روغن اصلی از یک شیر بعنوان شیر بای پس که بصورت دیفالت بسته است استفاده می شود. 

شیر بای پس بر روی فیلتر روغن اصلی زمانی باز می شود که فشار روغن در ورودی و خروجی فیلتر با افت زیادی روبرو شود. این امر اغلب در دو شرایط پیش می آید. زمانیکه روغن بسیار سرد بوده و غلظت بالایی دارد (راه اندازی موتور) و یا زمانیکه منافذ کارتریج فیلتر روغن بر اثر کارکرد طولانی پر شده و اجازه عبور جریان روغن را نمی دهد. در این شرایط با باز شدن شیر بای پس درصد اندکی از روغن اغلب بین 10 الی 20% از کل حجم روغن به سمت فیلتر روغن بای پس حرکت کرده و به مدار موتور باز می گردد.

تفاوت فیلتر روغن موتور و فیلتر روغن هیدرولیک

فیلتر روغن Oil filter در واقع در دو نوع اصلی شامل فیلتر روغن موتور Lube filter و فیلتر روغن هیدرولیک Hydraulic filter تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. از نظر هندسی شباهت های زیادی بین فیلتر روغن موتور و فیلتر روغن هیدرولیک وجود دارد اما با توجه به اینکه اغلب در سیستم های هیدرولیکی باجریان سیال در فشار بسیار بالا و اغلب دماهای بالا سر و کار داریم برای جلوگیری از تجزیه و فروپاشی بافت کاغذی کارتریج فیلتر هیدرولیک اغلب از مش های فلزی به دور کاغذ استفاده می شود. 

فیلتر روغن هیدرولیک نیز اغلب بصورت پیچی Spin-on مورد استفاده قرار می گیرد و هم بصورت کم فشار برای اتصال بر روی جریان هیدرولیک قبل از پمپ و هم بصورت پر فشار پس از اتصال پمپ مورد استفاده قرار می گیرد. بالا بودن فشار جریان هیدرولیک، درز بندی های دقیق و تلرانس ابعادی بسیار دقیق اجزای سیستم های هیدرولیک نیاز به استفاده از فیلتر روغن هیدرولیک را به منظور افزایش طول عمر اجزای هیدرولیک به شدت بالا می برد. 

با توجه به بسته بودن خط جریان روغن هیدرولیک اغلب آلاینده های این سیستم ها بر اثر عملکرد اجزای هیدرولیک مانند پمپ و شیر آلات پدید آمده و از جنس پلیسه های فلزی هستند. عدم حذف این آلاینده ها می تواند آسیب های جذی به اجزای هیدرولیک بالاخص به آکومولاتور ها وارد کند. آکومولاتور ها قطعات هیدرولیکی - پنوماتیکی هستند که نقش دمپر را در سیستم های هیدرولیک ایفا می کنند و دارای یک غشای جدا کننده گاهی از جنس تیوپی و گاهی به شکل دیافراگمی می باشند. وجود پلیسه های فلزی در صورت عدم کاربر صحیح از فیلتر روغن هیدرولیک می تواند سبب سوراخ شدن غشای داخلی آکومولاتور ها پیش از آسیب به دیگر اجزای سیستم هیدرولیک شود.

منبع مقاله: قطره