فریدون جنیدی
فریدون جنیدی پژوهشگر و نویسنده برجسته ایرانی در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران باستان است. او بیش از چهار دهه در حوزهٔ پژوهشهای تاریخی فعالیت داشته و آثار فراوانی منتشر کرده است. در این مقاله از با زندگی و دستاوردهای او آشنا خواهیم شد.
فریدون جنیدی (زادهٔ ۲۰ فروردین ۱۳۱۸) پژوهشگر فرهنگ و زبانهای باستانی ایران است که در زمینهٔ شاهنامهپژوهی تخصص دارد.
فریدون جنیدی، فرزند بکتاش ایرانی و نوهای از قندهار، در ۲۰ فروردین ۱۳۱۸ در کوهستان ریوند نیشابور (روستای معدن) به دنیا آمد. او در سال ۱۳۵۸ بنیاد نیشابور را تأسیس کرد و اکنون مدیر این بنیاد و نشر بلخ است.
وی سالها در دانشگاههای صنعتی شریف، تهران و کرمان به آموزش زبانهای باستانی و شاهنامه پرداخته است. او در حال حاضر بهصورت آزاد و رایگان به آموزش زبانهای پهلوی و اوستایی و برگزاری انجمنهای شاهنامهخوانی در بنیاد نیشابور مشغول است.
جنیدی از سال ۱۳۶۴ چندین شماره از مجله پژوهشی "نامه فرهنگ ایران" را منتشر کرده است. او فردی پاکدامن و با ایمان است و شاهنامه را هویت ایرانی میداند. همچنین، ایشان یک زرتشتی خردمند و با ایمان است.
زندگینامه فریدون جنیدی
فریدون جنیدی میگوید: "من در سال ۱۳۵۸ به این فکر افتادم که چه کار باید کرد تا جوانان امروزی آیندهای خوب و درخشان داشته باشند که در خور نام و فرهنگ ایران باشد؟ پس از کلی فکر، به این نتیجه رسیدم که جوان ایرانی چارهای ندارد جز اینکه شاهنامه را بخواند. اگر شاهنامه را بخواند، همه آداب فرهنگ، درخشش، زندگی نیک، راستیها، پاکیها و عزتهای ایران باستان و نیاکان ارجمند ما به جامعه بازمیگردد و میتوانیم امید داشته باشیم که جوانان ایرانی آینده خوبی داشته باشند."
وی معتقد است که بخشهایی از شاهنامه افزودههایی است که دیگران پس از فردوسی به آن اضافه کردهاند و در همین اضافات است که نام سلطان محمود غزنوی به شاهنامه راه یافته است. این تغییرات در زمان سلطنت مودود بن مسعود بن محمود غزنوی صورت گرفته است.
- پچینبرداران (کاتبان) نسخههای شاهنامه در سدههای پس از نگارش شاهنامه.
- ساسانیان که در سراسر شاهنشاهی خود در تاریخ دست میبردند و سخنانی نادرست را به خداینامه اندر میکردند و آن سخنان در شاهنامه منثور ابومنصوری به فارسی ترجمه شد و سپس فردوسی با سخن بلند خویش آنها را سرود.
- دستگاه غزنویان که سخنانی را پس از مرگ فردوسی به شاهنامه افزودند تا بتوانند ستایشهای محمود را در میان آن سخنان افزوده گنجانده و به فردوسی نسبت دهند.
سجاد آیدنلو در این باره مینویسد: «نظریهٔ جنیدی این است که همه ستایشهای محمود غزنوی در شاهنامه الحاقی و سروده وابستگان دربار غزنوی است. دربارهٔ این پندار، چند پرسش مهم بیپاسخ میماند:
- شمار اینگونه بیتها در مقایسه با تعداد ابیات شاهنامه بسیار اندک است و افزایندگان که برای الحاق هر بیت پاداش میگرفتند، چرا بیش از ۲۸۱ بیت در ستایشِ امیرِ ماضی دادِ سخن ندادهاند؟
- درجه مبالغه این مدایح در مقایسه با قصاید دیگر شعرای دربار محمود بسیار کمتر است و حتی در بعضی ابیاتِ آن آشکارا یا غیرمستقیم به سلطان اندرز داده شدهاست.
- اگر مزدوران میکوشیدند با شصتهزار بیت کردنِ شاهنامه بر افسانه شصتهزار دینار محمود به فردوسی صحه بگذارند، چرا در هیچیک از ابیاتِ این مدایح به دریافتِ صله سلطان و سپاس از او اشارهای نشده و برعکس، از حسد بردنِ بدگویان در کار شاعر و بیتوجهی محمود به شاهنامه شکایت شدهاست؟»
آثار فریدون جنیدی
فریدون جنیدی معتقد است که اقوام اروپایی عمدتاً ریشه ایرانی دارند. او میگوید:
گروهی از آریاییان که به انتهای اروپا مهاجرت کردند، نام سرزمین خود را «ایرلند» به معنای سرزمین آریاییان نهادند.
«گلها» که نژاد «گیل» هستند، شباهتهای زیادی در گفتار و رسوم روستاییانشان با گیلانیان دارند.
او همچنین میگوید ممکن است نام پرتغال، صورتی دیگر از نام پرتوی یا پارتی باشد.
نام اسپانیا را به «سپاهان» یا «اصفهان» و نام «جرمن» را به «گرمان» (ایل گرمانج) مرتبط میداند.
همچنین او ارتباطی بین نام «سکسون» و «سگزی» برقرار میکند.
فریدون جنیدی شاهنامهپژوه
جنیدی بر این باور است که تاریخ ایران بسیار طولانیتر از ۲۵۰۰ سال است و غربیها این تاریخ را به دلیل حسادت به ایران القا کردهاند تا ایرانیان احساس تقدم زیادی نکنند. او میگوید:
«تاریخ ایران از آفرینش آغاز میشود و دانش پیشرفته امروز آن را تأیید میکند. تاریخ اروپاییان نهایتاً ۱۸۰۰ سال است و هرچه از یونانیان به یادگار دارند، افکاری توأم با خواب و خیال و افسانه است. به همین دلیل اروپاییان از رخوت ایرانیان پس از حمله مغول استفاده کرده و با دروغ و تزویر سعی در ساختن تاریخی برای ایران کردند که تا حد تاریخ خودشان باشد. به همین دلیل حکومت مادها را سرچشمه تاریخ ایران دانستند که حدود ۲۷۵۰ سال قدمت دارد و تمام اکتشافات باستانشناسی قبل از حکومت مادها را مربوط به اقوام دیگر دانستند.»
او این دیدگاه را دروغی تاریخی میداند که با کمک صهیونیسم بینالمللی رشد کرده است، با هدف قطع حافظه تاریخی ایرانیان.
فریدون جنیدی پژوهشگر فرهنگ و زبانهای باستانی ایرانی
استاد جنیدی بیش از ۳۰ سال از عمر خود را برای ویرایش شاهنامه صرف کرده است تا بیتهای افزوده را از آن جدا کند. نسخه او در سال ۱۳۸۷ منتشر شد. دیگر آثار او شامل:
- نامه پهلوانی، خودآموز خط و زبان پهلوی ساسانی و اشکانی
- زندگی و مهاجرت آریاییان بر پایه گفتارهای ایرانی
- فرهنگ هزوارشهای پهلوی
- داستانهای رستم پهلوان (مجموعه یازده جلدی)
- زروان، سنجش زمان در ایران باستان (دربارهٔ مناسبتهای روزها و ماههای سال در ایران باستان)
- فضل بن شادان نیشابوری و نبرد اندیشهها در ایران پس از اسلام، چاپ نخست ۱۳۶۰
زمینهٔ شناخت موسیقی ایران، انشارات پارت، ۱۳۶۱
- داستان ایران، بر بنیاد گفتارهای ایرانی، دفتر نخست: از آغاز تا خاموشی دماوند
- حقوق جهان در ایران باستان
- پیشگفتار زیبای کتاب؛ واژههای ایرانی در زبان انگلیسی تألیف دکتر محمد علی سجادیه. بنیاد نیشابور، ۱۳۶۴
گردآوری: بخش فرهنگی
پاسخ ها